II- ionit fazasında ionun qatılığı nə ilə ifadə olunur.
1-molyarlıqla
2-molfaizlə
3-qraml
4--litrlə
A)I-1;II-2
B)I-1;II-3
C)I-4;II-2
D)I-3;II-4
E)I-2;II-1
233. Verilənlərdən hansı fikir doğrudur?
1- Kiçik məsaməli molekulyar ələklərdə ancaq ağır maddələr sorbsiya olunur
2- Adi adsorbentlərdə ağır maddələr effektli adsorbsiya olunur
3- Slikogel parçalar kiçik və iri formada olur
4- Kiçik məsaməli molekulyar ələklərdə ancaq yüngül maddələr sorbsiya oluna bilər
5- Adsorbent olaraq Al2O3, kömür tətbiq olunmur
6-Zolağın ayrılma dərəcəsinin mümkünlük parametri RS=1 olduqda analizin nəticəsi 2% hesab olunur
A)2,3,4,6
B)1,2,3,6
C)4,5,6
D)1,2,5
E)3,4,5
234. Verilənləri müvafiq olaraq seçin.
I-Fenolsulfoturşunun formaldehidlə kondensasiyasından nə alınır
II-Onun polimerləşmə dərəcəsi necə olur?
1- Kationit
2- Anionit
3- n=2500
4- n=1000
5- n=100
A)I-1;II-3
B)I-2;II-3
C)I-1;II-4
D)I-2;II-4
E)I-1;II-5
235. Hansı fikir doğrudur?
1 - Həllolan maddə və qazlar üçün adsorbsiya izotermi eyni tənlikdə ifadə olunur
2 - Həlledici və həllolan maddənin adsorbsiyası düz mütənasibdir
3 - Molekulyar xromotoqrafiya mayelərin adsorbsiyasına əsaslanır
A) 1, 3
B) 2, 3
C) 1, 2
D) 1, 2, 3
E) 2.
236. İondaşıyıcılar haqqında hansı doğrudur?
1-İondaşıyıcıların ən mühüm xassəsi onun mübadilə tutumudur.
2- İonitin mübadilə tutumu onun tərkibində olan funksional qruplarla müəyyən olunur.
3-İonitin mübadilə həcminin ədədi qiyməti əks-yüklü ionun ekvivalent miqdarının onun kütləsinə, yaxud qətranın həcminə olan hasilinə deyilir.
4-Analitik kimyada mübadilə tutumu mübadilə olunan ionun qram-ekvivalentlərinin sayının bir qram quru qətrana olan nisbətinə deyilir.
5-Kationit olduqda onun H+ - forması, anionit olduqda isə Cl- - forması götürülür.
A)1,2,4,5
B)1,2,3
C)3,4,5
D)3,2,5
E)1,3,4,5
237. Verilənləri müvafiq olaraq seçin.
I-Adsorbsiya olunan maddənin miqdarı hansı tənliklə hesablanır?
II- Həmin tənliyin riyazi ifadəsini kim vermişdir?
3- a=bc(bc+1)
4- a=100( bc + 1)
5- a = 50(axb +c)
6- Ləngmyür
7- İlkoviç
8- Ber
9- Lambert
10- Buqer
A) I-1; II-6
B) I-2; II-7
C) I-3; II-8
D) I-4; II-9
E) I-5; II-10
238. Analitik xassələri bir-birinə yaxın olan reagentlər hansıdır?
1 - 8-oksixinolin.
2 - 7-oksixinolin.
3 - O-aminbenzoy turşusu.
4 - p-aminbenzoy turşusu.
A) 1,3
B) 1,2
C) 2,4
D) 1,4
E) 2,3
239. Verilənlərdən hansı doğrudur?
I-Xromotoqrafik analiz nə vaxt işlənilmişdir?
II-Xromotoqrafik analizi kim işləmişdir?
1- 1903
2- 1922
3- 1870
4- 1905
5- 1940
6- Svet
7- Qeyrovski
8- İlinski
9- Çuqaev
10- Kuznetsov
A) I-1; II-6
B) I-2; II-7
C) I-3; II-8
D) I-4; II-9
E) I-5; II-10
240.İcra texnikasına görə kağız xromatoqrafiyasının bir-birindən fərqlənən bir neçə növü vardır. Verilənlərdən hansı kağız xromatoqrafiyasının növünə aid deyil?
