• Masalan massiv elementlarini operatorlar bo’limida ishlatish mumkinligi haqida misollar: B[5]:=B[3]+1; SUM:=SUM – ROUND(C[k]);
  • (Savol: Paskal tilida massiv o’zgaruvchisining indeksi qanday qavslarga




    Download 1,78 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet90/91
    Sana14.05.2024
    Hajmi1,78 Mb.
    #231443
    1   ...   83   84   85   86   87   88   89   90   91
    Bog'liq
    informatika va axborot texnologiyalari.

    (Savol: Paskal tilida massiv o’zgaruvchisining indeksi qanday qavslarga 
    olinib yoziladi?)
    Ifodalarda indeksli o’zgaruvchilar qiymat berish operatorining chap tarafida 
    ham, o’ng tarafida ham ishtirok etishi mumkin va ular ustida solishtirish amallarini
    tartiblash, arifmetik amallar, eng kichik va eng katta qiymatini topish amllarini bajarish 
    mumkin. Masalan agar, bazaviy toifa INTEGER bo’lsa, u holda butun toifa sifatida 


    bajarilishi mumkin bo’lgan barcha amallar, hatto standart funktsiyalarni qo’llash 
    mumkin. 
    Masalan massiv elementlarini operatorlar bo’limida ishlatish mumkinligi 
    haqida misollar: 
    B[5]:=B[3]+1; 
    SUM:=SUM – ROUND(C[k]); 
    P1:=SQRT(B[2*I+1]);
    Paskal tilida o’zgaruvchilarni TYPE toifalar bo’limida ham tavsiflash mumkin. 
    Buning uchun TYPE bo’limida massiv toifasi nomi va massiv toifasi beriladi. VAR 
    bo’limida ushbu toifaga mansub o’zgaruvchilar sanab o’utiladi. 
    TYPE bo’limida toifalarni tavsiflash dasturlashda yaxshi uslub sanaladi va 
    dasturni mukammalligini oshirish imkoniyatini beradi. Massivni TYPE bo’limida 
    tavsiflash quyidagi ko’rinishga ega bo’ladi: 
    TYPE : ARRAY [] OF
    VAR :
     
    Masalan: 
    TYPE
    MAS = ARRAY[1..5] OF REAL; 
    VAR A:MAS; 
    Agar dasturlashda bir emas bir nechta massiv MAS toifasiga mansub bo’lsa, u 
    holda har bir massivni alohida tavsiflamasdan, o’zgaruvchilar bo’limida ularni vergul 
    orqali keltirish mumkin, ya'ni VAR A,B,C,D: MAS; 
     
    EHM xotirasiga massiv elementlarinish kiriti va chiqarishni tashkil etish. 
     
    Massivlarning o’lchamlari ularni EHMda qayta ishlashga hech qanday to’sqinlik 
    ko’rsatmaydi, chunki massiv elementlari ularni o’lchamidan qat'iy nazar EHM 
    xotirasiga chiziqli ketma-ketlik sifatida saqlanadi. 
    Ko’p o’lchamli massivlar dasturda quyidagicha tavsiflanadi: 
    ARRAY[] OF ARRAY [] OF toifasi>; yoki ARRAY[] OF ;
    Masalan, ikki o’lchovli massivga misol qilib matritsalarni olish mumkin. Ikki 
    o’lchovli massivni e'lon qilishning bir necha usullar mavjud, masalan, massivni 
    elementlari ham massivdan iborat massiv sifatida e'lon qilish mumkin. 
    TYPE 
    MAS = ARRAY [1..5] OF REAL; 
    MATR = ARRAY [1..3] OF MAS; 
    VAR A: MAS; 
    B: MATR; 


    Bu yerda A o’zgaruvchi 5 ta haqiqiy toifaga mansub elementdan iborat bir 
    o’lchovli massiv, V o’zgaruvchi 3 ta satr va 5 ta ustundan iborat (3x5) ikki o’lchamli 
    massiv sifatida tavsiflangan. 

    Download 1,78 Mb.
    1   ...   83   84   85   86   87   88   89   90   91




    Download 1,78 Mb.
    Pdf ko'rish

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    (Savol: Paskal tilida massiv o’zgaruvchisining indeksi qanday qavslarga

    Download 1,78 Mb.
    Pdf ko'rish