264. Xelatlar haqqında doğru olmayan fikirləri seçin.
1 - Metalla rabitələnən xelat qrupu bir-birindən çox uzaqda yerləşməlidir
2 - Daha davamlı xelatlar 5 və ya 6 üzvlü olur
3 - Amin turşularda amin qrupu karboksil qrupundan uzaqlaşdıqca xelatın əmələ gəlməsi
asanlaşır
4 - Kompleksin davamlığı qapalı zəncirin sayından asılı deyildirdır
5 - Kompleksin davamlığı zəncirin quruluşundan asılıdır
6-Mis amin-sirkə turşusunun həm azotu, həm də karboksil qrupu ilə əlaqəyə girir
A) 1, 3, 4
B) 1, 2,3
C) 3,5
D) 2, 3,4
E) 1, 3, 6
265. 8-oksixinolinə aid olmayanları ardıcıl olaraq seçin?
1 - Turşu və qələvilərdə həll olmur
2 - pH=7 olan bufer məhlulda az həll olur
3 - Amfolit xassəyə malik deyildir
4 - Asetonda və xloroformda pis həll olur
5 - Ag rəngli kristal maddədir
A) 1, 3, 4
B) 1, 2, 3, 5
C) 1,2
D) 3, 5
E) 1, 2, 4
266. Donoratomu oksigen olan rəngli üzvi reagentlərin kompleksləri haqqında hansı mülahizə döğru deyil?
A)Fotometrik analizdə donor atomu oksigen olan rəngli üzvi reagentlər yalnız xromofor ionlarla rəngli komplekslər əmələ gətirirlər
B) Donor atomu oksigen olan rəngli üzvi reagentlər həm xromofor, həm də xromofor olmayan ionlarla rəngli komplekslər əmələ gətirirlər
C) donor atomu oksigen olan rəngli üzvi reagentlərdə rəngin dəyişməsinə səbəb bu birləşmələrdə, metalın yox, reagentin elektron təbəqəsində elektron sıxlığının dəyişməsindən asılı olur
D) Bu reaktivlər oxşar rəngsiz reagentlərdən həssas olsalar da seçicilikləri onlardan azdır.
E) Bu üzvi reagentlər iki və daha çoxvalentli metal ionları ilə kompleks əmələ gətirirlər.
267. Uyğunluğu müəyyən edin.Triarılmetan boyağı haqqındahansı fikir
I - doğrudur
I - səhvdir
1 - Xromofor olmayan elementlərlə rəngli kompleks əmələ gətirir
2 - Th, Ga, Sc, Al ilə rəngli kompleks əmələ gətirmir
3 - Dəmirin bu reaktivlə təyininə alüminium mane olur
4 - Tərkibində karboksil qrupu yoxdur
5 - Tərkibində hidroksil qrupu var
A) I – 1, 3,5; II – 2, 4
B) I – 1, 3; II – 2,4, 5
C) I – 1, 4; II – 2, 3, 5
D) I – 1, 2, 5; II – 3, 4
E) I – 1, 2; II – 3, 4, 5
268. Hal turşusunda hansı funksional qrup olur?
A) – OH və – COOH
B) – OH və – N = N –
C) – N = N – və – COOH
D) – SO3H və – OH
E) – SO3H və – N = N
269. Hal turşusunun kompleksləri haqqında hansı fikir doğrudur?
1 - Xromofor elementlərlə kompleksləri davamlı olur
2 - Xromofor elementlərlə rəngsiz birləşmə əmələ gətirir
3 - Qatılıqdan asılı olaraq tərkib dəyişmir.
A) 1
B) 2
C) 3
D) 2, 3
E) 1, 2
270. Donoratomu oksigen olan rəngli üzvi reagentlərin kompleksləri haqqında hansı mülahizə döğrudur?
1-Fotometrik analizdə donor atomu oksigen olan rəngli üzvi reagentlər yalnız xromofor ionlarla rəngli komplekslər əmələ gətirirlər
2- Donor atomu oksigen olan rəngli üzvi reagentlər həm xromofor, həm də xromofor olmayan ionlarla rəngli komplekslər əmələ gətirir
3- donor atomu oksigen olan rəngli üzvi reagentlərin komplekslərində rəngin dəyişməsinin səbəbi metalın yox, reagentin elektron təbəqəsindəki elektron sıxlığının dəyişməsidir
4- Bu reaktivlər oxşar rəngsiz reagentlərdən həssas olmasalar da seçicilikləri onlardan çoxdur
5- Bu üzvi reagentlər iki və daha çoxvalentli metal ionları ilə kompleks əmələ gətirir
A) 2,3,5
B) 2,4,5
C) 1, 3
D) 2, 3,4
E) 1, 2,5
271. 1-nitrozo-2-naftol-3,6-disulfoiturşusunun dinatrium duzu (Nitroza-R-duz) reaktivi haqqında yanlış olan fikir hansıdır?
