|
giposteziya, kuchayishiga
giperesteziyaBog'liq idrokning-hususiyatlari-va-patologiyasigiposteziya, kuchayishiga
giperesteziya, yo‘qolishiga esa anesteziya deb ataladi. Harorat sezgisining yo‘qolishi
bilan kechuvchi kasalliklarda, masalan,
siringomieliyada bemorning terisi qattiq
kuysa ham og‘riqni sezmaydi. Taktil (tanani yengil silaganda paydo bo‘ladigan)
sezgi og’riq va harorat sezgisiga qaraganda kamroq buziladi”. Teri segisidan
tashqari insonda qolgan sezgi resseptorlar ham turli darajadagi zararlanish xolatlari
kuzatiladigan bo’lsa be vosita idrok qilish jarayoniga o’zining tasirini o’tkazmay
qolmaydi. Masalan eshitish sezgisida biror bir o’zgarish bo’lsa atrof muhitdagi
ovozlarni analiz qila olmaydi va normal holatdagi idrok qilish jarayonidan pastroq idrok
qilish jarayoniga o’tadi. Idrokda yana bir qancha buzulishlar bo’lib, bular illyuziya
hamda gallyutsinatsiya holatlari hisoblanadi. Mazkur turlarni patologik holatlarda
ko’rib chiqadigan bo’lsak, idrokda qanday jarayonlar kechishini bilib olamiz . [3]
Illuyuziya – bizga ta’sir qilayotgan narsalarni yanglish idrok qilish demakdir degan
ta’rifni berib o’tishgan bo’lsa “Umumiy Psixologiya” darsligida(F.I.Xaydarov N.I.
Xalilova) ham xuddi shu misolni keltirilgan. Yana bir adabiyotga murojaat qiladigan
bo’lsak idrokda illuziyani navbatdagi ta’rifini uchratamiz [2] Ba’zi hollarda narsalar
noto’g’ri, yanglish idrok etilishi mumkin. Narsa va hodisalarning bu tariqa noto’g’ri
idrok qilinishi illuziya deyiladi. kengroq [2] Illyuziya haqida juda ko’p misollar
orqali tushuntirib yetkazib berilgan.
Tarixga nazar tashlaydigan bo’lsak
Aristotel (Arastu) illyuziyasi haqida ham
so’z borgan bo’lib u shunday
ma’noni beradi. Masalan, biz ko’rsatkich va o’rta
barmoqlarimizni chalishtirib, no’xat yoki bironta dumaloq narsani chalishtirgan holda
ikkala barmog`imizning uchi bilan bosib turib, shuningdek ayni bir davrda aylantiraversak,
bu holda barmoqlarimizning tagida bitta emas, balki ikkita no’xat bordek his qilamiz.
Ana shu holdagi bir narsaning ikkita bo’lib sezilishi
|
| |
