|
Dasturiy ta'minot jarayonlari modellari
|
| bet | 2/7 | | Sana | 21.05.2024 | | Hajmi | 242,92 Kb. | | #248167 |
Bog'liq MUS Akobir Dasturiy ta'minot jarayonlari modellari
mavzuda ta’kidlanganidek, dasturiy ta'minot jarayoni modeli (ba'zan dasturiy ta'minotni ishlab chiqishning hayot sikli modeli deb ataladi) dasturiy ta'minot jarayonining soddalashtirilgan tasviridir. Har bir jarayon modeli ma'lum bir nuqtai nazardan jarayonni ifodalaydi va shuning uchun bu jarayon haqida faqat qisman ma'lumot beradi. Masalan, jarayon faoliyati modeli faoliyat va ularning ketma- ketligini ko'rsatadi, lekin bu faoliyatda ishtirok etuvchi insonlarning rolini ko'rsatmasligi mumkin. Ushbu mavzuda bir qancha umumiy jarayon modellarini (ba'zan jarayon paradigmalari deb ataladi) tanishtiriladi va ular arxitektura nuqtai nazaridan taqdim etiladi. Ya'ni, jarayonning asosi ko'riladi, lekin jarayonning tafsilotlari to’liq ko’rib chiqilmaydi.
Ushbu umumiy modellar dasturiy ta'minotni ishlab chiqishga turli yondashuvlarni tushuntirish uchun ishlatilishi mumkin bo'lgan dasturiy jarayonlarning yuqori darajadagi, abstrakt tavsifidir. Bu mavzuda quyidagi umumiy jarayon modellari ko’riladi:
Sharshara modeli. Bu model spetsifikatsiya, ishlab chiqish, tasdiqlash va evolyutsiyaning asosiy jarayonlarini o’z ichiga oladi va ular talablarni spetsifikatsiya qilish, dasturiy ta'minotni loyihalash, amalga oshirish va testdan o'tkazish kabi alohida jarayon bosqichlari sifatida taqdim etiladi.
Incremental (bosqichma-bosqich) rivojlanish. Ushbu yondashuv spetsifikatsiya, ishlab chiqish va tasdiqlash faoliyatini birlashtiradi. Tizim bir qancha versiyalar (qo'shimchalar) bilan ishlab chiqilgan bo'lib, har bir versiya oldingi versiyadan ko’ra takomillashgan va qo’shimcha funksionallikka ega bo’ladi.
Integratsiya va konfiguratsiya. Ushbu yondashuv qayta foydalanish mumkin bo'lgan komponentlar yoki tizimlarning mavjudligiga tayanadi. Tizimni ishlab chiqish jarayoni ushbu komponentlarni yangi sozlamalarda foydalanish uchun sozlash va ularni tizimga integratsiyalashga qaratilgan.
Aytilganidek, dasturiy ta'minotni ishlab chiqishning barcha turlariga mos keladigan universal jarayon modeli yo'q. To'g'ri jarayon mijozning talablariga va normativ talablarga, dasturiy ta'minot foydalaniladigan muhitga va ishlab chiqilayotgan dasturiy ta'minot turiga bog'liq. Masalan, xavfsizlik nuqtai nazaridan dasturiy ta'minot odatda sharshara modeli yordamida ishlab chiqiladi, chunki amalga oshirish bosqichidan oldin ko'pgina tahlil va hujjatlar talab qilinadi. Xozirda dasturiy ta'minot mahsulotlari ishlab chiqishda incremental modelidan ko’p foydalanilmoqda. Mavjud tizimlarni sozlash va ularni zarur bo'lgan funksionallikka
ega yangi tizim yaratish uchun integratsiyalash orqali biznes tizimlari tobora rivojlanib kelmoqda.
Amaliy dasturiy ta'minot jarayonlarining aksariyati umumiy modelga asoslanadi, lekin ko'pincha boshqa modellarning xususiyatlarini ham o'z ichiga olishi mumkin. Bu, ayniqsa, katta tizim uchun to'g'ri keladi. Katta tizimlar uchun barcha umumiy jarayonlarning eng yaxshi xususiyatlarini birlashtirish mantiqan to'g'ri keladi. Ushbu talablarni bajarish uchun dasturiy ta'minot arxitekturasini loyihalashda asosiy tizim talablari haqida ma'lumotga ega bo'lish kerak. Buni bosqichma-bosqich rivojlantirib bo’lmaydi. Kattaroq tizimdagi quyi tizimlar turli yondashuvlar yordamida ishlab chiqilishi mumkin. Tizimning yaxshi tushunilgan qismlari sharsharaga asoslangan jarayon yordamida aniqlanishi va ishlab chiqilishi yoki konfiguratsiya uchun tayyor tizimlar sifatida sotib olinishi mumkin. Tizimning oldindan belgilash qiyin bo'lgan boshqa qismlari har doim qo'shimcha yondashuv yordamida ishlab chiqilishi kerak. Ikkala holatda ham dasturiy ta'minot komponentlari qayta ishlatilishi mumkin.
Ushbu umumiy modellarning barchasini birlashtirib "universal" jarayon modellarini ishlab chiqish uchun turli xil urinishlar bo’lgan. Ushbu universal modellarning eng mashhurlaridan biri AQShning dasturiy ta'minot injiniring kompaniyasi Rational tomonidan ishlab chiqilgan Rational Unified Process (RUP) (Krutchen 2003) hisoblanadi. RUP moslashuvchan model bo'lib, ushbu fan doirasida o’tiladigan har qanday umumiy jarayon modellariga o'xshash jarayonlarni yaratish uchun turli yo'llar bilan yaratilishi mumkin. RUP ba'zi yirik dasturiy ta'minot kompaniyalari (xususan, IBM) tomonidan qabul qilingan, ammo u ommalashmagan.
|
| |
