|
HAVO ALMASHINUVI KARRALILIGINI HISOBLASH
|
| bet | 6/6 | | Sana | 05.01.2024 | | Hajmi | 313,26 Kb. | | #130494 |
Bog'liq Muhammad al-xorazmiy nomidagi-fayllar.org 105341 15-var, mavzu2, jRR0lQqoCv0bgsV2lpT-4HJ46jSg4yG, Tt va kt ” fakulteti 3 – bosqich tt-11-20-guruh talabasining-fayllar.org, O’rnatilgan tizim tushunchasi O’rnatilgan tizimlarni loyihalasht, 9-sinf,4-chorak,1-mavzu. (1), masala, Mustaqil ish 3 Ergasheva Dilorom2.1. HAVO ALMASHINUVI KARRALILIGINI HISOBLASH
2.1.1. Mashg‘ulotning maqsadi:
Issiqlik, gaz va chang zararli ajralmalari bo‘yicha havo almashinuvi karraliligini aniqlash.
2.1.2. Dastlabki berilganlar:
Berilganlar 2.1 - va 2.2 - jadvallardan variantlar bo’yicha (masalan variant №1 V,m =100, Q , kj/soat=5·10 , QAJR, kj/soat= 1·10 , T0, K=9.) olinadi.
2.1-jadval
|
№49. №51.
№53. №55.
|
№50. №52.
№54. №56.
|
№57. №59.
№61. №63.
|
№58. №60.
№62. №64.
|
№65. №67.
№69. №71.
|
№66. №68.
№70. №72.
| | |
V, m
|
270
|
370
|
470
|
170
|
570
|
430
| |
Q , kj/soat
|
8·103
|
6·104
|
5·104
|
10·104
|
5·104
|
3·10
| |
QAJR, kj/soat
|
2·10
|
4·10
|
4,5 10
|
3,5·10
|
1·10
|
2,5·10
|
T0, K
|
5
|
6
|
7
|
8
|
9
|
10
|
2.2-jadval
|
Zararli ajralmalar miqdori,
w, g/soat
|
2 – jadvaldagi variant raqamlari
| |
№41. №43. №45. №47.
|
№42. №44. №46. №48.
|
№49. №51. №53. №55.
|
№50. №52. №54. №56.
|
№57. №59. №61. №63.
|
№58. №60. №62. №64.
|
№65. №67. №69. №71.
|
№66. №68. №70. №72.
|
№73. №75. №77. №79.
|
№74. №76. №78. №80.
| |
CO
|
1,5
|
2,0
|
2,5
|
3,0
|
4,5
|
5,5
|
3,5
|
45,0
|
2,5
|
3,3
| |
Pb·10-3 changi
|
-
|
5
|
-
|
15
|
-
|
10
|
-
|
5
|
-
|
10
| |
Notoksik P changi
|
2,5
|
-
|
3,0
|
-
|
5,5
|
-
|
2,0
|
-
|
1,5
|
-
|
2.1.3. Hisoblash uslubi
Ishlab chiqarish binolarida uzluksiz havo almashinuvi imkoniyatini ko‘rib chiqish va xavfli ajralmalardan himoyalash bo‘yicha muxandislik yechimlarini qo‘llash zarur. Ventilyatsiya tabiiy va mexanik turlarga bo‘linadi. Ventilyatsion qurilmalarni ishlash effektivligini nazorat qilishda ishlab chiqarish binolarida havo almashtirish marttaligi nazorat qilinadi, shuningdek, harorat, namlik, havo harakati tezligi o‘lchanadi va ishlab chiqarish binosining gigienik sifati tahlil qilinadi.1
1. Haydash zarur bo‘ladigan QIs.Aj, issiqlik ajralmasi quyidagi ifoda orqali aniqlanadi:
QIs.Aj =QP - QAjr, kj/soat, (1.1)
bu yerda,
QP – ishlab chiqarish va qurilmalaridan, insonlardan issiqlik ajralishi, quyosh radiatsiyasi va boshqalar natijasida ishlab chiqarish binosiga keladigan issiqlik miqdori, kj/soat;
QAjr –bino devorlari orqali atrof muhitga beriladigan issiqlik miqdori, kj/soat.
2. Issiqlik ajralganda 1 soat mobaynida ishlab chiqarish binosidan haydash zarur bo‘ladigan L havo miqdori quyidagi ifoda orqali aniqlanadi.
L = QIs.Ajr C np, m /soat, (1.2)
Bu yerda,
C – havoning issiqlik sig‘imi, C1 kj/kg·K; – olib kiriladigan va xaydaladigan havolar haroratlarining farqi, K; np – olib kiriladigan havoning zichligi np =1.29 kg/m .
3. Bino havosida zararli gazlar va changlar bo‘lganida, ularni ruhsat etiladigan normalargacha kamaytirish uchun binoga uzatiladigan zarur havo miqdori quyidagi ifoda orqali hisoblanadi:
, m3/soat, (1.3)
bu yerda,
W - keladigan zararli ajralmalar miqdori, g/soat;
Cd - bino havosida ruhsat etiladigan zararli ajralmalar konsentratsiyasi, g/ m3:
- CO uchun Cd= 2·10-2 g/ m3;
- Pb changi uchun Cd= 1·10-5 g/ m3;
- Notoksik P changi uchun Cd= 10-2 g/ m3;
Cn - ishlab chiqarish binosiga keladigan havodagi zararli aralashmalar konsentratsiyasi, g/ m3.
