I. O’quv fanining dolzarbligi va oliy ta’limdagi o’rni
Mazkur fan umumiy o‘rta ta'lim maktablarida o’qitiladigan «Texnologiya» fani bilan bevosita
aloqador bo'lib, texnologiya fani quyidagi yonalishlar asosida o’qitiladi:
servis xizmati,
texnologiyada dizayn, umumlashtirilgan yonalish. Shuni inobatga olgan holda mazkur o’quv fani
dasturida ikkita bo’lim asosida (texnik konstruksiyalash va modellashtirish va
tikuvchilik
buyumlarini konstruksiyalash va modellashtirish) mavzular shakllantirilgan.
Servis xizmati (tikuvchilik buyumlarini konstruksiyalash va modellashtirish) bo’yicha ayollar,
bolalar, erkaklar kiyimlarining asos chizmasini konstruksiyalash va modellashtirishga oid
mavzular ko’zda tutilgan.
Texnologiyada dizayn (texnik konstruksiyalash va modellashtirish) bo’limini oqitishda
texnik
modellashtirish va konstruktsiyalash; o‘quvchilar texnik ijodkorligi
faoliyatiga rahbarlik qilish,
sinfdan va maktabdan tashqari muassasalarda texnik ijodkorlik faoliyatini tashkil qilish;
o‘quvchilar texnik ijodkorligini rivojlantirish kabi masalalarni o‘rgatish vazifasini bajaradilar va
ularni amaliyotda tatbiq etish haqida ma'lumotlar berilgan.
II. O’quv fanining maqsadi va vazifasi
Ushbu fanning
maqsadi - talabalarga servis xizmati bo’yicha konstruksiyalash va
modellashtirish bo’limi mazmunida texnologiya fanini 5-9 sinflarda o‘qitishda tikuvchilik
buyumlarini konstruksiyalash va tanlangan fason asosida kiyim fasonlarini o‘zgartirish, ya’ni,
modellashtirish va kiyim maketlarini tikish;
- talabalarga texnik ijodkorligini rivojlantirishning ijtimoiy - pedagogik muammolari; texnik
ijodkorlik faoliyatining tashkiliy asoslari; ixtiro, kashfiyot, ratsionalizatorlik takliflari va patent
axboroti; texnik ijodkorlik masalalarini yechish metodlari; dizayn va modellashtirish; ergonomika
va
dizayn asoslari; texnik modellashtirish va konstruktsiyalash; o‘quvchilar texnik ijodkorligi
faoliyatiga rahbarlik qilish, sinfdan va maktabdan tashqari muassasalarda
texnik ijodkorlik
faoliyatini tashkil qilish; o‘quvchilar texnik ijodkorligini rivojlantirish kabi masalalarni o‘rgatish
vazifasini bajaradilarv a ularni amaliyotda tatbiq etish bo’yicha malaka hosil qilishni ko‘zdatutadi.
Ushbu fanning
vazifasi - servis xizmati bo’yicha konstruksiyalash va modellashtirish bo’limi
mazmunida texnologiya fanini 5-9 sinflarda o‘qitishda tikuvchilik buyumlarini, ya’ni, ayollar,
bolalar, erkaklar kiyimlarining asos chizmasini konstruksiyalash va tanlangan fason asosida kiyim
fasonlarini o‘zgartirish, ya’ni, modellashtirish va kiyim maketlarini tikish oid ko‘nikma va
malakalami shakllantirish ;
- davlat ta’lim standartiga asosan talabalarda nazariy bilimlar va amaliy
ko‘nikmalar,malakalarni shakllantirish orqali insonning hayotdagi o‘rni va ahamiyatini ochib
berish ko‘nikma va malakalarini shakllantirishni vazifa qilib qoyadi.
“Texnik ijodkorlik va konstruksiyalash” fanini o‘zlashtirish jarayonida
amalga oshiriladigan
masalalar doirasida bakalavr:
- tikuvchilik buyumlarini, ya’ni, ayollar, bolalar, erkaklar kiyimlarining asos chizmasini
konstruksiyalash va tanlangan fason asosida kiyim fasonlarini o‘zgartirish, ya’ni, modellashtirish
va kiyim maketlarini tikishni;
- texnik masala yechimlarini
topishning boshqa metodlari; buyumning badiiy loyiha
konstruksiyasini yaratish. Texnik ob’ektlarni loyihalash va tayyorlash; oddiy texnik ob’ektlarni
konstruksiyalash va modellashtirishni
bilishi kerak;
- ayollar, bolalar, erkaklar kiyimlarining asos chizmasini konstruksiyalashda chizmalarning
to‘r qismini qurishni, olingan o‘lchov asosida asos chizma chizishni va tanlangan fason asosida
kiyim fasonlarini o‘zgartirish, ya’ni, modellashtirish, va kiyim maketlarini tikish;
- avto modeli,
kema modeli, avia model va qishloq xo‘jaligi mashina va uskunalarini
modellashtirish, qo‘llanishiga ko‘ra o‘quv va ishlab chiqarish texnik ob’ektlarini konstruksiyalash,
o‘quvchilarning texnik ijodkorligini boshqarish
ko‘nikmalariga ega bo‘lishi kerak;
- ayollar, bolalar, erkaklar kiyimlarining asos chizmasini konstruksiyalashda chizmalarning
to‘r qismini qurishni, olingan o‘lchov asosida asos chizma chizishni va tanlangan fason asosida
kiyim fasonlarini o‘zgartirish, ya’ni, modellashtirish, asos chizmaga fason chiziqlarini to‘g‘ri
kirita olish va kiyim maketlarini tikish;
- texnik ijodkorlik bo‘yicha sinf va maktabdan tashqari olib boriladigan ishlarni tashkil etish;
o‘quvchilarning boshlang‘ich ijodiy uyushmalaridagi ishlar mazmuni va metodlari haqida
