280. Xelatlar haqqında doğru olan fikirləri seçin.
1 - Metalla rabitələnən xelat qrupu bir-birindən çox uzaqda yerləşməlidir
2 - Daha davamlı xelatlar 5 və ya 6 üzvlü olur
3 - Amin turşularda amin qrupu karboksil qrupundan uzaqlaşdıqca xelatın əmələ gəlməsi
asanlaşır
4 - Kompleksin davamlığı qapalı zəncirin sayından asılı deyildirdır
5 - Kompleksin davamlığı zəncirin quruluşundan asılıdır
A) 2,5
B) 1, 2,3
C) 1,3,5
D) 2, 3,4
E) 1, 3
##num=15//level=15//sumtest=20//naem=//15.ÜR-LƏRIN QRAVIMETRIK ANALIZDƏ TƏTBIQI//
281. Qravimetrik analizdə tətbiq olunan kompleks birləşmələr və onların həll olması haqqında hansı mülahizə səvdir?
A) Üzvi reagent molekulunda hidrofob fraqmenti dəyişdikdə xelat əmələgətirici reagentin və xelatin həllolması qəti dəyişmir.
B) Üzvi reagent molekulunda hidrofob fraqmentinin böyüdülməsi nəticəsində həssaslığın artırılması eyni zamanda reagentin analitik xassələrinin pisləşməsinə səbəb olur.
C) Üzvi reagentin molekul kütləsi nə qədər böyük olarsa, bir o qədər də onun artığını xelat çöküntüsündən yumaq çətin olur.
D) Elementin çökmə pH-nın sərhəddi üzvi reagent molekulunda olan «turşu qrupunun» təbiətindən asılıdır.
C) Üzvi reagentin dissosiasiya sabiti nə qədər böyük olarsa, çökməni bir o qədər turş məhlulda aparmaq olar.
282. Termoqravimetrik analizin əsas üsulları necə adlanır?
1 - statik
2 - dinamik
3 -izobarik
4 - kinetik
A) 1,2
B) 3,4
C) 1, 3
D) 2, 3
E) 1, 2, 3
283. Maddə müəyyən temperatura qədər qızdırılır və temperatur sabit saxlanılmaqla maddənin kütləsinin dəyişməsini müşahidə edirlər. Termoqravimetrik analizin bu üsulu necə adlanır?
1 - izotermik
2 - dinamik
3- politermik
4- izobarik
A) 1
B) 3,4
C) 1, 3
D) 3
E) 2, 3
284. İzotermik termoqrafik analizdə temperaturdan asılı olaraq kütlə dəyişməsini ifadə edən qrafik hansı təzyiqdə qurulur və necə adlanır?
I - qrafik hansı təzyiqdə qurulur
II - qrafik necə adlanır
1- Sabit
2- Dəyişən
3- İzobar
4- İzotermik
5- Kinetik
A) I -1; II –3
B) I -2; II – 4
C) I -1; II – 5
D) I -1; II – 4
E) I -2; II – 5
285. Termoqravimetrik analizdə sabit və dəyişkən tərkibli aralıq maddələrin haqqında fikir yürütmək üçün təzyiq-tərkib qrafiki qurulur. Bu necə adlanır?
A) tenzimetrik
B) izobarik
C) izotermik
D) kinetik
E) dinamik
286. Temperaturdan asılı olaraq maddə kütləsinin dəyişməsi fasiləsiz olaraq qeyd edilir. Bu analiz üsulu necə adlanır?
A) politermik
B) statik
C) izotermik
D) kinetik
E) tenzimetrik.
287. Politermik qravimetrik analizə aiddir:
1 - Kütlə dəyişməsi fasiləsiz ölçülür
2 - Qurulmuş qrafik politermlər adlanır
3 - Politerm tarazlıq halına üyğun gəlir
A) 1,2
B) 3
C) 1, 3
D) 2, 3
E) 1, 2, 3
288. Politermik qravimetrik analizə aid deyil:
1 - Kütlə dəyişməsi fasiləsiz ölçülür
2 - Qurulmuş qrafik politermlər adlanır
3 - Politerm tarazlıq halına üyğun gəlir
A) 3
B) 1, 3
C) 1, 2
D) 1
E) 2
289. Politermik qravimetrik analizə aiddir:
1 - Kütlə dəyişməsi fasilələrlə ölçülür
2 - Qurulmuş qrafik politermlər adlanır
3 - Politerm tarazlıq halına üyğun gəlmir.
