|
Dunyo dinlari tarixi o‘rta umumta’lim muassasalarining 10-sinflari va o‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limi muassasalari uchun darslikBog'liq dunyo dinlari tarixi 10 uzbIJODIY FAOLIYAT
Matnni o‘qing. Berilgan tarixiy voqea asosida protestantlarning talab lari
nimadan iborat ekanligi yuzasidan fikr bildirung.
Praga universiteti professori Yan Gus (1369–1415) J. Viklif g‘oyalari
dan ta’sirlanib, cherkov boyliklaridan voz kechishi kerakligini targ‘ib qildi.
Cherkovga katta daromad keltiradigan va, Yan Gus fikriga ko‘ra, dindorlar
ongini buzuvchi indulgensiyalarning sotilishiga qarshi chiqdi. Bu qarashlari
uchun u 1415yilda Konstans sobori qaroriga binoan gulxanda kuydirildi.
Pravoslav, katolik,
va protestant
cherkovi
ruhoniylari
Pasxa pishiriqlari
60
Protestantlik
Yevropa mamlakatlarida katoliklikda
kechayotgan jarayonlarga qarshi qaratilgan reformat-
siya harakati natijasida vujudga kelgan. Reformator-
lar katoliklik amallarini Injil ideallaridan qaytish deb
talqin qiladilar. Oksford universiteti professori J. Viklif
(1320–1384) Rim Papasining Angliyadan olinadigan
soliqlariga qarshi chiqdi, ingliz cherkovining fuqarolar
ishlari bo‘yicha Angliya qiroliga bo‘ysunishi lozimligi
va Muqaddas kitobning cherkov rivoyatlaridan ustunligi
to‘g‘risidagi g‘oyalarini ilgari surdi. Bu g‘oyalarni ing-
liz kambag‘al ruhoniylari qo‘llab-quvvatladilar.
Protestantlik dunyoviy kishilarni ruhoniylardan ajrat-
maydi, bu ta’limotga ko‘ra, barcha dindorlar ruhoniy-
dir. Sirli marosimlardan faqat cho‘qintirish va non bi-
lan tamaddi qilishni tan oladi. Dindorlar Rim Papasiga
bo‘ysunmaydilar. Ibodat va’z o‘qish, birgalashib ibodat
qilish va diniy qo‘shiqlar (psalomlar) aytishdan iborat.
Protestantlar Bibi Maryamning ilohiy ekanini tan ol-
maydilar, tarkidunyochilik, go‘daklarni cho‘qintirish,
ruhoniylar kiyadigan kiyimlar, ikonalarni rad etadilar.
Yan Gus kuydirilgandan yuz yil keyin Germaniyada
Vittenberg universiteti professori Martin Lyuter (1483–
1546) Protestantlar Cherkov asoslarini yaratadi. U ham
indulgensiya sotilishini tanqid qiladi. M. Lyu ter di-
niy-axloqiy jihatdan mehnatni qadrlash lozimligi g‘oya-
sini ilgari surdi. Lyuterning fikricha, inson va Xudo
o‘rtasida bevosita aloqa bo‘lishi mumkin.
Lyuter ta’limoti protestantlikdagi yo‘nalishlardan
biri — lyuteranlikka asos soldi. Bu ta’limotga ko‘ra,
odamlar vijdon va tavba-tazarruni ongli ravishda va
mun tazam nazorat qilishlari lozim. M. Lyuter tavba-ta-
zarru uzoq davom etadigan jarayon ekanligini qayd eta-
di. Lyute ranlar ta’limotiga ko‘ra, Papa o‘zi buyurgan
Pravoslav cherkovi.
Italiya
M. Lyu ter cherkov
eshiklariga
95 asosni qoqib
qo‘ydi.
|
|
Bosh sahifa
Aloqalar
Bosh sahifa
Dunyo dinlari tarixi o‘rta umumta’lim muassasalarining 10-sinflari va o‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limi muassasalari uchun darslik
|