A) Qırmızı rəngli mayedir
B) Soyuq suda pis həll olur
C) Sarımtıl-yaşıl kristal maddədir
D) Turş mühitdə açıq sarı olur
E) Qələvi mühitdə narıncı rəngdədir.
272. Alüminon reaktivində hansı funksional qrup vardır?
A) – OH və – COOH
B) – OH və –NH2
C) – COOH və – NH2
D) – COOH və – N = N
E) – OH və – N = N –
273. Aşağıdakı komplekslərin davamlılıqları pH=5-7 arasında necə olur. Uyğunluğu müəyyən edin.
I.
II.
III.
1- Davamlı
2 -Parçalanır
A) I – 1; II – 2; III - 2
B) I – 1; II – 2; III - 1
C) I – 2; II – 2; III - 1
D) I – 1; II – 1; III - 1
E) I – 2; II – 2; III - 2
274. Oksigen tərkibli rəngli üzvi reagentlər və onların kompleksləri haqqında döğru deyildir?
1-Oksigen tərkiblirəngli üzvi reagentlər fotometrik analizdə yalnız xromofor ionlarla rəngli komplekslər əmələ gətirir
2-Oksigen tərkiblirəngli üzvi reagentlər həm xromofor, həm də xromofor olmayan ionlarla rəngli komplekslər əmələ gətirirlər
3-Oksigen tərkiblirəngli üzvi reagentlərin komplekslərində rəngin dəyişməsinin səbəbi metalın yox, reagentin elektron təbəqəsindəki elektron sıxlığının dəyişməsidir
4-Oksigen tərkibli rəngli üzvi reagentləroxşar rəngsiz reagentlərdən həssas olmasalar da seçicilikləri onlardan çoxdur
5-Oksigen tərkibli rəngli üzvi reagentləriki və daha çoxvalentli metal ionları ilə kompleks əmələ gətirirlər
6-Alüminon reaktivində – OH və – COOH funksional qrup yoxdur
A) 1,4, 6
B) 2,5,6
C) 1, 3,4
D) 1,5, 6
E) 1,2, 5
275. Komplekslərin davamlılıqları haqqında verilənləri ardıcıl olaraq seçin.
1 – Davamlı
2 – Azdavamlı
3 - Əmələ gəlmir
A) I – 1; II – 2; III - 3
B) I – 1; II – 3; III - 2
C) I – 2; II – 3; III - 1
D) I – 2; II – 1; III - 2
E) I – 3; II – 1; III - 2
276. Aşağıdakı fikirlərdən hansı 8-oksixinolinə aiddir?
1 - Turş mühitdə əsasən anion formada olur.
2 - Turş mühitdə kation formada olur
3 - Amfoter xassəyə malikdir
A) 2, 3
B) 1, 2
C) 1
D) 1, 3
E) 1, 2, 3
277. Xelatlar, xelat rabitə, xelat reaktivlər, xelatalar («xela» yunan sözü olub qısqac deməkdir) terminləri hansı adla ümumiləşdirilir.
1 - Daxili komplekslər
2 - Adi komplekslər
3 - İon assosiatlar
A) 1
B) 1, 2,3
C) 3
D) 2, 3
E) 1, 3
278. 1-(2-piridilazo)-2-naftol, 4-(2-piridilazo)-rezorsin və qlioksal-bis-(2-oksinol)un formulunu göstərin.
1-
2-
3-
A) 3, 2, 1
B) 1, 2, 3
C) 1,3,2
D) 3, 1, 2
E) 2, 3,1
279. Hansı birləşmə hal turşusu adlanır?
A)
B)
C)
D)
CООH
ОH
CООH
ОH
CООH
ОH
CООH
ОH
E)
|