-расм. Инвестиция фаолиятини молиялаштириш усуллари51

Download 0,6 Mb.
bet	52/52
Sana	11.01.2024
Hajmi	0,6 Mb.
	#135100

1 ... 44 45 46 47 48 49 50 51 52

Bog'liq
“Investitsiya” fanidan yakuniy nazorat savollar

12.1-расм. Инвестиция фаолиятини молиялаштириш усуллари⁵¹

Кўпинча, корхонани молиялаштиришга бўлган эҳтиёж ҳам, қарз олиш ҳам акциялар чиқаришнинг бирлигида қондирилади.

Корхонани молиялаштиришда акциялар чиқаришга рақобатдош бўлган манба банк кредитидир. Банк кредити фақатгина мулк ёки оборот активларининг гарови асосида берилади. Инвестиция лойиҳаларини молиялаштиришни бу усулда амалга оширишда кредит учун фоиз тўловлари, кредитларнинг қайтарилиш муддати ва тартибини ҳисобга олиш лозимки, бу омиллар ўта қаттиқ шартларда қўйилади.
Қарз маблағларини банклардан ташқари яна турли молия-кредит институтлари (лизинг компаниялари, ипотека банклари, ишлаб чиқариш захиралари ёки дебиторлик қарзлари эвазига молиялаштириш билан шуғулланувчи улгуржи мол етказувчи ташкилотлар ёки факторинг компаниялари) ҳам беришлари мумкин.
Инвестиция лойиҳаларини молиялаштиришнинг умумий суммаси асосий (лойиҳа-қидирув ишлари, майдон тайёрлаш, қурилиш, технология ҳамда ускуна-жиҳозлар сотиб олиш, монтаж, ходимларни ўқитиш ва бошқалар) ва айланма (хом ашё, материаллар, четдан харид қилинадиган ярим фабрикатлар, ёқилғи, энергия, маҳсулот ишлаб чиқариш ва уни сотиш харажатлари ва бошқаларни) капиталга қилинадиган харажатлардан ташкил топади.
Инвестицияфаолияти ўзининг аниқ таснифлаш мезонлари ва йўналишларига эга бўлган фаолият тури сифатида уни молиялаштириш қуйидаги:
– қимматли қоғозлар бозори орқали молиялаштириш;
– хорижий инвестициялар асосида молиялаштириш;
– тижорат банклари ва халқаро молия институтлар маблағлари ҳисобидан улуш қўшиш орқали молиялаштириш механизми ёки кредит линиялари орқали молиялаштириш;
– синдициялаштирилган кредитлар асосида молиялаштириш механизми;
– инвестицияларни лойиҳавий молиялаштириш механизми;
– венчурли молиялаштириш;
– корпоратив молиялаштириш;
– лизинг орқали молиялаштириш каби механизмлар мажмуи ҳисобига амалга оширилади.
Инвестиция лойиҳаларини венчурли молиялаштириш– юқори риск ҳолатида молиялаштириш ҳисобланади. Венчурли молиялаштириш, асосан, замонавий техника, технология ва янги турдаги ишлаб чиқаришларга жойлаштирилади.Венчуроперациялари(рискли операция) – капитал қўйилмалар шаклидаги пул операциялари ҳамда қимматли қоғозлар билан боғлиқ операциялар, илмий-тадқиқотлар, лойиҳа-конструкторлик ишланмалари, кашфиётлар яратиш ва жорий қилиш, янги технологияларни жорий қилишни молиялаштириш билан боғлиқ бўлади. Бундай молиялаштириш, асосан, инновацион банклар ва венчур фирмалари (фондлари) томонидан амалга оширилади.
Инвестиция базасини ривожлантириш ва чуқурлаштириш ислоҳотлар стрaтегиясининг муҳим шартидир. Иқтисодиёт тузилиши қурилишининг белгиланган йўналишлари экспорт имкониятининг кенгайтирилишига, бақувват инвестиция сиёсатини ўтказиш йўли билангина эришиш мумкин. Бунинг учун ўз сармояларимизни ҳам, ташқи кредитларни ҳам бевосита инвестициялар ва уларнинг барча манбаларини ҳам ишга солиш зарур.
Ушбу молиялаштириш шакллари ва манбаларининг ҳар бири ўзининг ижтимоий сиёсий ва иқтисодий жиҳатларига эга, шу сабабли инвестицион лойиҳаларни молиялаштириш шаклларини таҳлил қилиб энг қулай шакл ва усул танланади.
88.Moliyaviy vositalarning mohiyati va ahamiyati.
89.Moliyaviy investitsiyalar (qimmatli qog’ozlar)ning turlari va xususiyatlari.
90. Investitsiya faoliyatini moliyalashtirishda qimmatli qog’ozlar bozorining o’rni va roli tahlili.
91. Moliyaviy investitsiyalar samaradorligini baholash.
92. Xo’jalik yurituvchi subyektlar investisiya faoliyatini kreditlashning obyektiv zaruriyati
93. Investisiya faoliyatida ipoteka krediti.
94. Investitsiya faoliyatida kreditni rasmiylashtirish tartibi
95. Korxonalarning kreditga layoqatliligi ko’rsatkichlari.
96. Investisiya faoliyatini kreditlashda foiz stavkasi siyosati
97. Lizingning iqtisodiy tabiati, mazmuni va mohiyati
98. Lizing turlari
99. Lizing munosabatlarini tashkil etish va amalga oshirish tartibi
100. Investisiyalarni loyihaviy moliyalashtirishning mazmuni va mohiyati
101. Loyihaviy moliyalashtirishning asosiy ishtirokchilari va ularning funksiyalari,
102. Loyihaviy moliyalashtirish turlari
103. Investitsiyalarni loyihaviy moliyalashtirishni tashkil etish
104. Investitsiya loyihalarini sindikatli kreditlash xususiyatlari
105. Innovatsiya va innovatsion faoliyat tushunchasi.
106. Innovatsiyalarga qaratilgan investisiyalar
107. Innovatsiya faoliyati – tadbirkorlik taraqqiyotini yuksaltirish omili sifatida
108. Nomoddiy aktivlar – investisiya obyekti sifatida
109. Erkin bozor va kuchli raqobat muhitida nomoddiy aktivlarni kengaytirish zaruriyati
110. Innovatsiya va innovatsion faoliyat tushunchasi.
111. Innovasiyalarga qaratilgan investisiyalar
112. Innovatsion faoliyati – tadbirkorlik taraqqiyotini yuksaltirish omili sifatida
113. Nomoddiy aktivlar–investisiya obyekti sifatida
114. Erkin bozor va kuchli raqobat muhitida nomoddiy aktivlarni kengaytirish zaruriyati
115. “Investitsiya risklari” tushunchasi, mazmun-mohiyati va xususiyatlari
116. Investitisya faoliyati bilan bog’liq risklar va ularning tasniflanishi.
117. Investitsiya risklarini aniqlash usullari
118. Investitsion risklarni boshqarish va ularning risk darajasini pasaytirish yo’llari
119. Xalqaro investitsiya va uning turlari
120. Xalqaro investitsiyalarning amal qilish tartibi

