|
Guliston davlat universiteti jismoniy madaniyat nazariyasi va metodikasi kafedrasi
|
| bet | 18/244 | | Sana | 21.05.2024 | | Hajmi | 24,48 Mb. | | #249047 |
Bog'liq portal.guldu.uz-YENGIL ATLETIKA VA UNI O’QITISh METODIKASIAyollar
YURISH
|
Sportcha yurish
|
O’yingoh yo’lkalarida va shosselarda
|
20, 50 km.
|
20 km.
|
YUGURISH
|
Qisqa masofalarga yugurish
|
O’yingoh yo’lkalarida
|
100, 200, 400 m.
|
100, 200,
400 m.
|
O’rta masofalarga yugurish
|
O’yingoh yo’lkalarida
|
800, 1500 m
|
800, 1500 m
|
Uzoq va o’ta uzoq masofalarga yugurish
|
O’yingoh yo’lkalarida
|
5000 m,
10 000 m
|
5000 m,
10 000 m
|
Marafon yugurish
|
O’yingoh yo’lkalarida va shosselarda
|
42 195 m
|
42 195 m
|
Sun’iy to’siqlardan osha yugurish
|
O’yingoh yo’lkalarida
|
110 m g’/o,
400 m g’/o
|
100 m g’/o,
400 m g’/o
|
Tabiiy sharoitlarda yugurish
|
O’yingoh yo’lkasida to’siqlari osha yugurish
|
3000 m to’siqlar o/yu
|
3000 m to’siqlar o/yu
|
Estafetali yugurish
|
O’yingoh yo’lkalarida
|
4x100 m,
4x400 m
|
4x100 m,
4x400 m
|
SAKRASH
|
Yugurib kelib vertikal to’siqlardan sakrash
|
O’yingoh sektorida
|
Yugurib kelib balandlikkasakrash
|
Yugurib kelib balandlikkasakrash
|
Yugurib kelib balandlikka Langarcho’p bilan sakrash
|
Yugurib kelib balandlikka Langarcho’p bilan sakrash
|
Yugurib kelib gorizontal to’siqlardan sakrash
|
O’yingoh sektorida
|
Yugurib kelib Uzunlikka sakrash,
|
Yugurib kelib Uzunlikka sakrash,
|
Yugurib kelib Uzunlikka uch hatlab sakrash
|
Yugurib kelib Uzunlikka uch hatlab sakrash
|
ULOQTIRISH
|
Bosh ortidan boshlab uloqtirish
|
O’yingoh sektorida
|
Nayza
|
Nayza
|
Aylanib uloqtirish
|
O’yingoh sektorida
|
Bosqon uloqtirish,
|
Bosqon uloqtirish,
|
Disk uloqtirish
|
Disk uloqtirish
|
Itqitish
|
O’yingoh sektorida
|
Yadro itqitish
|
Yadro itqitish
|
KO’PKURASH
|
O’yingoh yo’lkalarida va sektorlarida
|
O’yingoh sektorida
|
O’nkurash (100 m, uzunlikkasakrash, disk uloqtirish, balandlikka sakrash, 400 m yugurish, 110 m g’/o yugurish, yadro itqitish, langarcho’p bilan sakrash, nayza uloqtirish va 1500 m yugurish (2 kunda).
|
Ettikurash (100 m, uzunlikka sakrash, disk uloqtirish, balandlikka sakrash, 100 m g’/o, yadro, nayza uloqtirish va 800 m yugurish (2 kunda).
|
Yuqorida keltirilgan jadvaldagi tasnifda bizning vatanimiz va xorijiy mamlakatlarda faqat ochiq havoda o’tkaziladigan musobaqalarga kiritiladigan asosiy turlar berilgan, yopiq sport saroylarida esa qisqartirilgan masofalarda musobaqalar tashkil qilinadi.
Olimpia o’yinlari, Jahon va Evropa birinchiligiga yengil atletikaning ko’p turlaridan faqat “klassik” turlari (1938 y.) kiritilgan.
2.1. YURISH
Insonning joydan–joyga ko’chishi oddiy usul bo’lib, turli yoshdagi kishilar uchun ajoyib jismoniy mashq hisoblanadi.
Uzoq va bir tekis yurganda tananing qariyb barcha mushaklari ishlaydi, organizdagi yurak–qon tomir, nafas olish va boshqa tizimlari faoliyati kuchayadi. Natijada, modda almashinuvi ortadi. Jismoniy mashq sifatida oddiy yurish avvalo, sog’lomlashtirish ahamiyatiga ega.
Oddiy yurishdan tashqari boshqa xillari ham mavjud: sayohatda yurish, safda yurish va sportcha yurish. Musobaqalarda yurishning texnika jihatdan eng qiyin, lekin eng foydali xili – sportcha yurish qo’llaniladi. Uning tezligi oddiy yurishga nisbatan ikki marta ortiq. Ammo bunday yuqori tezlikka erishish uchun sportcha yurish texnikasi asoslarini o’rganib olishning o’zigina kifoya qilib qolmay, balki oddiy yurishga qaraganda anchagina jadal ish bajarish talab qilinadi, ya’ni energiya sarflash ortadi. Shu sababdan sportcha yurish sportchi organizmiga ijobiy tasir ko’rsatadi.
Yurish musobaqasida qatnashchilar qoidada belgilangan yurish texnikasi xususiyatlariga rioya qilishlari kerak. Eng asosiysi bir lahza bo’lsa ham ikkala oyoqning bir vaqtda yerdan uzilib qolishiga yo’l qo’ymaslik lozim. Oyoqlardan birortasi erga tegmay turgan fursat sodir bo’lgudek bo’lsa, sportchi yurishda yugurishga o’tgan bo’ladi. Bu qoidani buzgan sportchi hakamlar tomonidan musobaqadan chetlatiladi.
|
| |