Bu topshiriqni bajarishda Cn0 olinadi.
4. Har bir zararli ajralma turi uchun almashtiriladigan havo miqdori L alohida hisoblanadi. Keyin olingan qiymatlarning eng kattasi olinadi va havo almashinuvi karraliligi ifodasiga qo‘yiladi:
, 1/soat. (1.4)
Javoblar: №50
V,m =370;
Q , kj/soat=6·104 ;
QAJR, kj/soat= 4·10 ;
T0, K=6;
1.Haydash zarur bo‘ladigan QIs.Aj, issiqlik ajralmasi quyidagi ifoda orqali aniqlanadi:
QIs.Aj =QP - QAjr, kj/soat,
QIs.Aj = 6·104 kj/soat-4·10 kj/soat = 5.6·104 kj/soat; (1.1)
Issiqlik ajralganda 1 soat mobaynida ishlab chiqarish binosidan haydash zarur bo‘ladigan L havo miqdori quyidagi ifoda orqali aniqlanadi.
C=1 kj/kg·K, np =1.29 kg/m .
L = QIs.Ajr C np, m /soat;
L=5.6·104 kj/soat; / (1 kj/kg·K·6 K·1.29 kg/m ) = 0.72·104 m /soat; (1.2)
3.Bino havosida zararli gazlar va changlar bo‘lganida, ularni ruhsat etiladigan normalargacha kamaytirish uchun binoga uzatiladigan zarur havo miqdori quyidagi ifoda orqali hisoblanadi:
, m3/soat,
bu yerda,
W - keladigan zararli ajralmalar miqdori, g/soat;
Cd - bino havosida ruhsat etiladigan zararli ajralmalar konsentratsiyasi, g/ m3:
- CO uchun Cd= 2·10-2 g/ m3;
- Pb changi uchun Cd= 1·10-5 g/ m3;
- Notoksik P changi uchun Cd= 10-2 g/ m3;
Cn - ishlab chiqarish binosiga keladigan havodagi zararli aralashmalar konsentratsiyasi, g/ m3.
Bu topshiriqni bajarishda Cn0 olinadi.
1) L= 3.0 g/soat / (2·10-2 g/ m3 - 0) = 150 m3/soat; - CO
2) L= 15·10-3 g/soat / (1·10-5 g/ m3- 0) = 1500 m3/soat; - Pb changi (1.3)
4. Har bir zararli ajralma turi uchun almashtiriladigan havo miqdori L alohida hisoblanadi. Keyin olingan qiymatlarning eng kattasi olinadi va havo almashinuvi karraliligi ifodasiga qo‘yiladi:
, 1/soat.
K= 1500 m3/soat / 370 m3= 4.05 1/soat.
K=4.05 1/soat (1.4)
III. Hisobot tayyorlash.
Hisobot tayyorlashda qo‘yidagilarga amal qidinadi:
1. Titul varog‘i (ilova 1 ga qarang).
2. Topshiriq shaklini o‘zgartirilmagan holatda to‘ldirish (word da yozish va tahrirlash qonun qoidalariga qatiy rioya etgan holda).
3. Nazariy savollarga javob berish.
4. Amaliy topshiriqni bajarish.
5. Bajarilgan ishlar bo‘yicha xulosa chiqarish. (ilova 2 ga qarang).
6. Foydalanilgan adabiyotlar va internet xavolalari ruyhati.
7. Baholash mezoni: №1 topshiriq bali 10 bal.
|
Kerakli harakatlar ketma-ketligiga rioya qilgan holda ishni to‘liq bajarish
|
1 ball
| |
Talaba mustaqil mushohada yuritsa berilgan topshiriq mavzularining mohiyatini tushunsa
|
1 ball
| |
Rasmiylashtirish sifati (tartibliligi, mantiqliligi)
|
1 ball
| |
Hisob qitoblarda o‘lchov birliklarining mavjudligi
|
1 ball
| |
Mavzu bo‘yicha maqsad va asosiy tushunchalar va ta’riflarning mavjudligi
|
1 ball
| |
Variant bo‘yicha vazifani bajarilishi
|
1 ball
| |
Amaliy ishlarining nazariy himoyasi (talaba mustaqil xulosa va qaror qabul qilsa, ijodiy fikrlay olsa, mustaqil mushohada yuritsa, berilgan topshiriq mavzularining mohiyatini tushunsa, bilsa, ifodalay olsa, aytib bera olsa, hamda topshiriqlar bo‘yicha tasavvurga ega bo‘lsa)
|
4 ball
|
Fan bo‘yicha umumiy ballar: jami-100 bal
Ma’ruza: 70 ball – har bir mavzu bo’yicha 10 ta test savollari (0.2 baldan, jami 2 ball) 15 ta mavzu 30 ball, 40 ball oraliq nazorat ishiga (nazorat assisment shaklida o‘tkaziladi).
Amaliyot: 30 ball – 10 baldan 3 ta topshiriq.
10 ball topshiriq: “5” – 9-10; “4” – 7-8,9; “3” – 6-6,9.
Bajarilgan ishlar bo‘yicha xulosa chiqarish.
2 ilova
Foydalanilgan adabiyotlar va internet xavolalari ruyhati
Hayot faoliyati xavfsizligi fanidan o’quv qo’llanma. Qodirov M,
Dadayev G’.
Hayot faoliyati xavfsizligi va ekologiya. Sapaev M, Qodirov M.
https://Wikipedia.uz
http://www.ziyouz.com/ kutubxonasi
http://fayllar.org
|
| |
