|
Цьу \ / М. M o‘minov, A. Mamadaliyev, A. To‘xtaboyev botanikadan amaliy mashg‘ulotlarBog'liq Botanikadan amaliy mashg\'ulotlar. Mo\'minov MT O P G U L L A R
Asbob va materiallar:
gerb ariy k o llek siy asi yoki endi ochil-
gan to ‘pgullar, j o ‘xori, beda, b u g ‘doy, sabzi, yon g‘oq, kungaboqar,
akatsiya, nok gullari va m ayda asboblar.
Ishlash tartibi.
Boshoq tashqi k o ‘rinishidan shingilga o ‘xshaydi,
lekin gullarining o ‘q b o ‘ylab qisqa bandcha bilan birikishi yoki
deyarli bandsiz birikib turishi bilan undan farq qiladi. Zubturum -
ning guli bunga m isol b o ‘ladi.
Shingilda gullar bir xil uzunlikdagi bandi bilan o ‘qqa sipiral
b o ‘ylab joylashadi. Shirach, oq akatsiya, m arvaridgul, k o ‘pchilik
krestguldoshlar va shularga o ‘xshash boshqa o ‘sim liklam ing
to ‘pguli shingil b o ‘ladi.
S o‘ta ham boshoqqa o ‘xshash, lekin uning o ‘qi y o ‘g ‘on va sero‘t
b o ‘ladi. M asalan, m akkajo‘xori so ‘tasi.
K uchala ham o ‘qi osilib turadigan, egilgan shingildir, k o ‘p-
chilik daraxtlar, m asalan, y o n g ‘oq, tol, qayinning to ‘p guli kucha-
ladir.
Soyabon ham shingilga o ‘xshaydi, lekin asosiy o ‘qining qisqar-
ganligi, gulbandining bir joydan chiqayotganga o ‘xshashligi bilan
birga, ular bir xil uzunlikda b o ‘lib, deyarli bir tekislikda turgandek
bo ‘lib tuyulishi bilan shingildan farq qiladi. M asalan, piyoz, olcha
va prim ulaning to ‘p guli soyabondir.
Boshcha tashqi ko‘rinishidan soyabonga o ‘xshaydi, ammo uning
ikkilam chi o ‘qi ju d a qisqarib ketgan va gullari deyarli bandsiz
b o ‘lib, bir-biriga zich taqalib turadi. Bunga beda, to ‘n g ‘iztaroq to ‘p
guli m isol boMadi.
Savatcha tashqi k o ‘rinishidan boshchaga o ‘xshaydi, lekin gul
o ‘mi ju d a qalinlashgan va kengaygan b o ‘lib, likopchani eslatadi,
48- rasm.
M onopodial oddiy to ‘pgullar:
1 - shingil; 2 - qalqon; 3 - boshoq; 4 - soyabon; 5 - boshcha; 6 - savatcha;
7 - so ‘ta.
unda bandsiz gullar g ‘uj joylashib turadi. Likopchalam ing tubi
gulyonbarglar bilan o ‘ralgan b o ‘lib, ular barg o ‘ram i hosil qiladi.
K ungaboqar, b o ‘tak o ‘z va m urakkabguldoshlar oilasining boshqa
ko‘p vakillarining to ‘p guli bunga misol b o ‘ladi.
|
| |
