Elektrotehnika va elektronika

223 
16.1-rasm. Zamonaviy elektron sxemalarning asosiy elementlari. 
Elektronikaning sohalari: 
Mikrodunyo, yarimo’tkazgichlar, elektromagnit to’lqinlar, magnetism, elektr toki va boshq. 
fizikasi – ilimning zaryadlangan zarrachalar bilan sodir bo’layotgan jarayonlarni o’rganuvchi sohasi; 
Maishiy elektronika;
Energetika –elektr energiyasini ishlab chiqarish, etkazib berish va iste’mol qilis, yuqori 
quvvatli elektr jihozlar va h.k.;
Mikroelektronika – faol element sifatida mikrosxemalar qo’llaniladigan ekektron 
qurilmalar.

224 
16.2-rasm. Elektron mikrosxemalar qo’llaniladigan ekektron qurilmalar.
16.2 Elektronika o’rganadigan o’bektlar 
Elektronika: 
vakuumda (elektron asboblar); 
siyrak gazlarda (ion asboblar); 
yarim o’tkazgichlarda
elektr toki paydo bo’lishi hodisasi asosida ishlovchi asboblarning ishlash tamoyilini o’rganadi.
Elektron asboblar yordamida: 
o’zgaruvchan tokni o’zgarmasga (to’g’rilagichlar); 
o’zgarmas tokni o’zgaruvchan tokga (invertorlar) 
o’zgartirish mumkin.
Bundan tashqari: 
avtomatik rejimda kuchlanishni bir qiymatda ushlab turish; 
elektr dvigatellar tezligini rostlash; 
energiya turlarini o’zgartirish 
kabi ishlar bajariladi.
Elektronika elektron asboblarga xos bo’lgan yuqori sezgirlik (10
-3 
V, 10
-6
- 10
-7
А) va tezkorligi 
hisobiga nisbstan oddiy vositalar yordamida jarayonlarni boshqarishning murakkab masalalarini hal eta 
oladi. 
Elektronika asboblari quyidagi uch guruhga bo’linadu: 
1) 
elektron asboblar; 
2) 
ion asboblar; 

225 
3) 
yarim o’tkazgichli asboblar. 

Download 7,5 Mb.