INDIA INTERNATIONAL SCIENTIFIC ONLINE CONFERENCE
THE THEORY OF RECENT SCIENTIFIC RESEARCH IN THE FIELD OF PEDAGOGY
40
TARMOQ XAVFSIZLIGI
Ismatova Shohsanam Xamzayevna
Samarqand viloyati Pastdarg'om tumani
12-maktab informatika fani o’qituvchisi.
Annotatsiya :
Usbu maqolada tarmoq xavfsizligi tarmog'ingiz va ma'lumotlaringizni buzilishlar,
bosqinlar va boshqa tahdidlardan himoya qiladi. Bu apparat va dasturiy echimlarni, shuningdek,
tarmoqdan foydalanish, foydalanish imkoniyati va tahdidlardan umumiy himoya bilan bog'liq jarayonlar
yoki qoidalar va konfiguratsiyalarni tavsiflovchi keng va keng qamrovli atama.
Kalit so’zlar:
axborot xavfsizligi, kiber ataka, tarmoq skanerlari, tarmoq shifferlari,
autentifikatsiy, access control, kriptotizim.
KIRISH
Tarmoq xavfsizligi doirasida har qanday tarmoq xavfsizligi
strategiyasining asosi
bo'lishi kerak bo'lgan uchta asosiy yo'nalish mavjud: himoya qilish, aniqlash va javob berish.
Himoyatarmoq xavfsizligiga tajovuzni oldini olish uchun mo'ljallangan har qanday
xavfsizlik vositalari yoki siyosatlarini o'z ichiga oladi. Aniqlashtarmoq trafigini tahlil qilish
va muammolarni zarar yetkazishidan oldin tezda aniqlash imkonini beruvchi resurslarni
nazarda tutadi. Javobberish- aniqlangan tarmoq xavfsizligi tahdidlariga
javob berish va
ularni imkon qadar tezroq hal qilish qobiliyati. Afsuski, aksariyat korxonalar siyosatga
qanday amal qilishni va buni to'g'ri bajarishni bilishmaydi. AQSH va Yevropa bo ylab 4100
nafar rahbar, bo lim
ʻʻ
boshliqlari, IT-menejerlari va
boshqa muhim mutaxassislar
ishtirokida o tkazilgan
ʻ
so rovda ma lum bo ldiki, har to rt tashkilotdan deyarli uch nafari
(73 foiz) 3 nafari
ʻʼʻʻ
yangi darajadagi kiberxavfsizlik strategiyasini ishlab chiqmoqda. Bu
tobora kuchayib borayotgan tahdiddir, chunki tarmoq buzilishi sodir bo'lganda va zararli
tahdidlar paydo bo'lganda, faqat ma'lumotlarning o'zi emas, balki ko'proq xavf tug'diradi.
Internet texnologiyalarining yaratilishi turli manbalardan tez va oson yo'l bilan
axborot olish imkoniyatlarini hamma uchun-oddiy fuqarodan tortib yirik tashkilotlargacha
misli ko'rilmagan darajada oshirib yubordi.
Davlat muassasalari, fan-ta'lim muassasalari,
tijorat korxonalari va alohida shaxslar axborotni elektron shaklda yaratib-saqlay
boshladilar. Axborotdan samarali foydalanish imkoniyatlari
axborot miqdorining tez
ko'payishiga olib keldi. Biznes qator tijorat sohalarida bugun axborotni o'zining eng
qimmatli mulki deb biladi. Bu albatta ommaviy axborot va hamma bilishi mumkin bo'lgan
axborot haqida gap borganda o'ta ijobiy hodisa. Lekin maxfiy axborot oqimlari uchun
Internet texnologiyalari qulayliklar bilan bir qatorda yangi muammolar keltirib chiqardi.
Internet muhitida axborot xavfsizligiga tahdid keskin oshdi. Tajovuzlarni tashkil etish
shakllari har xil bo’lib ular quyidagi turlarga bo'linadi:
• Kompyuterga olisdan kirish - Internet yoki intranetga
kimligini bildirmay
kirishga imkon beruvchi dasturlar. O'zi ishlab turgan kompyuterga kirish: kompyuterga
kimligini bildirmay kirish dasturlari asosida.