(Savol: Paskal tilida massiv o’zgaruvchisining indeksi qanday qavslarga

bajarilishi mumkin bo’lgan barcha amallar, hatto standart funktsiyalarni qo’llash 
mumkin. 
Masalan massiv elementlarini operatorlar bo’limida ishlatish mumkinligi 
haqida misollar: 
B[5]:=B[3]+1; 
SUM:=SUM – ROUND(C[k]); 
P1:=SQRT(B[2*I+1]);
Paskal tilida o’zgaruvchilarni TYPE toifalar bo’limida ham tavsiflash mumkin. 
Buning uchun TYPE bo’limida massiv toifasi nomi va massiv toifasi beriladi. VAR 
bo’limida ushbu toifaga mansub o’zgaruvchilar sanab o’utiladi. 
TYPE bo’limida toifalarni tavsiflash dasturlashda yaxshi uslub sanaladi va 
dasturni mukammalligini oshirish imkoniyatini beradi. Massivni TYPE bo’limida 
tavsiflash quyidagi ko’rinishga ega bo’ladi: 
TYPE : ARRAY [] OF ; 
VAR :; 
 
Masalan: 
TYPE
MAS = ARRAY[1..5] OF REAL; 
VAR A:MAS; 
Agar dasturlashda bir emas bir nechta massiv MAS toifasiga mansub bo’lsa, u 
holda har bir massivni alohida tavsiflamasdan, o’zgaruvchilar bo’limida ularni vergul 
orqali keltirish mumkin, ya'ni VAR A,B,C,D: MAS; 
 
EHM xotirasiga massiv elementlarinish kiriti va chiqarishni tashkil etish. 
 
Massivlarning o’lchamlari ularni EHMda qayta ishlashga hech qanday to’sqinlik 
ko’rsatmaydi, chunki massiv elementlari ularni o’lchamidan qat'iy nazar EHM 
xotirasiga chiziqli ketma-ketlik sifatida saqlanadi. 
Ko’p o’lchamli massivlar dasturda quyidagicha tavsiflanadi: 
ARRAY[] OF ARRAY [] OF toifasi>; yoki ARRAY[] OF ;
Masalan, ikki o’lchovli massivga misol qilib matritsalarni olish mumkin. Ikki 
o’lchovli massivni e'lon qilishning bir necha usullar mavjud, masalan, massivni 
elementlari ham massivdan iborat massiv sifatida e'lon qilish mumkin. 
TYPE 
MAS = ARRAY [1..5] OF REAL; 
MATR = ARRAY [1..3] OF MAS; 
VAR A: MAS; 
B: MATR; 

Bu yerda A o’zgaruvchi 5 ta haqiqiy toifaga mansub elementdan iborat bir 
o’lchovli massiv, V o’zgaruvchi 3 ta satr va 5 ta ustundan iborat (3x5) ikki o’lchamli 
massiv sifatida tavsiflangan. 

Download 1,78 Mb.