A) Çoxbucaqlı
B) Birölçülü
C)İkiölçülü
D)Dairəvi
E)Elektroforetik
##ÜR-LƏRIN IŞTIRAKI ILƏ GEDƏN REAKSIYALARIN HƏSSASLIĞI.
241. İonların Fe(III), Zr (IV), Ti (IV) təyininə aid verilən fikirlərdən hansı doğru deyil?
1- Hal turşu ilə Fe (III) təyin etmək olmur.
2- Salisil turşusu ilə Ti (IV) təyin etmək olar.
3- Salisil turşusu ilə Fe (III) təyin etmək olmur.
4- Xromotrop turşusu ilə Ti (IV) təyin etmək olar.
5- Hal turşusu ilə Zr (IV) təyin etmək olmur.
A)1,3
B)2,3
C)1,3,5
D)1,2,3
E)1,3,4
242.Üzvi reagentlərin iştiraki ilə gedən reaksiyalarin həssasliği haqqında verilən ifadələri uyğun olaraq seçin.
I-doğrudur
II-doğru deyil
1-Məhlulun optiki sıxlığının, qatılıqdan asılılığı dərəcəli qrafik adlanır. Bu qrafik qatılığı məlum olan müxtəlif məhlulların optiki sıxlığını ölçməklə qurulur
2-Məhlulun qatılığı 1 M, təbəqənin qalınlığı 1 sm olduqda molyar işıqudma əmsalı optiki sıxlığa bərabər olmur
3-Molyar işıqudma əmsalı məhlul üzərinə düşən işığın dalğa uzunluğundan, həll olan maddənin təbiətindən, məhlulun temperaturundan, bəzən həlledicidən asılı olub, işıqudan təbəqənin qalınlığından, işıq seli intensivliyinin nisbi qiymətindən və həll olan maddənin qatılığından asılı deyil
4-Molyar işıqudma əmsalı fotometrik təyinin həssaslığının ən vacib, obyektiv xarakteristikası deyildir
5-Optiki sıxlıq ölçüsüz kəmiyyət olduğu halda, molyar işıqudma əmsalı ölçülü kəmiyyətdir. Lakin qəbul edilmişdir ki, molyar işıqudma əmsalının ədədi qiyməti göstərilsin, onun ölçü kəmiyyəti göstərilməsin
6-Molyar işıqudma əmsalının sabit qiymətdə olması, təyin olunan ionun həmin birləşmə şəklində müəyyən qatılıq intervalında işıqudmanın əsas qanununa tabe olmadığını göstərir
7-Eyni elementin, iki müxtəlif reagentlə əmələ gətirdiyi rəngli birləşmələrin molyar işıqudma əmsalını müqayisə etməklə, bu birləşmələrdən hansının həmin maddənin ən az miqdarını təyin etməyə imkan verəcəyini bilmək olar
A) I -1,3,5,7; II– 2,4,6
B) I -3,4,6; II –1,2,5,7
C) I -1,5,6,7; II –2,3,4
D) I -2,6,7; II –1,3,4,5
E) I -2,3,4,5; II – 1,6,7
243. Verilənlərdən hansı fikir doğru deyil?
1-Donor atomu oksigen olan rəngsiz üzvi reagentlər xromofor olmayan ionların fotometrik analizində geniş tətbiq edilir
2- Tərkibində orto vəziyyətdə –OH və ya –OH və –COOH qrupları olan reagentlərdən geniş istifadə edilir
3- Donor atomu oksigen olan rəngsiz üzvi reagentlər metal ionları ilə 5 və ya 6 üzvülü xelat birləşmələri əmələ gətirmir
4- Donor atomu oksigen olan rəngsiz üzvi reagentlərin tipik nümayəndələri pirokatexin və salisil turşusudur
5-Donor atomu oksigen olan rəngsiz üzvi reagentlər Fe(III), Ti(IV), V(V), Cu(II) ionları ilə rəngli birləşmələr əmələ gətirmir
A) 1,3,5
B) 2,5
C) 1,3,4,5
D) 1,4
E) 1,2,3
244. Donor atomu oksigen və azot olan reagentlər və metal kompleksləri haqqında verilənlərdən uyğun olaraq seçin.
I-Doğrudur
II-Doğru deyil
1-Fotometrik analizdə tətbiq olunan bir çox reagentlərdə fenol (R-OH) və ya keton (R-C=O) qrupu ilə yanaşı, donor atomu azot olan bu və ya digər qruplara da rast gəlinir.
