– rasm. Risklarni boshqarish tamoyillari




Download 3,07 Mb.
bet128/147
Sana12.02.2024
Hajmi3,07 Mb.
#155232
1   ...   124   125   126   127   128   129   130   131   ...   147
Bog'liq
Кафедраси “Инвестиция ва инновациялар-fayllar.org

18.2 – rasm. Risklarni boshqarish tamoyillari
Kapital qo‘yilmalardagi risklarni kamaytirish va yo‘q qilish usullariga murojaat qilsak, birinchi navbatda, eng keng tarqalgan usulni – har xil risk va rentabellik ko‘rsatkichlariga ega bo‘lgan turli xil loyihalar orasida kapital qo‘yilmalarni diversifikatsiya qilish yoki taqsimlashni ta’kidlash kerak. Bu sizga bir vaqtning o‘zida bir nechta investitsiyalarni jamlashning o‘rniga, bir nechta riskli aktivlarning egasi bo‘lish imkonini beradi111. Venchur kapitalini diversifikatsiya qilish bir necha usullardan biri bilan amalga oshirilishi mumkin:
  • rivojlanishning turli bosqichlaridagi loyihalarga, shuningdek, sohalarga yo‘naltirilgan investitsiyalarni diversifikatsiya qilish (ma’lum bir sohaning loyihalarida ixtisoslashmagan universal fondlar uchun);


  • loyihalarni bosqichma-bosqich moliyalashtirish (transhlar);


  • loyihalarni birgalikda moliyalashtirish uchun boshqa investorlarni jalb qilish (yoki xavfni tarqatish), bu ular bilan xatarlarni bo‘lishishga imkon beradi va aksiyadorlik jamiyatlari, moliyaviy-sanoat guruhlari yaratilishi mumkin, boshqa sarmoyadorlar bilan fondlar hatto aksiyalar almashishi, turli uyushmalar va boshqa tashkilotlarga qo‘shilishlari mumkin. Eng oddiy usul – bu yuqori darajadagi riskga ega bo‘lgan loyihani moliyalashtirishdan qochish yoki rad etish. Biroq, bu usul venchur moliyalashtirishning "xavfli" xususiyatiga zid keladi, chunki yuqori risk darajasi odatda kutilayotgan daromadning yuqori darajasi bilan bog‘liq. Sarmoyadorlar loyiha xavfining mumkin bo‘lgan manbalari to‘g‘risida oldindan ma’lumotga ega bo‘lgan hollarda, ular faoliyatning muayyan sohasini mahalliylashtirish va boshqarish usulidan foydalanishlari mumkin. Ushbu usulni innovatsiyalarni venchur moliyalashtirish uchun qo‘llash deyarli mumkin emas, ammo uni boshqa ba’zi usullar, masalan, limitlash bilan birgalikda qo‘llash mumkin. Limit qo‘yish – bu bitta kompaniyaga (loyihaga) investitsiyalarning mumkin bo‘lgan maksimal miqdorini aniqlash. Ushbu usul ko‘pincha fond siyosatining bir qismidir, masalan, bitta kompaniyaga 2 mln. doll.dan ortiq mablag‘ kiritmaslik va salbiy natijalar yuzaga kelgan taqdirda ushbu jamg‘armaning katta yo‘qotishlarga yo‘l qo‘ymasligi.


Sarmoyadorlar tomonidan qo‘llaniladigan risklarni kamaytirishning yana bir usuli moliyaviy zahira usuli (risklarni saqlash, kompensatsiya usuli) bo‘lib, u faol mablag‘lar va to‘plangan zahira summalarining ulushini hisoblashga asoslanadi, bu nisbat fond tomonidan moliyalashtiriladigan loyihalar soniga ham bog‘liq. Investor tomonidan yaratilgan zahira barcha loyihalarning yo‘qotishlarini qoplamasligi kerak, ammo ba’zi loyihalar buzilgan taqdirda sug‘urtani ta’minlashi va fondning qisqa muddatda "suzishi" kerak. Ushbu usul venchur kapital firmalarida keng tarqalgan emas, chunki qoida tariqasida venchur kapital fondida sezilarli bo‘sh pul mablag‘lari mavjud emas, uning mablag‘lari muomalada faol ishtirok etishi kerak va bunday zahirani yaratishni yo‘qotilgan foyda deb hisoblash mumkin.





Download 3,07 Mb.
1   ...   124   125   126   127   128   129   130   131   ...   147




Download 3,07 Mb.

Bosh sahifa
Aloqalar

    Bosh sahifa



– rasm. Risklarni boshqarish tamoyillari

Download 3,07 Mb.