|
№ 8-mavzu: Detallarning birikmalari va chizmalari
Pdf ko'rish
|
| bet | 49/129 | | Sana | 02.02.2024 | | Hajmi | 11,26 Mb. | | #150515 |
Bog'liq Qurilish chizmachiligi Kamilova Shamsiya Kamilovna№ 8-mavzu: Detallarning birikmalari va chizmalari
Reja:
1. Detallarning birikmalari
2. Detallarning eskizlari
3. Detallarning chizmalari
BIRIKMALAR
Birikmalar to‘g‘risida umumiy ma’lumot
Birikmalar ikkiga bo‘linadi: ajraladigan va ajralmaydigan. Birikma tarkibidagi
detallarni sindirmasdan, yormasdan, qayirmasdan ya’ni shikast yetkazmasdan bo‘laklarga
ajratilsa, ajraladigan birikma deyiladi. Birikmani tarkibidagi detallarni shikast
yetkazmasdan bo‘laklarga ajratish imkoni bo‘lmasa, ajralmaydigan birikma deb ataladi.
Ajraladigan birikma o‘z navbatida ikkiga bo‘linadi: qo‘zg‘almaydigan birikma va
qo‘zg‘aladigan birikma. Qo‘zg‘almaydigan birikmaga barcha rezbali birikmalar (boltli,
shpilkali, vintli, fitingli birikmalar) kiradi. Qo‘zg‘aladigan birikma esa shponkali,
shlitsali va shtiftli birikma turlariga bo‘linadi.
Ajralmaydigan birikmaga payvand birikma, mix parchin birikma va kavsharlash,
kleylash yordamida hosil qilingan birikmalar kiradi.
Boltli birikma
Boltli birikmada birikuvchi detallar, bolt shayba, gayka zaruriyat bo‘lganda shplintdan
foydalaniladi. Bolt va gaykalar bosh ko‘rinishda ularning uchta yoklari ko‘rinadigan qilib
joylashtiriladi. GOST 2305-96 bo‘yicha bolt, vint, shpilkalar bo‘ylama qirqimda
kesilmagan holda tasvirlanadi. Gayka va shaybalar ham yig‘ma chizmada kesilmagan
holda tasvirlanadi. Bitta detaining barcha tasvirlarda qirqim shtrixovkasi qiyaligi bir
tomonga bo‘lishi kerak.
Boltli birikmada mahkamlash detallari ko‘rsatilgandek shartli o‘zaro bog‘lanishda
chiziladi. Bolt uzunligi uning oxirini gaykadan chiqib turgan qismi (K)ni hisobga olgan
holda tanlanadi. Boltning uzunligini hisoblash formulasi: | =m+n+S
sh
+H+K;
Bu yerda m va n birikuvchi detallar qalinligi; H gaykaning balandligi, S
sh
shaybaning
qalinligi, hisoblash natijasida kelib chiqqan son qiymati GOST 7798-96 da keltirilgan
jadval bilan solishtirilib, jadvaldan unga yaqini tanlab olinadi. Rezbaning uzunligi esa
birikmani mustahkamlik shartidan kelib chiqib tanlanadi. Ehtiyoj chorasi hisobga olingan
rezba Ne > 2S
|
| |