2- Donor atomu oksigen və azot olan reagentlərin həssaslığı kifayət qədər olsa da, onlar eyni donor atomlu reagentlərə nisbətən az seçici olur. Belə ki, bu cür reagentlərə nisbətən həm oksigenə, həm də azota həris olan metal ionları rəngli birləşmələr əmələ gətirmir.
3-Az seçici olmasına baxmayaraq, donor atomu azot və oksigen olan reagentlər fotometrik analizdə geniş istifadə edilir.
4- Donor atomu oksigen və azot olan reagentlər qrupunu beş yarımqrupa bölmək olar.
A) I- 1,3; II -2, 4
B) I- 1,4; II –2,3
C) I- 1,2; II – 3,4
D) I- 2,4; II – 1,3
E) I- 1,2,3; II – 4
245. Verilənlərdən hansı doğrudur?
1 - Rəngsiz üzvi reagentləri tərkibində donor atom oksigen olduqda xromofor ionun təyinində istifadə etmək olar
2 - Rəngsiz üzvi reagentlər tərkibində donor atom oksigen olduqda xromofor və qeyri xromofor ionun təyinində istifadə etmək olar.
3 - Rəngli üzvi reagentlər tərkibində donor atom oksigen olduqda xromofor və qeyri-xromofor ionların təyinində istifadə etmək olar.
4-Donor atomu oksigen və azot olan reagentlərin həssaslığı kifayət qədər olsa da, onlar eyni donor atomlu reagentlərə nisbətən az seçici olur. Belə ki, bu cür reagentlərə nisbətən həm oksigenə, həm də azota həris olan metal ionları rəngli birləşmələr əmələ gətirmir.
A) 1, 3
B) 1, 2, 3
C) 2, 3
D) 1, 2
E) 2, 4
246. Üzvi reagentlərin təsirinin səciyyəviliyinə necə aspektdə baxılması nəzərdə tutulur?
A) 2
B) 4
C) 3
D) 1
E) 5
247. Dipiridil, fenantrolin və batofenantrolin molekulunda hansı donor atomlar vardır?
A) Azot
B) Oksigen və azot
C) Kükürd
D) kükürd və oksigen
E) oksigen
248. Reaksiyanın həssaslığına aid hansı fikir doğru deyil?
A) Üzvi reagentlərin molekuluna asan solvatlaşan qrup daxil edildikdə reaksiyanın həssaslığı artır.
B) Alizarin molekuluna sulfoqrup daxil edildikdə onun vasitəsilə gedən reaksiyanın həssaslığı azalır.
C) Üzvi reagent molekulunda sulfoqrupun miqdarı artdıqda reaksiyanın həssaslığı azalır.
D) Üzvi reagentlərin molekuluna boya qrupu daxil edildikdə əmələ gələn birləşmənin həllolmasının artmasına baxmayaraq reaksiyanın həssaslığı azalır.
E) Sirkonium və hafniumun təyinində istifadə edilən boya maddəsinə amino- və alkilaminoqruplar daxil edildikdə əmələ gələn birləşmənin həllolmasının yüksəlməsinə baxmayaraq reaksiyanın həssaslığı azalır.
249. Reaksiyanın həssaslığına aid doğru mülahizəni göstərin.
1-Üzvi reagent molekuluna asan solvatlaşan qrup daxil edildikdə reaksiyanın həssaslığı azalır.
2-Alizarin molekuluna sulfoqrup daxil edildikdə onun vasitəsilə gedən reaksiyanın həssaslığı artır.
3-Üzvi reagent molekulunda sulfoqrupun miqdarı artdıqda reaksiyanın həssaslığı azalır.
4- Üzvi reagentlərin molekuluna boya qrupu daxil edildikdə əmələ gələn birləşmənin həllolmasının azalmasına baxmayaraq reaksiyanın həssaslığı artır.
5-Sirkonium və hafniumun təyinində istifadə edilən boya maddəsinə amino- və alkilaminoqruplar daxil edildikdə əmələ gələn birləşmənin həllolmasının yüksəlməsinə baxmayaraq reaksiyanın həssaslığı azalır.
