|
Замонавий информатиканинг долзарб муаммолари: ўтмиш тажрибаси, истиқболлариBog'liq TDPU 2021 mayЗамонавий информатиканинг долзарб муаммолари: ўтмиш тажрибаси, истиқболлари
РЕСПУБЛИКА МИҚЁСИДА ИЛМИЙ
-
АМАЛИЙ АНЖУМАН МАТЕРИАЛЛАРИ
edi. Film keyinchalik fantastic filmlar uchun na’muna bo‘lib hizmat qildi. Bu orqali
keng omma e’tibori sun’iy intellektga qaratildi va soha rivojlanishi jarayoni
jadalashuviga olib keldi.
1929-yil Makoto Nishimura Yaponiyada birinchi rorbotni yaratdi. U yuz
ko‘rinishini o‘zgartirishi va havo bosimi mexanizmi orqali boshini va qo‘llarini
harakatga keltirishi mumkin edi.
1943-yilda Uorren S. va Uolter Pits "Asabiy faoliyatda doimiy g‘oyalarning
mantiqiy hisobi"nomli ilmiy maqolani nashr etdi. Maqolada idealizatsiya qilingan va
soddalashtirilgan sun’iy "neyronlar"ning tarmoqlari va ularning oddiy mantiqiy
funktsiyalarni qanday bajarishlari haqida bahs yuritgan. Shuningdek unda
kompyuterga asoslangan "nerv tarmoqlari" (va keyinchalik "chuqur o‘rganishga asos
bo‘lgan") yani inson miyasiga taqlid qilish haqida atroflicha fikrlar taqdim etilgan.
1949-yil Edmund Berkli "
Gigant miyalar: yoki o‘ylaydigan mashinalar" nomli
maqolasini
nashr etadi. Unda quydagilar e’tirof etilgan: "So‘nggi paytlarda juda katta
tezlik va mahorat bilan ishlay oladigan g‘alati ulkan mashinalar haqida yangiliklar
paydo bo‘ldi. Bu mashinalar inson miyasiga o‘xshash tafakkur mehanizimiga ega.
Agar u go‘sht va nerv tarmog‘i o‘rniga apparat va simdan yasalgan bo‘lsa albatta
mashina qiyinchiliksiz ma’lumotni boshqara oladi; u hisoblashi, xulosa qilishi va
tanlashi mumkin; u ma’lumot bilan oqilona operatsiyalarni bajarishi mumkin. Shunday
qilib, mashina inson kabi o‘ylay oladi ".
1950-yil Klod Shannonning "Shaxmat o‘ynash uchun kompyuterni dasturlash"
maqolasi chop etildi. Bu shaxmat o‘ynaydigan kompyuter dasturini ishlab chiqishga
bag‘ishlangan birinchi maqola edi.
1950-yil Alan Tyuring "Hisoblash texnikasi va intellekti" nomi maqolasini nashr
etdi, unda u sun’iy intellektni aniqlovchi texnologiyani taklif etadi, keyinchalik bu
texnologiya "Tyuring testi" deb nomlandi.
1951-yil Marvin Minskiy va Dekan Edmunds 3000 ta vakuumli naychadan
foydalanib, 40 ta neyrondan iborat tarmoqni simulyatsiya qilish uchun SNARC
(Stochastic Neural Analog Reimforc Calculator) ni yaratdilar. Yani birinchi neyron
taroqning modeli tuzildi.
1952-yil Artur Samuel birinchi bo‘lib kompyuterda shashka o‘ynash dasturini
ishlab chiqdi. Unda harakatlarni mustaqil o‘zlashtirish imkoniyati ham bor edi.
1955-yil 31-avgustda "sun’iy intellekt" atamasi Jon Makkarti (Dartmut kolleji),
Marvin Minskiy (Garvard universiteti), Nataniel Rochester (IBM) tomonidan taklif
etildi.
1958 yil Jon Makkarti Lisp dasturlash tilini ishlab chiqadi, bu sun’iy intellekt
tadqiqotlarida ishlatiladigan eng mashhur dasturlash tiliga aylanadi.
1959-yil Artur Semyuel "mashinani o‘qitish" atamasini fanga kiritdi. U o‘zi
yaratgan dastur (shashka o‘yini uchun) mustaqil ravishda o‘rganish imkoniyatiga ega
ekanligini e’tirof etdi. Bu o‘rganish vaqti kelib insondan ko‘ra kuchli bilimga ega
bo‘lishini nazariy tahlil qiladi.
1961-yil Unimate nomli birinchi sanoat roboti Nyu-Jersidagi General Motors
zavodida ishlay boshlaydi.
|
| |