4 Гитман Л.Дж., Джонк М.Д. Основы инвестирования. Пер. с англ. – М.: «Дело», 1997. – С. 144.

5 Нешитой А.С. Инвестиции: Учебник. – 4-е изд. – М.: «Дашков и К⁰», 2006. – С. 14.

6 O’zbekistonning yangi qonunlari. 21-son. T.: “Adolat”. 1998 yil. 265 b

7 O’zbekistonning yangi qonunlari. 19-son. T.: “Adolat”. 1998 yil. 532 b

8 Xalq so’zi 2005 yil 20 iyul. O’zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining majlisi to’g’risida AXBOROT

9 O’zbekistonning yangi qonunlari. 16-son. T.: “”Adolat”, 1997. 427 b.

10 O’zbekitston Respublikasi Prezidenti Farmonlari. 1995y.. 5 yanvardan 2000y 1 yanvargacha. T. ::“Adolat”2000. 80-b.

11 O’zbekistonning yangi qonunlari. 17-son. T.: “Adolat”, 1997.

12 O’zbekistonning yangi qonunlari. 19-son. T.: “Adolat”. 1998 . 532 b.

13 O’zbekistonning yangi qonunlari. 16-son. T.: “Adolat”. 1997. 427 b.

14 O’zbekistonning yangi qonunlari. 21-son. T.: “Adolat”1998. 532 b.

16 G’ozibekov D. G’. Investitsiyalarni moliyalashtirish masalalari. – T.: «Moliya», 2003. – B. 45.

17 Qo’zieva N.R. Xorijiy investitsiya ishtirokidagi korxonalar faoliyatini rag’batlantirishning moliya-kredit mexanizmini takomillashtirish yo’nalishlari. Iqt. fan. dok. ilm. dar. olish uchun yoz. diss. avtoref. – T.: BMA, 2008. – B. 11.

18 Xoshimov Q.B. Chet el investitsiyalari ishtirokidagi korxonalarni soliqqa tortish va uni takomillashtirish yo’llari. Iqt. fan. nom. ilm. dar. ol. uch. yoz. dis. avtor. – T.: BMA, 2004. – B. 7.