A) 1,3,5
B) 2,4,5
C)1,2,4
D)3,4,5
E)1,2,3
250. Reaksiyanın həssaslığına aid doğru olmayan mülahizəni göstərin.
1-Üzvi reagent molekuluna asan solvatlaşan qrup daxil edildikdə reaksiyanın həssaslığı azalır.
2-Alizarin molekuluna sulfoqrup daxil edildikdə reaksiyanın həssaslığı artır.
3-Üzvi reagent molekulunda sulfoqrupun miqdarı artdıqda reaksiyanın həssaslığı azalır.
4- Üzvi reagentlərin molekuluna boya qrupu daxil edildikdə əmələ gələn birləşmənin həllolmasının azalmasına baxmayaraq reaksiyanın həssaslığı artır.
5-Zr və Hf təyinində istifadə edilən boya maddəsinə amino- və alkilaminoqruplar daxil edildikdə əmələ gələn birləşmənin həllolması azalır və reaksiyanın həssaslığı yüksəlir.
A) 2,4,5
B) 1,2,4,5
C)1,2,4
D)3,4,5
E)1,2,3
251. Donor atomu oksigen olan rəngsiz üzvi reagentlər (hal, sulfosalisil və xromotrop turşuları) haqqında hansı mülahizə doğru deyil?
A) Donor atomu oksigen olan rəngsiz üzvi reagentlər xromofor olmayan ionların fotometrik analizində geniş tətbiq edilir.
B) Tərkibində orto vəziyyətdə –OH və ya –OH və –COOH qrupları olan reagentlərdən geniş istifadə edilir.
C) Donor atomu oksigen olan rəngsiz üzvi reagentlər metal ionları ilə 5 və ya 6 üzvülü xelat birləşmələri əmələ gətirirlər.
D) Donor atomu oksigen olan rəngsiz üzvi reagentlər tipik nümayəndələri pirokatexin və salisil turşusudur.
E) Donor atomu oksigen olan rəngsiz üzvi reagentlər Fe(III), Ti(IV), V(V), Cu(II) ionları ilə rəngli birləşmələr əmələ gətirirlər.
252. Uyğun reagentləri seçin.
I-Donor atomu azot olan
II-Donor atomu kükürd olan
III-Donor atomu oksigen olan
1- alizarin
2- piroxatexin bənövşəyi
3- morin
4-,/-dipiridil
5- o-fenantrolin
6- batofenantrolin
7-ditiol
A) I – 4,5,6; II –7;III- 1,2,3
B) I – 2,5,6; II – 3,4;III-1,7
C) I –1, 3; II –4, 5;III-6,7
D) I – 1,2,7; II – 2;III-5,6
E) I – 1; II – 3;III-2,4,5,6,7
253. Analitik reaksiyaların aparılmasına hidrogen ionlarının qatılığının təsiri haqqınd hansı fikir doğru deyil?
A)Analitik reaksiyanı apararkən, müəyyən şəraiti gözləmək lazım deyildır, əks halda analizin nəticəsi düzgün olmaz.
B) Reaksiya nəticəsində alınan çöküntü turşuda həll olursa, onda həmin çöküntünü turş mühitdə almaq olmaz.
C) Bəzi çöküntülər qələvidə həll olduğundan, həmin çöküntünün alınması reaksiyasını qələvi mühitdə aparmaq olmaz.
D) Bir qrup çöküntülər turşu və qələvidə həll olur. Ona görə də belə çöküntülərin əmələ gəlməsi üçün ancaq neytral mühit yaratmaq lazımdır.
E) Analitik reaksiyaların normal getməsi üçün ən mühüm şərtlərdən biri reaksiyanın aparılması üçün lazımi mühitin yaradılmasıdır.
254. Dəmir (III), srikonium (IV) və titan (IV) ionlarının təyininə aid hansı doğru deyil?
A) Hal turşu ilə Fe (III) təyin etmək olmur
B) Salisil turşusu ilə Ti (IV) təyin etmək olar
C) Salisil turşusu ilə Fe (III) təyin etmək olar
D) Xromotrop turşusu ilə Ti (IV) təyin etmək olar
E) Hal turşusu ilə Zr (IV) təyin etmək olmur
255. Verilən mülahizələri müvafiq olaraq seçin. Reaksiyanın həssaslığı necə dəyişir?
I-Su ilə qarışan kiçik dielektrik sabitinə malik üzvi həlledicilər
II- üzvi həlledicilər qarışığından istifadə etdikdə
1- Artır
2- Dəyişmir
3-Azalır
A)I-1; II-1
B)I-1; II-2
C)I-3; II-2
D)I-2; II-3
E)I-3; II-3
256.Uyğun reagentləri seçin.
