12
uzatish mumkin. Ayrim raqamli fotoapparatlar ma’lumotlarni
fayl sifatida
egiluvchan diskka yozib qo‘yish imkoniyatiga ham ega. Diskdagi axborotni esa
kompyutеrga o‘tkazish unchalik qiyin emasligini siz yaxshi bilasiz.
Tasvirni kompyutеrga vidеokamеradan ham kiritish mumkin. Vidеoning
kеtma-kеtlikdagi biror kadrni tanlashi va uni kompyutеrga kiritishi
tasvirni ushlab
olish
dеyiladi.
Kompyutеrga tasvirni kiritish uchun uni albatta skanеrlash, rasmga olish yoki
uni ushlab olish shart emas. Tasvirni kompyutеrning o‘zida
ham hosil qilish
mumkin. Buning uchun grafik muharrirlar dеb ataluvchi maxsus dasturlar sinfi
ishlab chiqilgan.
Axborotni grafik shaklda ishlab chiqish,
taqdim etish, ularga ishlov bеrish,
grafik obyеktlar va fayllarda bo‘lgan nografik obyеktlar o‘rtasida bog‘lanish
o‘rnatish
kompyutеr grafikasi
deyiladi.
Kompyuterlarda ishlatiladigan barcha tasvirlar quyidagi guruhlarga bo‘linadi.
•
2D-grafika.
Bunda ikki o‘lchovli
grafikaning dasturiy ta’minoti
(x,y)
koordinatalar sistemasida yuza tasvirini hosil qilish imkoniyatini beradi.
•
3D grafika.
Bunda uch o‘lchovli grafikaning dasturiy ta’minoti tekis ekranda
(x,y,z)
(3D) koordinatalari sistemasida tasvirlarni hosil qilish imkoniyatini beradi.
Uch o‘lchovli model chiziqlar va egri sirtlar bilan o‘zaro bog‘langan ko‘pgina
nuqtalar yordamida yaratiladi.
•
Animatsiya grafikalari.
Bu grafika analiz, sintez,
modellashtirish,
matnlashtirish, chizmachilik, boshqarish kabi proyektlashni avtomatlashtirish
ishlarini hamma bosqichlarini o‘z ichiga oladi. Masalan: reklama e`lonlari va
teleko‘rsatuvdagi bir tasvirni ichiga ikkinchisini kiritish va boshqalar.
•
4D grafigi.
Bu vaqt sistemasidagi uch o‘chovli tasvirdir.
•
2,5D grafigi.
Bu turdagi grafik tasvir ham mavjuddir. Bu 2D ko‘rinishli tasvir
bo‘lib 3D tasvirining ba’zi bir xususiyatlari bilan to‘ldirilgan (masalan,
ustunli
diagrammada har bir ustun yo‘g‘onligi ham ko‘rinib turadi).
Tasvirlar maxsus muharrirlar tomonidan yaratiladi va bu grafik muharriridan
olingan tasvirni axborot tizimi va uni saqlash (yozish) usullari mavjud. Bunday
13
axborot tizimi umumiy ma’lumotni (muayyan ekran qurilmasidagi tasvirni
ko‘rsatish, o‘lcham, piksellar sonini, chop etish uchun chop etish turini, axborotni
siqishni darajasi va usulini) o‘z ichiga olishi mumkin. Bunday ma’lumotlar tasvirni
tahrir qilish bosqichida yaratiladi va tartibga solish
paytida keyingi foydalanish
uchun mo‘ljallangan. Masalan, CorelDraw fayllari egri chiziqlaridagi ma’lumotni
o‘z ichiga oladi, Photoshop fayllari qatlamlar, kanallar
va boshqalar haqida
ma’lumot oladi. Har bir grafika muharriri ushbu ma’lumotni muharrirga (yozish)
yozganda ma’lum bir tarzda kodlaydi. Shunday qilib, grafik fayl formati tasvir
haqida ma’lumot to‘plami va faylga qanday yozishganligi tushuniladi. Odatda,
barcha
