128
esa cho‘chqa yog‘i surtilgan patronni tishi bilan tishlash islom di-
nining ongli ravishda tahqirlanishi (islomda cho‘chqa go‘shti harom
hisoblanadi) deb qabul qildi.
Oqibatda, ular yangi patronni olishdan bosh tortdilar. Oxiri, bu
hodisa qo‘zg‘olon ko‘tarilishiga olib keldi.
Qo‘zg‘olon 1857-yili boshlandi. Sipohiylar tez orada Dehli shah-
rini egalladilar. Ular shoh saroyiga bostirib kirishdi, Bahodirshoh II
hind xalqini mustamlakachilarga qarshi qo‘zg‘olon ko‘tarishga chor-
lovchi chaqiriqni imzolashga majbur bo‘ldi.
Qo‘zg‘olonning bostirilishi. Buyuk Britaniya Hindistonga qo‘shim-
cha harbiy kuchlar yuborishga majbur bo‘ldi. Shundan so‘ng harbiy
kuch ustunligi Buyuk Britaniya bosqinchilari tomoniga o‘tdi.
Britaniya qo‘shini qo‘zg‘olonchilar egallagan shaharlarni qamal
qilib, ularni shturm bilan egalladilar. Aholi o‘zini qahramonona hi-
moya qildi. Janglar ko‘chalarda olib borildi. Mustamlakachilar to‘p-
larni fillarga ortib, Dehliga olib kirdilar va bu tadbir jang taqdirini hal
qildi.