I-Donor atomu azot olan
II-Donor atomu kükürd olan
III-Donor atomu oksigen olan
IV-Donor atomu azot və oksigen olan
1- alizarin
2- piroxatexin bənövşəyi
3- morin
4-,/-dipiridil
5- o-fenantrolin
6- batofenantrolin
7-ditiol
8-oksixinolin
A) I – 4,5,6; II –7 ;III- 1,2,3; IV-8
B) I – 2,5,6; II – 3,4;III-1,7; IV-5,8
C) I –1, 3; II –4, 5;III-6,7; IV-2,8
D) I – 1,2,7; II – 2,8;III-5,6; IV-2,4,8
E) I – 1; II – 3;III-2,4,5,6,7; IV-2,8
257. Kompleks birləşməni iri həcmli su fazadan az həcmli üzvi fazaya keçirməklə reaksiyanın həssaslığını necə dəyişmək olar?
1- azalır
2- artır
3 - dəyişmir
4- artır, sonra azalır
5- azalır, sonra artır
A) 2
B) 1,4
C)3
D) 2,5
E) 1
258. Aşağıda verilənlərdən hansı fikir doğrudur?
1-Rəngsiz üzvi reagentlər xromofor olmayan ionların fotometrik analizində tətbiq edilir.
2- o-vəziyyətdə –OH və ya –OH və –COOH qrupları olan reagentlər analizdə istifadə edilir.
3- Rəngsiz üzvi reagentlər metal ionları ilə 5 və ya 6 üzvülü xelat birləşmələri əmələ gətirmir.
4- Donor atomu oksigen olan rəngsiz üzvi reagentlərin tipik nümayəndələri pirokatexin və salisil turşusudur.
5- Fe(III), Ti(IV), V(V), Cu(II) ionları ilə donor atomu oksigen olan rəngsiz üzvi reagentlər rəngli birləşmələr əmələ gətirmir.
A) 2,4
B) 2,5
C) 1,3,4
D) 1,4
E) 1,2,3
259.Donor atomu azot, kükürd və oksigen olanreagentləri ardıcıl seçin.
1- alizarin
2- piroxatexin bənövşəyi
3- morin
4-,/-dipiridil
5- o-fenantrolin
6- batofenantrolin
7-ditiol
A) 4,5,6,7, 1,2,3
B) 1,2,3,4,5,6,7
C) 2,1,4,3,6,5,7
D) 7,4,6,5,3,2,1
E) 3,4,51,2,6,7
260. Hal, salisil və xromotrop turşularının tərkibində hansı donor atomu var?
A) oksigen
B) azot
C)oksigen və kükürd
D) kükürd
E)fosfor
##num=14//level=14//sumtest=20//naem=//14.METALLARIN ÜR-RLƏ KOMPLEKSLƏRI//
261. Alizarinin, batofenantrolinin, fenontrolinin, 1-(2-piridilazo)-2-naftol və pirokatexin bənövşəyinin formulunu ardıcıl olaraq göstərin?
1-
2-
3-
4-
5-
A) 5, 1, 2, 3, 4
B) 1, 2, 3, 5, 4
C) 1, 3, 2, 4, 5
D) 3, 1, 2, 5, 4
E) 2, 3, 1, 4, 5
262. Mis amin-sirkə turşusunun həm azotu, həm də karboksil qrupu ilə əlaqəyə girir. Bu birləşmə kim tərəfindən və necə adlandırılmışdır.
I - birləşmə kim tərəfindən adlandırılmışdır
II - birləşmə necə adlandırılmışdır
1 - Ley
2 - Kulberq
3 - Berq
4 - adi kompleks
5 - daxili kompleks
6 - ion assosiat
A) I -1; II – 5
B) I -2; II – 4
C) I -3; II – 6
D) I -1; II – 4
E) I -2; II – 1
263. Batofenantrolinin formula hansıdır?
A)
B)
C)
D)
E)
|