Optikaviy qismi - obyektiv, okulyar, oyna, diafragma,
konden-
sor (yorug‘likni to ‘plovchi)lardan tashkil topgan.
Mexanikaviy qismi optikaviy qismdan foydalanishni qulay-
lashtirishga xizmat qiladi. Oddiy mikroskop tubus, shtativ,
buyum
stoli, yorug‘likni to‘plovchi ko ‘zgu (oyna), asos, obyektiv, okulyar
hamda taglikdan iborat. Tubusning
yuqori qismida okulyar, pastki
qismida obyektiv joylashgan bo‘lib, uni shtativda erkin harakatlan-
tirish mumkin. Mikroskop tubusini to‘g ‘ri va egib qo‘yish mumkin,
uning uzunligi - 16 sm.
- Mikroskopning shtativi to ‘g ‘ri va egri kolonkadan iborat b o iib ,
uni orqa tomonga qaytarib qo‘yish mumkin. Shtativda revolver,
kremalera, mikrovint, makrovint, stolcha, diafragma, dasta va oyna
boUadi.
Okulyar
(lot. ocularis) tubusning
yuqori qismida joylashgan
bo‘lib, linzalar sistemasidan iborat. Okulyarning yuqori linzasi qan-
cha kichikbo‘lsa, uning obyektivi shuncha kattalashtirib ko‘rsatadi.
Biologik mikroskoplarda ko‘pincha 7x, lOxva 15x sonli okulyarlar
bo‘ladi. Bu sonlar buyumlami kattalashtirib ko‘rsatish darajasidir.
Obyektivning raqami, asosan, 8x, 40x va 90x sonlari bilan belgi-
langan. Obyektiv bilan okulyardagiraqam larbir-birigako‘paytirilsa,
buyumning necha barobar kattalashtirib ko‘rsatilganligi chiqadi.
Masalan, MBI - 1 markali biologik mikroskop buyumni 56 baro-
bardan 1350 barobargacha kattalashtirib ko'rsatadi. Mikroskopda-
gi uehta obyektiv va uchta okulyami o ‘zaro to ‘g ‘rilash yo‘li
bilan
obyektlarni quyidagicha kattalashtirib ko‘rsatish mumkin.
O kulyar
Obyektiv
K attalashtirish
7
8
56
10
40
400
15
90
1350
