|
MASHINALARNI LOYIHALASHNINGBog'liq 10chizmachilik1pdf13. MASHINALARNI LOYIHALASHNING
ASOSLARI
Har qanday yangi buyumning (u qanday bo'lishidan qat’iy
nazar) loyihalashdan aw al u to ‘g‘risida m a’lum bir fikrga kelish
lozim va uning tasvirini qog'ozga tushurish, uning bajaradigan
ishini hisobga olish hamda buyumning tashqi shakliga aniqlik kiritish,
so'ngra ichki tuzilishini ishlab chiqish joiz b o ‘ladi.
Barcha jarayonlarni albatta, qog‘ozga eskizlarini chizib chiqish
tavsiya etiladi.
H ar bir detaining qo‘shni detal bilan o ’zaro joylashishi, bir-
biriga nisbatan vazifasi (harakatda bo ‘lishi yoki boim asligi) aniqlab
olinadi.
M asalan, bug1 ishlab chiqariladigan m ashinadan tarm oqqa
yo‘naltiriladigan b u g ia r m e ’yoridan ortib ketsa, tarm oqdagi
buyum ortiqcha bosimga bardosh bera olmay, buzilishi mumkin.
T arm oqqa yub o rilad ig an b u g 'n in g m e ’yoridan o rtiq ch asin i
tashqariga chiqarib yuboradigan m oslam ani loyihalash lozim
bo’lsin.
Buning uchun tarm oqqa yuborilayotgan bug1 quw atida tesliik
ochib, unga bug‘ni qisman tashqariga chiqarib yuboradigan moslama
ixtiro qilinsin deylik.
Bunday moslama orqali bosim kuchayganda ortiqcha bug1
avtomatik ravishda tashqariga chiqib ketishi uchun rostlanadigan
klapan loyihalanishi zarur. Silindrik teshikdan chiqaradigan bug‘ni
to ‘sib turadigan klapan qanday bo ‘lishi lozim va u nima orqali
rostlanadi? Klapan sfera yoki konussimon ko‘rinishda bo'lishi
mumkin. Konussimon klapanga qaraganda sferasimon klapan orqali
bug‘ning oqib o ‘tishida deyarli to'sqinlikka uchramaydi.
Klapan sharik (sfera)dan yasalsa, u nima bilan rostlanadi?
Bunday vaziyatda yagona yechim prujina boiishi mumkin. Prujinani
rostlaydigan narsa — vint yoki rezbali detal tanlanadi. Klapan,
prujina, rostlagich detalni o ‘zida m ujassam laydigan k o ‘rpus
5 — Chizmachilik
65
|
| |
