Abu rayhon Beruniy
.
Yoshlarga ta’lim-tarbiya berishda pedagogik qarashlari metodologik asos bo’lib
xizmat qiladigan qomusiy olimimiz Abu Rayhon Beruniydir. Uning ilmiy bilimlarni
egalash yo’llari, usullari haqidagi fikrlari hozirgi davr uchun ham dolzarbdir. U
barcha illatlarning asosiy sababi ilmsizlikda deb biladi. Ilmlarni egalashda esa
shaxsda intilish va qiziqish, muhitning rolini alohida takidlaydi. Beruniy o’zining
asarlarida quyidagi fikrlarni ilgari suradi, O’quvchiga bilim berishda:
•
O’quvchini zeriktirmaslik;
•
Bilim berishda bir xil narsani yoki bir xil fanni o’rgatavermaslik;
•
Uzviylik, izchillik;
•
Tahlil qilish va taqqoslash;
•
Ma’lumdan noma’lumga, yaqindan uzoqqa, soddadan qiyinga qarab borish;
•
Takrorlash;
•
Yangi mavzularni qiziqarli, asosan, ko’rgazmali bayon etishga e’tibor berish
kerakligini uqtiradi
.
Beruniy
ning ushbu qarashlarida hozirgi kunda bizning ta’lim-tarbiya sohamizda
amal qilib kelinayotgan ta’lim tamoillarining bir nechtasi o’z ifodasini topganligini
ko’rishimiz mumkin. Demak, alloma 11 asr oldin tushungan va ilgari surgan
qoidalar hozirgi kunda ham ahamiyatini yo’qotmaganligi uning o’tkir zehn sohibi,
o’ta ilmli kishi bo‘lganligini yana bir bor isbotlaydi.
|
