Tugun potentsiallari usuli




Download 157,43 Kb.
bet8/44
Sana19.11.2023
Hajmi157,43 Kb.
#101415
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   44
Bog'liq
«elektrotexnika»

Tugun potentsiallari usuli. Mahlumki, agar zanjirdagi berilgan EYuK manbaaalari va qarshiliklari bo`yicha zanjirni tarmoqlaridagi toklari va barcha tugunlari orasidagi kuchlanishlar tushuvi topilishi mumkin bo`lsa, bunday zanjirni tahlil qilish mumkin deb hisoblanadi. Agar ihtiyoriy murakkab elektr zanjirdagi tugunlardan bittasini ajratib olib, uning potentsiali nolga tenglashtirilsa, u holda qolgan barcha tugunlarning potentsiali ana shu tugunga nisbatan aniqlanadi: 7-rasmda berilgan zanjir uchun 1, 2 va 3 konturlardan

7-rasm: Zanjir parametrlarini hisoblash uchun prinsipial sxema.


faqat kontur toklar II, I2 va I3 o`tayotgan va bu toklar qarshiliklarda kuchlanishlar
tushuvini hosil qilayotgan bo`lsa, u holda tarmoqdagi haqiqiy toklar bilan kontur toklar quyidagicha bog’langan bo`ladi: 1I2I23242353
Ustma-ustlash usuli. Bu usul bilan murakkab zanjirlarni hisoblanganda, zanjirda nechta
E.Yu. K manbaai bo`lsa, shuncha zanjir tuzib olinadi, bunda qarshiliqlar o`z o`rnida qoladi, bunda toklarni yo`nalishini o`zgartirish mumkin. Masalan: 8-rasmdagi zanjirda ikkita E Yu K manbaai bor, demak zanjirni ikkita alohida-alohida EYuK lardan ta`minlangan zanjir deb qarash mumkin. Bu ikkala zanjirlarni alohida–alohida deb hisoblash mumkin, ya`ni ekvivalent qarshiliklarni hisoblab topib, Om qonuniga asosan

8-rasm: Ustma – ustlash usulini hisoblash zanjiri prinsipial sxemasi.


har bir tarmoqdagi toklarni topish mumkin. Berilgan zanjirdagi toklar, bu ikkala zanjirdagi toklarni algebraik yig’indisi deb qarash mumkin, lekin bunda toklarni yo`nalishini hisobga olish kerak bo`ladi. Agar I1 va I2 toklarni yo`nalishi bir hil bo`lsa qo`shiladi, aksincha qarama-qarshi bo`lsa аyriladi.

Masala: 8-rasmda berilgan zanjir uchun har bir tarmoqdagi toklarni ustma-ustlash usuli bilan hisoblang. Bunda: R1R22 Om, R3R4R51 Om, E140 V, E210 V ga teng.
Echilishi: Berilgan zanjirni ikkita alohida-alohida zanjirga bo`lib olamiz (9-rasm a,b).
Bunda berilgan zanjir uchun tarmoq toklarini, birinchi va ikkinchi zanjir tarmoq toklari orqali ifodalab olamiz: I1- ; I2  ; I3- ; I4  ; I5 
Birinchi zanjirni ekvivalent qarshiligini aniqlaymiz:

Om qonuniga asosan birinchi zanjir uchun tarmoqdagi toklarni aniqlaymiz:


Ikkinchi zanjirni ekvivalent qarshiligini aniqlaymiz: Om qonuniga asosan ikkinchi zanjir uchun tarmoqdagi toklarni aniqlaymiz:

Download 157,43 Kb.
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   44




Download 157,43 Kb.