|
Ma’lum gaz hajmining gazlar aralashmasi hajmiga nisbati bilan o‘lchanadiganBog'liq 1674214624 11-sinf Kimyo (o\'qituvchilar uchun qo\'llanma)Ma’lum gaz hajmining gazlar aralashmasi hajmiga nisbati bilan o‘lchanadigan
kattalikka gazning hajm ulushi deb aytiladi.
Masalan normal sharoitda 2 litr vodorod, 3 litr kislorod, 6 litr ammiak va 8 litr is
gazi aralashmasi berilgan. Shu eritmadagi kislorodning hajmiy ulushini hisoblab
topish lozim bo‘lsin. Buning uchun gazlar aralashmasining umumiy hajmini
hisoblaymiz.
1) 21+31+61+81=191
4. Yangi mavzuni mustahkamlash:
gazlar aralashmasiga doir namunaviy
masala yechish.
Tarkibida hajm jihatidan 40 % propan va 60 % butan bo‘lgan gazlar
aralashmasidan 5 litrini to‘la yondirish uchun sarf bo‘ladigan havoning hajmini
hisoblang, [
(0 2)= 0 ,2 ].
A) 147,5 B) 163,6 C) 124,5 D) 112 E) 120.
Yechish. Berilgan aralashmadagi gazlarning hajmlarini topamiz
(
) (
)
Ularning kislorodda yonish tenglamalari:
C
3
H
8
+ 5O
2
= 3CO
2
+ 4H
2
O va 2C
4
H
10
+ 13O
2
= 8CO
2
+ 10H
2
O
Tenglama (1) bo‘yicha bir mol C3H3 ni yondirish uchun 5 mol kislorod
kerak ekan. 2 1 gazni yondirish uchun esa 10 1 kislorod yoki shu miqdordagi
kislorod 5 marta ko‘p bo‘lgan havo hajmida bo‘ladi, ya’ni 50 1 havo sarf bo‘ladi.
Tenglama (2) bo‘yicha 2 1 butanning yonishi uchun 13 1 kislorod yoki 13:0,2=65
1 havo talab etiladi. Natijada 31 butanni yondirish uchun esa (3:2) - 65 = 97,5 1
havo kerak ekan.
Javob: 50+97,5=147,5 1 (A) bo‘ladi.
Mustaqil ish.
a) Neonga nisbatan zichligi 1,6 bo‘lgan gazning geliyga nisbatan zichligini
aniqlang.
b) Tarkibida 4,214∙10
23
ta kislorod atomi bo‘lgan Na
2
SO4 ning massasini toping?
c) Tarkibida 24,08∙10
23
ta xlor atomi bo‘lgan AlCl
3
ning massasini toping
?
|
| |