19 O’zbekiston Respublikasining 1998 yil 30 apreldagi «Chet el investitsiyalari to’g’risida»gi Qonuni. // «Xalq so’zi», 1999 yil 12 yanvar, – №7. – B. 1.

25 O’zbekiston Respublikasi Prezidentining 2008 yil 2 dekabrdagi «Navoiy viloyatida erkin industrial-iqtisodiy zona tashkil etish to’g’risida»gi 4059-sonli hamda 2012 yil 13 apreldagi ««Angren» maxsus industrial zonasini barpo etish to’g’risida»gi 4436-sonli Farmonlari asosida mualliflar tomonidan tuzildi.

28 Komov A. Analiz sistemi kreditovaniya realnogo sektora ekonomiki. // Russkoe ekonomicheskoe obshchestvo. 2013. №141. S. 10.

29 Aganbegyan A.G. Modernizatsiya realnogo sektora ekonomiki. // Dengi i kredit. 2010. № 3. S. 9.

30 www.cer.uz – Iqtisodiy tadqiqotlar Markazining rasmiy sayti

31 www.cer.uz – Iqtisodiy tadqiqotlar Markazining rasmiy sayti

32 Sobirov A. O’zbekiston Respublikasiga xorijlik investorlarni jalb qilish shakllari. /Iqtisodiyot va ta’lim, 2011 y., 5-son.

33 I.Karimov. 2012 yil vatanimiz taraqqiyotini yangi bosqichga ko’taradigan yil bo’ladi. T.: O’zbekiston, 2012 yil, 4-bet.

34 http://www.ved.gov.ru/articles sayti ma’lumotlari asosida

35 Karimov I.A. "Jahon moliyaviy-iqtisodiy inqirozi, O’zbekiston sharoitida uni bartaraf etishning yo’llari va choralari"//T.:O’zbekiston, 2009, 9-bet.

36 Karimov I.A. ―Mamlakatimizni modernizatsiya qilish yo’lini izchil davom ettirish – taraqqiѐtimiz-ning muhim omilidir‖. O’zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi qabul qilingan kunning 18 yilligiga bag’ishlangan tantanali yig’ilishdagi ma’ruzasidan. Xalq so’zi, 2010 yil 8 dekabr.

37 Vaxabov A.V., Xajibakiev Sh.X., Muminov N.G. Xorijiy investitsiyalar. O’quv qo’llanma. – T.: «Moliya», 2010. – B. 153.

41 Ma’lumot uchun: Yaponiya, Janubiy Koreya va qator G’arbiy Evropa mamlakatlarida tabiiy resurslarning kamyobligi texnika-texnologiya vositasida ortig’i bilan qoplanadi.

42 Нешитой А.С. Инвестиции: Учебник. – 4-е изд. – М.: «Дашков и К⁰», 2006. – С. 13.

43 Беренц В., Хавранек П.М. Руководство по оценке эффективности инвестиций: Пер. с англ. перер. и дополн. Изд-во. – М.: «Интерэксперт», «Инфра-М», 1995. – С. 6.

44 Золотогоров В.А. Инвестиционное проектирование: Учеб.пос. – Мн.: «Экоперспектива», 1998. – С. 33.

45 Чет эл мамлакатларининг тажрибасини, шу билан бирга YuNIDO (United Nations Industrial Development Organization) тавсияларини ҳисобга олган ҳолда

46Юлдашев Р.З. Инвестиционное обеспечение приватизированных предприятий в Узбекистане: управленческий аспект. Монография. – Т.: Иктисодиёт, 2009. – 93 с.

47N.Hermes, P.Smid, L.Yao. Capital Budgeting practices: A comparative study of the Netherlands and China. International Business Review. Elsevier, vol. 16(5), pages 630-654, 2007.

48 R.Pike. A Longitudinal Survey on Capital Budgeting practices. Journal of Business Finance & Accounting. Vol. 23, pages 79-92, 1996.

49J.Graham, C. Harvey. How do CFOs make Capital Budgeting and Capital Structure decisions.Journal of Applied Corporate Finance.Vol.15(1), pages 8-23, 2002.

50Ўзбекистон Республикасининг “Ўзбекистон Республикасининг иқтисодий соҳадаги айрим қонун ҳужжатларига ўзгартириш ва қўшимчалар киритиш тўғрисида”ги Қонуни, Т.: 2007 й 23 июл № ЎРҚ – 104.

51ҒозибековД.Ғ. Инвестицияларнимолиялаштиришмасалалари. – Т.: «Молия», 2003. – Б. 80.

Download 0,6 Mb.

1 ... 44 45 46 47 48 49 50 51 52

Download 0,6 Mb.