A) 2, 3
B) 1, 2
C) 1, 3
D) 1
E) 1, 2, 3
290. Homogen məhlullarda çökmənin təmin edilməsinə aid deyil?
1- Homogen məhlullarda çökməni təmin etmək üçün hidroliz prosesi tətbiq olunmur
2- Təyin olunan metal ionunun məhlulunda müvafiq başlanğıc maddənin parçalanması nəticəsində üzvi reagent əmələ gəlir
3- Homogen çökdürmədə çökdürücü maddə kənardan əlavə olunmur, müəyyən bir proses nəticəsində çökdürülmə aparılan məhlulda tədricən əmələ gəlir
4- Məhlulun bütün həcmində yavaş sürətlə bərabər miqdarda çökdürücünün əmələ gəlməsi yerli (lokal) həddindən artıq doymaya imkan verdiyindən alınan kristalların ölçüləri çox kiçik olur
5- Bu üsulla alınan kristallar iri ölçülü olmaqla yanaşı həm də yüksək dərəcədə təmiz olur
A) 1,4
B) 1, 3,5
C) 1, 2
D) 1,4
E) 2,3,5
291. Homogen məhlullarda çökmənin təmin edilməsinə aid deyil?
A) Homogen məhlullarda çökməni təmin etmək üçün hidroliz prosesi tətbiq olunmur.
B) Təyin olunan metal ionunun məhlulunda müvafiq başlanğıc maddənin parçalanması nəticəsində üzvi reagent əmələ gəlir.
C) Homogen çökdürmədə çökdürücü maddə kənardan əlavə olunmur, müəyyən bir proses nəticəsində çökdürülmə aparılan məhlulda tədricən əmələ gəlir.
D) Məhlulun bütün həcmində yavaş sürətlə bərabər miqdarda çökdürücünün əmələ gəlməsi yerli (lokal) həddindən artıq doymaya imkan vermədiyindən alınan kristalların ölçülərinin iri olmasına səbəb olur.
E) Bu üsulla alınan kristallar iri ölçülü olmaqla yanaşı həm də yüksək dərəcədə təmiz olur. Belə ki, Ba2+ ionlarının çökdürücüsü olan ionu birbaşa sulfamin turşusunun qızdırmaqla hidrolizindən əmələ gəlir.
292. Üzvi reagentlərin qravimetrik analiz də tətbiqi üçün hansı mülahizə doğrudur?
1-Üzvi reagent molekulunda hidrofob fraqmenti dəyişdikdə reagentin və kompleksin həllolması qəti dəyişmir.
2- Üzvi reagent molekulunda hidrofob fraqmentinin böyüdülməsi nəticəsində həssaslığın artırılması eyni zamanda reagentin analitik xassələrinin pisləşməsinə səbəb olur
3- Üzvi reagentin molekul kütləsi nə qədər böyük olarsa, bir o qədər də onun artığını xelat çöküntüsündən yumaq çətin olur
4-Elementin çökmə pH-nın sərhəddi üzvi reagent molekulunda olan «turşu qrupunun» təbiətindən asılıdır
5- Üzvi reagentin dissosiasiya sabiti nə qədər böyük olarsa, çökməni bir o qədər qələvi məhlulda aparmaq olar
A) 2,3,4
B) 1, 3,4
C) 1, 3,5
D) 2, 3,5
E) 1, 2, 3
293. «Bərk-fazalı rəngli reaksiyalar» terminini ilk dəfə işlətmişdir:
A) Kuznetsov
B) Mendeleyev
C) Markovnikov
D) Fayql
E) Kulberq
294. Qeyri-üzvi ionun yükü və molekul kütləsi neçə olmalıdır ki, ÜR-lə bərkfazalı reaksiya vermə ehtimalı yüksək olsun.
I - Qeyri-üzvi ionun yükü
II - molekul kütləsi
1 -Yüksək
2-Aşağı
3- sıfır
A) I -1; II –1
B) I -2; II – 1
C) I -1; II – 2
D) I -2; II – 2
E) I -3; II – 2
295.Hansı üzvi reagent qüvvətli turş məhlullardan Fe(II, III), Ti(IV), Zr(IV), Hf(IV), U(VI), V(V), Mo(VI), Ta(V), Pd(II), Ga(III), Sn(II, IV), Sb(III), Bi(III) ionlarını çökdürür. Əksər ikivalentli elementlər isə məhlulda qalır.
