301
elementlarini o`rnatamiz (bir vaqtda bir nechta elementdan kerak bo`lsa, uni
tanlaganda [Shift] tugmasini bosamiz). Elementlar o`lchamlarini o`zgartirish uchun
xossalaridan foydalanib Top, Left, Width, Height larni o`zgartiramiz. Umuman
olganda sichqoncha yordamida ham qilsa bo`ladi (Visual). Bu elementlarni
rasmdagidek o`rnating. Bu elementlarning nomini o`zgartirish uchun name
xossasiga murojaat qilish kerak. Mantlarini o`zgartirish uchun caption xossasiga
yozish kerak. Hisoblash jarayonini amalga oshirish uchun esa button elementining
ustiga sichqonchani ikki marta bosamiz va ekranda listing kodni yozish uchun
tahrirlovchi oyna void __fastcall TForm1::Button1Click(TObject *Sender) bilan
hosil bo`ladi. Shuning ichiga quyidagicha listing kodni yozamiz.
6.5-listing.
Label5->Caption="Natija: ";
double a,b,c;
a=Edit1->Text.ToDouble();
b=Edit2->Text.ToDouble();
c=Edit3->Text.ToDouble();
int d=b*b-4*a*c;
if (d<0){
Label5->Caption=Label5->Caption+"ildiz yo`q!!!";
return; };
double x1=(-b+sqrt(d))/(2*a);
double x2=(-b-sqrt(d))/(2*a);
Label5->Caption=Label5->Caption+String(x1)+" ;\r\n "+String(x2);
Bu listingda sqrt (ildiz olish)dan foydalanganimiz uchun foydalanuvchi
kutubxonalar ro`yxatiga math kutubxonasini qo`shib qo`yamiz (# include
).
Yuqorida foydalanilgan elementlarning ba`zi xossalariga to`xtalib o`tamiz.
302
6.4-jadval. Xossalar. xossa
Vazifasi
TLabel elementi
Caption
Elementdagi yozuvni qaytaradi
Align
Elementni joylashtirish
AutoSize
yozuvi bo`yicha avto o`lcham
Enabled
Element ishlatishga ruxsat berilganligi
Color
Rangi
Font
TFont xossasi.
ParentFont
merosdagi font dan foydalanish
Transparent
Element rangining tiniqligini aniqlash
ShowAccelChar
Tez bosiluvchi tugmadan foydalanish
WordWrap
Matn qatorga sig`masa avtomatik pastga
tushirish
TEdit elementi
Anchors
formning
o`lchamlari
o`zgarganda
elementning
ham
o`lchamini
o`zgaruvchan qilsh
BorderStyle
Hoshiyalarni stilini o`zgartirish
Color
Rangi
ReadOnly
kiritilgan matnni tahrirlashga ruxsat
bermaslik
PasswordChar
kiritilayotgan
harfni
belgiga
almashtirish
Text
AnsiString tipidagi matnni kiritish
TButton elementi
OnClick
sichqonchaning
chap
tugmasi
bosilgandagi hodisa
303
Cancel
OnClick() hodisasi ni Esc tugmasi orqali
bajarish .
Default
joriy holat
Caption
Tugmadagi yozuv
PopupMenu
local menu (qalqib chiquvchi menyu).
