*.gov Davlat muassasalari (AKSh) uchun ishlatiladi, masalan: whitehouse.gov (Ok uy).
*.org Tijoratsiz tashkilotlar uchun ishlatiladi, masalan: red-cross.org (Amerika Kizil kresti).
*.net Internet ning xizmat provayderlari uchun ishlatiladi, masalan: internic.net (InterNIC), si.net (Sprint International).
Davlatlarni izoxlovchi kodlar mavjud:
*.uz
|
Uzbekiston
|
*.li
|
Lixtenshteyn
|
*.uk
|
Buyo’q Britaniya
|
*.cn
|
Xitoy
|
*.ca
|
Kanada
|
*.ru
|
Rossiya
|
*.ch
|
Shveystariya
|
Agar domen nomida davlatni izoxlovchi identifiqotori bo’lm’asa, bu domen AKSh da ekanligini bildiradi.
Internet bilan ishlashni Internet Explorer yoki Netscape Navigator programmalari ta’minlaydi. Ular deyarli birbiriga uxshash. Ular bilan ishlash juda oson va ko’lay. Shuning uchun Internet Explorer bilan ishlash tafsifini keltiramiz.
Internet Explorer bilan ishlash
Internet Explorer programmasi (rasm 2.1) belgisida sichkoncha to’g’machasini ikki marta cherting.
Natijada ekranda programmaning ko’yidagi darchasi xosil bo’ladi (rasm 2.2).
rasm 2.2
Darcha boshida menyu satri joylashadi. Programma menyusi Fayl, Pravka, Vid, Perexod, Izbrannoe va Spravka komandalaridan tashkil etgan. Keyingi satrda asboblar paneli to’g’machalari joylashgan. Internet bilan ishlaganda ko’prok asboblar paneli to’g’machalaridan foydalaniladi. Shuning uchun ko’yida asboblar paneli to’g’machalari bilan tanishamiz.
Avvalgi darchadagi ma’lumotni ekranga qaytaradi.
Keyingi darchadagi ma’lumotni ekranga chikaradi.
Ishni tuxtatadi.
Ma’lumotni qidirish xizmatini ishga tushiradi.
Kanallarni ekranga chikaradi.
Keyin Adres satri joylashgan. Va nixoyat asosiy darcha ma’lumotlar darchasi joylashgan.
Internetda biror ma’lumotni o’qish uchun Adres satrida tanishmokchi bo’lgan saxifangiz adresini kiritasiz. Masalan, adreslar satrida yahoo adresini kiritib ko’ringchi.
Natijada shu saxifa qidiriladi. Pastki xolatlar satrida "Adres topildi. Javobni ko’ting" degan ma’lumotlar paydo bo’ladi. Ekranda bir-necha daqiqadan sung saxifa paydo bo’ladi. Zaro’r bo’lgan ma’lumotlarni tanlab o’qishingiz mumkin. Gipermatn tagiga chizilgan bo’ladi. Gipermatnni o’qish uchun unda sichkoncha to’g’machasini bir marta bosing. Zaro’r ma’lumotni sichkoncha yordamida tanlab o’qishingiz mumkin. Agar orkaga qaytmokchi bulsangiz to’g’machasini cherting. Oldinga utish uchun to’g’machasini bosing. Internetda ishlash shunchalik oson va zavkliki, Siz kanday kilib Internet saxifasidan - saxifasiga utganingizni va vaktning utganini sezmaysiz. Internet Sizni tamomila boshka Olamga boshlaydi. Bu ma’lum Butun Dunyo Axborotlar Olamidir. Dunyoning ixtiyoriy nuktasidagi ma’lumot ekraningizda muxayyo bo’ladi.
Biror ma’lumot Sizga zaro’r bulsa, Siz uni ko’chirib olishingiz mumkin. Buning uchun Fayl, Kopirovanie menyo’laridan foydalanishingiz zaro’r. Ma’lumot ko’chirilayotganda faylda ma’lumot ko’chirilayotganligi xaqidagi darcha paydo bo’ladi.
Saxifadan doimo foydalansangiz uni jildga kiritib ko’yishingiz mumkin. Buning uchun maxsus to’g’machani bosish kerak.
|