1-
2-
3-
A) 1
B) 1, 3
C) 2, 3
D) 1, 2, 3
E) 2
296.Üzvi reagentlərin qravimetrik analiz də tətbiqi üçün hansı mülahizə səvdir?
1-Üzvi reagent molekulunda hidrofob fraqmenti dəyişdikdə xelat əmələgətirici reagentin və xelatin həllolması qəti dəyişmir.
2- Üzvi reagent molekulunda hidrofob fraqmentinin böyüdülməsi nəticəsində həssaslığın artırılması eyni zamanda reagentin analitik xassələrinin pisləşməsinə səbəb olur.
3- Üzvi reagentin molekul kütləsi nə qədər böyük olarsa, bir o qədər də onun artığını xelat çöküntüsündən yumaq çətin olur.
4- Elementin çökmə pH-nın sərhəddi üzvi reagent molekulunda olan «turşu qrupunun» təbiətindən asılıdır.
5- Üzvi reagentin dissosiasiya sabiti nə qədər böyük olarsa, çökməni bir o qədər qələvi məhlulda aparmaq olar
6-Elementin çökmə pH-nın sərhəddi üzvi reagent molekulunda olan «turşu qrupunun» təbiətindən asılı deyildır
A) 1,5, 6
B) 3,4
C) 1, 3,5
D) 2, 3
E) 1, 2, 3
297. Uyğunluğu müəyyən edin.
I - Qravimetrik analizdə istifadə edilən reagentlərə verilən tələblərə aid deyil.
II - Qravimetrik analizdə istifadə edilən reagentlərə verilən tələblərə aiddir.
1- Reagentin artığı süzüntüdə digər elementin təyininə mane olmamalıdır.
2- Reagentin artığı çöküntüdən çətin təmizlənməlidir
3 - Çökdürmə şəraitində müəyyən bir elementlə çöküntü verməlidir
4- Çöküntü çəkilməsi mümkün olan birləşməyə keçməlidir
5 - Kənar maddələr çöküntüdən asanlıqla təmizlənməlidir
6- Reagentin artığı süzüntüdə digər elementin təyininə mane olmalıdır.
A) I- 2,6; II – 1,3,4,5
B) I- 4,5; II – 1,3,6
C) I- 1,2,6; II – 3,4,5
D) I- 2,3,4; II – 1,5,6
E) I- 2,5,6; II – 1,3,4
298. Hansı üzvi reagent əksər metalları qələvi və qələvi -torpaq elementlərindən ayırmağa imkan verir. Qələvi torpaq elementləri qələvi-ammonyak məhlulunda çökür, ancaq bu zaman tamamilə, yaxud qismən məhlulda platin metalları, Co, Ni, Ag, Au, Mo, W, və V qalır.
1-
2-
3-
A) 3
B) 1, 3
C) 2, 3
D) 1, 2, 3
E) 2
299. Uyğunluğu müəyyən edin.Xelatların suda həllolması haqqında deyilən hansı fikir
I - doğru deyil
II - doğrudur
1-Üzvi reagentin həllolması hidratlaşmaya məruz qalan atom qruplarının sayından asılı deyil
2 –SO3H, -COOH, -OH və –NH2 qrupları üzvi reagentinsuda həllolmasını təmin edir
3- Xelatın suda həllolması birləşmənin molekul kütləsindən asılı deyil
4- Xelatın suda həllolmasına hidrofob qrupun təbiəti təsir edir
5-Üzvi reagentin həssaslığı molekul kütləsi ilə paralel artır
A) I- 1,3 ; II – 2,4,5
B) I- 4,5 ; II – 1,2,3
C) I- 1,2 ; II – 3,4,5
D) I- 2,3,4 ; II – 1,5
E) I- 2,5 ; II – 1,3,4
300.Hansı üzvi reagent mineral turşu məhlulundan Cu, Ag, Au, Hg, Sn, As, Sb, Bi, Pt, Pd və Ru miqdarən çökdürür. Bu isə qurguşun və kadmiumu sulfid qrupunun digər metallarından ayırmağa imkan verir.
1-
2-
3-
A) 2
B) 1, 3
C) 2, 3
D) 1, 2, 3
E) 3
|
