|
-rasm. T5 teodolit shkalali mikroskopining ko‘rish maydonini
|
| bet | 2/6 | | Sana | 22.12.2023 | | Hajmi | 2,3 Mb. | | #126640 |
Bog'liq 1-amaliy mashg\'ulot2-rasm. T5 teodolit shkalali mikroskopining ko‘rish maydonini
T5K teodoliti T5 teodolitining kompensatorli turi bo‘lib, burchak o‘lchash o‘rta kvadratik xatosi ± 5". Sanoqlar bu teodolitda ham doiralar bo‘yicha ko‘rish trubasini yonida joylashgan shkalali mikroskop yordamida olinadi.
Teodolitlar bilan burchak o‘lchashdan oldin ularni tekshirish kerak. Tekshirish natijasida ularga qo‘yiladigan geometrik shartlarni qay darajada ta’minlashi aniqlanadi.
Optik teodolitlar quyidagi asosiy shartlarga javob berishi kerak:
1.Gorizontal doira ustidagi silindrik adilakning o‘qi I - I teodolit aylanish o‘qi II – II ga perpendikulyar bo‘lishi kerak (I - I II - II) 3a-rasm.
2.Ko‘rish trubasi gorizontal aylanishi o‘qi III - III teodolit aylanish o‘qi II - II ga perpendikulyar bo‘lishi kerak (III-III II - II) 3b-rasm.
3.Ko‘rish trubasining ko‘rish (vizir) IV - IV o‘qi ko‘rish trubasi gorizontal aylanish III - III o‘qiga perpendikulyar bo‘lishi kerak (IV – IV III - III) 3c-rasm.
4.Ko‘rish trubasi iplar to‘rining vertikal ipi V-V ko‘rish trubasi gorizontal aylanish o‘qi III - III ga perpendikulyar bo‘lishi kerak (V - V III- III) 3d-rasm.
5. T5K teodolitining kompensatori asbob aylanish o‘qi 3' gacha og‘sa ham vertikal doira bo‘yicha bir xil sanoq olinishini ta’minlashi kerak.
3-rasm. T5 teodolitini tekshirish.
VEGA TEO5 elektron teodoliti
Oxirgi yilarda burchakli o‘lchashlarni bajarishda elektron yoki raqami teodolitlardan keng foydalanilmoqda. VEGA TEO5 (4-rasm) elektron teodoliti burchak o'lchovlari uchun burchakni hisoblashning ortib borishi tizimidan foydalanadi va o'rnatilgan mikrodastur tufayli avtomatik o'lchovlar, hisoblar, natijalarni ko'rsatish va ularni qurilma xotirasida saqlash imkoniyati amalga oshiriladi. Gorizontal va vertikal burchaklarni o'lchash natijalari bir vaqtning o'zida ko'rsatilishi mumkin. Bundan tashqari, vertikal burchak gradus yoki nishab foizi sifatida ko'rsatilishi mumkin.
|
| |
