Əməliyyat sistemi -(ƏS)

9 
Faks-server bir və ya bir neçə faks modemdən daxil olan məlumatları idarə edir. 
19. UNİX əməliyyat sistemləri. 
20. Linux əməliyyat sistemləri. 
UNİX əməliyyatlar sistemi – 32 mərtəbəli çoxmərtəbəli, çoxistifadəçili əməliyyat 
sistemidir.Üstün cəhəti bütün muxtəlif komputerlərdə istifadə mümkünlüyüdür . UNIX ƏS interaktiv 
sistemi kimi nəzərdə tutulmuşdur. Başqa sözlə, UNİX terminal iş üçün təyin olunmuşdur. Sistemə daxil 
olan istifadəçi fayl sistemi ilə işləməyə başlayır. Fayl sistemi ağacvari quruluşa malikdir. Ağacın 
kökündə qurğu və ya əsas (kök) kataloq durur. Sonrakı şaxələnmə alt kataloqlar və fayllar üzrə 
aparılır. İstifadəçi adətən, fayl və kataloqları silə, yenilərini əlavə edə və dəyişdirə bilər.UNİX 
aşağıdakıları özündə birləşdidrir;

Paylanmış verilənlər bazasına müraciət; 

Lokal şəbkədə işləmək 

Uzaq məsafədə əlaqə və adi modemdən istifadə etməklə qlobal çıxış imkanı.
UNİX –in müsbət cəhətləri. 
- 
Müxtəlif kompüterlərdə istifadəsinin mümkünlüyü 
- 
Mövcud sistemlər arasında ən təhlükəsiz etibarlı və sürətli sistemdir.
Linux (azərb.Linuks) – çox populyar, sərbəst paylanan bir əməliyyat sistemidir.Linux nüvəsinin 
yaradıcısı, Linus Torvalds, 28 dekabr 1969-cu ildə Finlandiyanın Helsinki şəhərində anadan olmuşdur 
Linuxun üstünlükləri: 
1. Pulsuz olması. Linux Açıq Lisenziya Razılaşmasına əsasən pulsuz şəkildə yayılır.
2. Yüksək etibarlılığı. Digər Unix əsaslı ƏS-ləri kimi Linux da yüksək etibarlılıqla xarakterizə 
olunur.
3. Təhlükəsizliyinin yüksək olması . Linuxu Seçməklə siz kompüter viruslarını tamamilə unutmaq 
olar və həmçinin, heç bir antivirusa ehtiyac yoxdur. Çünki, Linux təhlükəsizdir.
4. Universallığı. Linuxun hər hansı distributivini seçməklə, yerinə yetirilən məsələlərdən asılı 
olaraq sistemi müxtəlif kompüterlərdə müxtəlif şəkildə tənzimləyə bilmək olar. 
5. Yüksək məhsuldarlığı.
21. Disklər üzərində aparılan əməliyyatlar. 
22. Diskin formatlaşması və defraqmentasiyası
Disklər haqqında informasiya əldə etmək üçün əvvəlcə sol paneldə My computer qovluğunu 
açıb sağ paneldə kompüterin disklərindən tələb olunanı qeyd edir və mausun sağ düyməsini sıxırlar. 

10 
Açılmış menyu pəncərəsində Properties (Свойства) əmrini yerinə yetirirlər. Açılmış pəncərədə 
diaqram şəklində diskin ümumi tutumu və onun nə qədər informasiya ilə dolu olduğu əks olunur. 
Diski formatlaşdırmaq tələb olunursa, My computer qovluğunu açıb paneldə kompüterin disklərindən 
tələb olunanı qeyd edir və kontekst menyunun Format komandasını yerinə yetirib, açılmış pəncərədə 
formatlaşmanın növünü göstərmək lazımdır.
Kompüterin diskinin, qovluğunun və ya fayllarının lokal şəbəkədə ümumi istifadəsini təmin 
etmək üçün onları qeyd edib kontekst menyudan Sharing and security (Общий доступ и 

Download 1,08 Mb.