5-mavzu. Leksemalararo lisoniy ziddiyatlar va leksik paradigm
O‘zbek tilida paradigmatik munosabatlar. Sinonimiya. Sinonimik qator. Dominanta. Lisoniy sinonimlar, nutqiy sinonimlar. Sinonimik darajalanish (graduonimiya). Lug‘aviy sinonimlarning markaz va qurshov qatlami.
Leksik antonimiya. Antonimik juftlik. Lisoniy va nutqiy antonimiya.
Omonimlar, omoformalar. Omonimiyaga yondosh hodisalar: omofonlar va omograflar. Paronim va paranomaziya.
Giponimiya, graduonimiya.
O‘zbek tili leksikasida lisoniy ziddiyatlarning amal qilishi.
6-mavzu. O‘zbek tili leksikasining tarixiy taraqqiyoti
O‘zbek tili leksikasining tarixiy taraqqiyoti. O‘zbek tili leksikasida eskirgan qatlam va uning turlari: arxaizmlar va istorizmlar. So‘z o‘zlashtirish. O‘zlashma va olinma so‘zlar. So‘z olish yo‘llari.
O‘zbek tili leksemalarining ishlatilish doirasi. Ishlatilish doirasi chegaralangan va chegaralanmagan leksika. Ishlatilish doirasi chegaralangan leksikaning turlari.
O‘zbek tili leksikasining emotsional-ekspressivlikka munosabati. Ekspressivlikning ifodalanish usullari.
O‘zbek tilida onomastik leksika, uning turlari va tarkibi.
7-mavzu. O‘zbek tili frazeologiyasi
O‘zbek tili frazeologiyasi. Frazema. Frazeologik ma’no, uning turlari. Frazeologik-semantik munosabatlar. Frazemalarning nutqiy voqelanishi. Frazemaning nutqiy voqelanishi, unga ta’sir qiluvchi lisoniy (morfologik, sintaktik) va nolisoniy (nutqiy vaziyat, sharoit, shaxsiy sifatlar) omillar hamkorligi.
Perifraza. Perifrazalarning turlari, tarkibi, uslubiy xususiyatlari.
2-ON: Portfolio.
YaN: Taqdimot.
Taqvimiy-mavzuli reja
Ma’ruza mashg’ulotlari
№
|
Ma’ruzalar mavzulari
|
Soatlar
|
1.
|
“Hozirgi o‘zbek adabiy tili”ning xususiyatlari va uning tarixiy taraqqiyot jarayonlari
|
2
|
2.
|
Til, lison va nutq munosabati. Til sathlari va birliklari. Lisoniy paradigma, lisoniy ziddiyat va uning turlari
|
4
|
3.
|
O’zbek tili fonetika sathi va fonologiyasi. Fonetik birliklar. Fonetikaning aspektlari.
|
2
|
4
|
Fonemalar paradigmasi va fonologik ziddiyatlar
|
2
|
5.
|
O’zbek tilida fonetik hodisalar. O’zbek tilida bo’g’in va urg’u.
|
2
|
6.
|
Hozirgi o‘zbek tilining leksik sathi va leksikologiya. Leksema. Leksema va so‘z munosabati
|
4
|
7.
|
Leksemaning ifoda va mazmun tomoni. Polisemantiklik va ko‘p ma’nolilik
|
2
|
8.
|
O’zbek tili leksikasining tarixiy taraqqiyoti. Leksemlarning ishlatilish doirasi
|
4
|
9.
|
O’zbek tili frazeologiyasi. O‘zbek leksikografiyasi.
|
2
|
|
Jami
|
24
|
1-ON (portfolio).
|
YaN: Taqdimot.
|
|
