III. SUN’IY INTELLEKT ASOSIDA O’ZINI-O’ZI BOSHQARA OLADIGAN ROBOT MASHINA MODELINI ISHLAB CHIQISH 3.1. Sun’iy intellekt asosida o’zini-o’zi boshqara oladigan robot mashina modelini “Fritzing” dasturiy vositasida qurilmani virtual ko’rinishini loyixalash Qurulmani yacashda unga kerak bo'ladigan programmalar va mikrosxemalar
kerak bo'ladi. Avvalambor qurulmani yaratishimiz uchun oldin uni sxemasini ko'rib,
o'rganib chiqishimiz kerak bo'ladi. Sxemani Fritzing dasturida yaratishimiz mumkin.
Fritzing – bu oson dastur bo'lib bir tomonlama yokim ikki tomonlama va ko'p
bosilgan electron taxtasi loyihalarini yaratish uchun dasturiy ta'minotdir. Bu
dasturda xoxlagan bir praektizni sxemasini yaratishingiz mumkin chunki bu dastur
juda qulay va oson ravshda yaratilgan.
Fritzing dasturiy vositasini http://fritzing.org/download/0.9.3b/windows-
64bit/fritzing.0.9.3b.64.pc.zip
quyidagi link orqaliy yuklab olishimiz mumkin.
Yuklab olingan arxiv faylni arxivdan chiqarib olamiz va Fritzing.exe faylni ishga
tushuramiz. (3.1-rasm)
3.1-
rasm. Fritzing dasturini ishga tushuramiz.
18
3.2 Arduino dasturiy ta’minotini o’rnatish Arduino bu siz windowsda operatsion tizimida arduino qurilmasiga kod
yozishda ishlatishingiz mumkin bo`lgan dasturiy muhitdir. Shu bilan birga
Arduinoning Lynix va Mac versialari ham bor. Ammo har bir platforma uchun
o`rnatilish usuli turli hil. Ularning har birida o`zingiz qo`l bilan o`rnatish kerak
bo`lgan qismlari mavjud. Arduinoni o`rnatiladigan va o`rnatilmaydigan ya`ni arxiv
ochiladigan muhitdagi dasturiy ta`minot shaklaridan iborat. Arxiv shakldagi
arduinolarda bir nechta alohida bajariladigan bosqichlar mavjud.
Biz birinchi qadamni Arduino.cc web-saytidan windows uchun Arduino
dasturini ko`chirib olishdan boshlaymiz.
3.2-
rasm. www.arduino.cc sayti
Dastur ko`chirib olingandan so`ng uni kerakli katalogga ochamiz yoki ishchi
oynaga ochib keyin kerakli katalogga ko`chiramiz.
Biz kompyuterimizga Arduino IDE dasturiy ta’minotini o’rnatishimiz zarur.
Buning
uchun
http://arduino.cc/download_handler.php?f=/arduino-1.6.3-
windows.exe
manzilidan Arduino IDE dasturiy ta’minotini yuklab olamiz. Yuklab
19
olgandan so’ng, dasturni ishga tushiramiz. Bizga Arduino IDE oynasi ushbu holda
paydo bo’ladi: (3.8-rasm)
3.3-
rasm. Arduino IDE oynasi bu yerda biz keltirilgan majburiyat va
shartlar bilan tanishib chiqishimiz hamda rozi bo’lsak (I Agree) buyrugini
bosishimiz mimkin.
3.4-
rasm. Bu yerdan biz Next tugmachasini bosamiz.
20
3.5-rasm. Kompyuterimiz va Arduino microkontrolerini uzaro kiritish va chiqarish
portlarini nazorat qiladigan dirayverlarini urnatish bosqishi.
3.6-rasm. Arduino dasturini qayerga ustanofka qilayotganligi ko’rsatilgan joy.
