def - funksiyani e’lon qiluvchi kalit so‘z. funksiya_nomi

Download 219.36 Kb. Pdf ko'rish
bet	3/4
Sana	14.07.2023
Hajmi	219.36 Kb.
	#76723

1 2 3 4

Bog'liq
python-dasturlash-tilini-o-qitishda-funksiyalardan-foydalanish-metodikasi
магнетосфера, raqamli fotoaparat, Gidroavtomatika, TOPSHIRIQLAR 5, 2-amaliy mashg`ulot, Hujjatlarning asosiy parametrlari, vodyanoy-akkumulyator-tepla-v-solnechnyh-teplitsah (1), Молек физика лаб методическое указания русс, 2-Sanoq sistemalari, JUFT KORRELYATSION - REG TAHLIL, 2-70, Shaxsiy kompyuterlarning dasturiy ta\'minoti va vazifalari, Elektr maydon energiyasi Gazlarda, metallar, yarim otkazgichlar, Algoritmlash va dasturlash asoslari (A.Azamatov), Pedagogika fani, uning

def - funksiyani e’lon qiluvchi kalit so‘z.
funksiya_nomi - funksiya nomi.
parametrlar ro‘yxati - ushbu ro‘yxat bir necha parametrdan iborat bo‘lishi
mumkin va ular vergul bilan ajratib yoziladi.
buyruqlar_bloki - funksiya tanasi boshqa operatorlar kabi bitta xat boshi tashlab
yozilishi shart.
Funksiya nomi orqali chaqirilganda uning tarkibidagi buyruqlar ketma-ketligi
bajariladi. Shundan so‘ng dastur funksiya chaqirilgan satrga qaytadi va shu satrdan
keyingi buyruqlarga o‘tadi.
Pythonda protseduralar deyarli funksiyalardek yoziladi. Farqi shundaki,
protseduralar hech qanday qiymatni qaytarmaydi.
Funksiyaning o‘zini o‘zi chaqirishiga rekursiya deyiladi va bunday funksiyalar
rekursiv funksiyalar deb ataladi.
Rekursiv funksiyalar dasturlashning kuchli mexanizmi hisoblanadi, lekin ular har
doim ham samarali emas. Chunki aksariyat hollarda xatolarga yo‘l qo‘yadi. Xatolar
ichidan eng ko‘p tarqalgani – cheksiz rekursiya. Unda funksiyaning chaqiruv zanjiri
cheksiz bo‘lib, kompyuter bo‘sh xotirasi tugamaguncha davom etaveradi. Cheksiz
rekursiya ro‘y berishining sabablari:
- rekursiyada shartni noto‘g‘ri qo‘llash. Masalan, faktorialni hisoblashda if n==0
ni unutib qo‘ysak, factorial(0)funksiyasi factorial(–1) ni, factorial(–1) funksiyasi esa
factorial(–2) va hokazolarni chaqiradi;
- rekursiv funksiyani noto‘g‘ri parametr bilan chaqirish. Masalan,
factorial(n)funksiya factorial(n) ni chaqirsa, yana cheksiz zanjir yuzaga keladi.Shu
boisdan, rekursiv funksiyani yaratishda rekursiyani yakunlash sharti hamda rekursiyani
qachon, qanday tugatish haqida o‘ylab ko‘rish lozim.

Talqin va tadqiqotlar ilmiy-uslubiy jurnali
UIF-2023: 8.2 | 2181-3035 | № 18
~ 18 ~
Quyida Python dasturlash tilida funksiya va protsedulardan foydalanib dasturlarni
ko’rib chiqamiz. Birinchi dasturimiz sharti quyidagicha: berilgаn ikki sonning eng
kichik umumiy kаrrаlisi (EKUK)ni topish dаsturini tuzing. Funksiyadаn foydаlаning.
def ekuk(a, b):
n = a * b
while a != 0 and b != 0:
if a > b:
a %= b
else:
b %= a
return n // (a + b)
a = int(input('a = '))
b = int(input('b = '))
print('EKUK:', ekuk(a, b))
Ikkinchi dasturimiz sharti quyidagicha: berilgan n sonini rim raqamlarida
ifodalovchi dastur tuzing. Funksiyadan foydalaning.
a = [(1000, 'M'), (900, 'CM'), (500, 'D'), (400, 'CD'), (100, 'C'), (90, 'XC'),
(50, 'L'), (40, 'XL'), (10, 'X'), (9, 'IX'), (5, 'V'), (4, 'IV'), (1, 'I')]
def rim(n):
s = ''
while n > 0:
for i, r in a:
while n >= i:
s += r
n -= i
return s
n=int(input("Son kiriting="))
print(rim(n))
Uchinchi dastur sharti: berilgan to‘rtta sonning eng kichigini topuvchi dastur
tuzing. Buning uchun min4(a, b, c, d) funksiyasini yarating.
def min(a,b):
if a>b:
return b
else:
return a
def min4(a,b,c,d):
return min(min(min(a,b),c),d)
a=int(input('a='))
b=int(input('b='))

Talqin va tadqiqotlar ilmiy-uslubiy jurnali
UIF-2023: 8.2 | 2181-3035 | № 18
~ 19 ~
c=int(input('c='))
d=int(input('d='))
print('Eng kichik son=',min4(a,b,c,d))

Download 219.36 Kb.

1 2 3 4

Download 219.36 Kb.

Pdf ko'rish