Het bdf leerlijnenmodel, een betrouwbaar kompas voor onderwijsvernieuwing

Dick de Bie formuleerde in 1999 iets heel bijzonders: ‘onderwijs als opdracht’. [Bohn Stafleu 1999]. Het zijn de opdrachten die het leren sturen van leerlingen en studenten. Niet in de vorm van huiswerkopdrachtjes of rekensommen, maar opdrachten die er toe doen. Opdrachten, die studenten en leerlingen sturen om een beroepstaak of culturele taak uit te voeren en niet alleen in projecten. De ‘onderwijs als opdracht’ gedachte botst zelfs nu nog met lespraktijken in het onderwijs. Veel leerkrachten die voor de klas staan en de uitleg het belangrijkste middel vinden om leerlingen te laten leren. “Vandaag gaan we het hebben over …” en dan komt er een vakonderwerp en een uitleg. Na de uitleg worden opgaven gemaakt en na een tijdje worden soortgelijke opgaven gebruikt om te beoordelen of er geleerd is. Als leerlingen opdrachten maken wordt het lesgeven of uitleggen door leerkrachten niet afgeschaft. Het lesgeven en uitleggen blijft bestaan, maar nu als ondersteuning bij het maken van een opdracht. In de les over diëten, zal een uitleg over cholesterol en eiwitten belangrijk zijn. De uitleg krijgt kracht omdat leerlingen menu’s inrichten. Conceptuele opdrachten vragen van een leerkracht om uitleg en voordoen. Bij projectopdrachten is de leerkracht veel eerder coach en opdrachtgever. De stageopdrachten komen van de stagegever en de leerkracht ondersteunt leerlingen bij het navertellen van hun ervaring.