• Hujayra shakli va tuziiishi Kerakli asbob va materiallar
  • So‘ng obyektiv preparat tomon ohista tushiriladi va preparatga




    Download 3,97 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet5/118
    Sana23.11.2023
    Hajmi3,97 Mb.
    #104324
    1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   118
    Bog'liq
    Botanikadan amaliy mashg\'ulotlar. Mo\'minov M

    So‘ng obyektiv preparat tomon ohista tushiriladi va preparatga 
    juda yaqin olib borilgach to‘xtatiladi. Okulyar orqali qarab, obyekt 
    tasviri ko‘ringuncha, katta vint burab turiladi va obyektni fokusga 
    to‘g‘rilanadi. Kuzatish davomida doimo bir qo‘l bilan mikrovintni 
    ikki tomonga burab ko‘rish lozim. Mikroskopda ko‘rilgan buyum- 
    larning rasmi ish dafitariga (qora qalam bilan) chiziladi.
    Mikroskop bilan ishlash usulini o‘rganish maqsadida tayyor pre- 
    paratlami ko‘rsa ham bo‘ladi.
    Nazorat savollari:
    O*
    1. Mikroskop qanday qismlardan iborat?
    2. Okulyar va obyektivning qanday xillari bor?
    3. Mikroskop ishga qanday tayyorlanadi?
    4. Kondensor qanday vazifani bajaradi?
    5. Qoplagich oyna nima uchun kerak?
    6. Preparat tayyorlash tartibini aytib bering.
    2-mashg‘ulot.
    Hujayra shakli va tuziiishi
    Kerakli asbob va materiallar: mikroskop, piyoz, buyum va qop­
    lagich oynalar, cho‘tkacha, suv, to ‘g ‘rilovchi igna, lanset, pinset va 
    tomizgich.
    Umumiy tushuncha. Piyoz mikroskopik tuzilishga ega bo‘lgan 
    hujayradan tuzilgan bo ‘lib, ular tirik, o ‘lik, bir va ko‘p hujayralar- 
    dan iborat. Har bir hujayra nafas oladi, oziqlanadi, o ‘sadi, rivojla- 
    nadi, k o ‘payadi va o ‘ladi. Bir hujayrali o‘simliklarda barcha hayo- 
    tiy jarayonlar amalga oshadi. Gulli o‘simliklarda hujayralaming 
    kattaligi 7 mk dan 90 mk ga yetadi, ammo olma, tarvuz, mandarin 
    va paxta tolasi hujayralari yirik bo ‘ ladi.
    Hujayra yumaloq, kubiksimon, prizmasimon, yulduzchasimon 
    va boshqa shakllarda bo‘ladi.
    Hujayraning po ‘sti va shirasidan tashqari, barcha organoidlari 
    asosiy tirik qismi bo‘lib, ular hujayraning protoplastini tashkil etadi 
    (2- rasm).


    Hujayralar 
    shakliga 
    ko‘ra 
    parenxima va prozenxima hujay- 
    ralariga bo‘linadi. Parenxima hu- 
    jayralari deyarli bir xil o‘lchamga: 
    eni va bo‘yi teng yoki hujayraning 
    eni bo‘yidan biroz cho'ziqroq, 
    to‘g ‘riroq uchli, shakli yumaloq
    ko‘p qirrali, plastinkasimon yoki 
    yulduzsimon bo‘ladi. Prozenxima 
    hujayralarining shakli cho‘ziq, 
    ya’ni bo‘yi enidan bir necha baro-
    2- rasm. Hujayraning elektron mikroskop 

    ■ 
    , ,
    . • 
    ,
    ostida ко nnishi: 
    b a r u z u n b o la d i, m a s a la n , p a x t a
    1 - yadro; 2 - yadrocha; 3 - yadro mem- to l a s i n i n g h llja y r a s i 3 3 — 4 4 m iTlga
    branasi; 4 - yadro membranasidagi teshiklar
    teng ( 3 - rasm).
    5 - vakuola; 6 - xloropiast; 7 - mitoxondriya; 
    , , 
    , r • 

    , •
    8 - golji apparati; 9 - endoplazmatik to‘r; 1 0 -
    I s h

    Download 3,97 Mb.
    1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   118




    Download 3,97 Mb.
    Pdf ko'rish

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    So‘ng obyektiv preparat tomon ohista tushiriladi va preparatga

    Download 3,97 Mb.
    Pdf ko'rish