|
“Ta’limda innovativ-kreativ texnologiyalarning qo’llanilishi, neyrolingvistik dasturlashning
Pdf ko'rish
|
| bet | 119/539 | | Sana | 27.06.2024 | | Hajmi | 6,55 Mb. | | #265996 |
Bog'liq Maqola 3 (207-211-bet)“Ta’limda innovativ-kreativ texnologiyalarning qo’llanilishi, neyrolingvistik dasturlashning
amaliy asoslari” mavzusidagi xalqaro konferentsiya 2021-yil, 27-dekabr
132
Hamroyeva Zevar
Buxoro viloyati Buxoro tumani
1-IDUM o‘qituvchisi
BOSHLANG‘ICH SINF O‘QUVCHILARI IJODIY FAOLIYATINI
O‘YINLAR VOSITASIDA SHAKLLANTIRISH
Zamonaviy ta'lim maqsadi, mazmuni, shakl, uslub va vositalari ta'lim
jarayonlari mazmunini tahlil qilish uchun qo‘llaniladigan an'anaviy kategoriyalar
bo‘lib hisoblanadi. Qayd etilgan pedagogik kategoriyalarni maqsadga muvofiq
ravishda yo‘naltirilgan pedagogik faoliyatning qonuniyat va mezonlarini
tizimlashtiruvchi omil vazifasini bajaradi.
Zamonaviy o‘qituvchi dars jarayonida «aktyor» emas, aksincha «rejissyor»
bo‘lishi kerakligini anglashi lozim. Buning uchun esa u bir necha yangicha ta'lim
usullarini yaxshi bilishi kerak.
Boshlang‘ich sinf o‘quvchilarini o‘qitishda o‘yin ijodiy faoliyatning bir
shaklidir. Bunda o‘quvchi ijtimoiy va moddiy borliqni bilish hamda anglash
asosida emotsional-hissiy, intellektual-axloqiy rivojlanadi.
O‘yinlarning aniq bir turi, tasnifi mavjud emas. Ko‘p hollarda o‘yinlarni
ta'lim mazmuni bilan bog‘langan holda tanlanadi, masalan, sensor qabul qilishga
oid o‘yinlar, filologik o‘yinlar, tabiat bilan tanishtirishga oid o‘yinlar va boshqalar.
XIX asrning oxirlarida nemis olimi K.Gross o‘yinlarni tizimli o‘rganishga
harakat qilgan. Mutaxassislar o‘yinlarni nazariy jixatdan ijtimoy tabiatiga ko‘ra
ma'lum faoliyatiga yo‘naltirilganligi bilan bog‘lab, o‘yinlar boshlang‘ich sinflarda
o‘quvchilar xulqini boshqarishi bilan uni takomillashtiruvchi faoliyat sifatida talqin
etadilar. Lekin, o‘yinlarni yagona va eng muhim asosiy xususiyati uning ta'limdagi
axamiyatliligidir.
O‘yinlarning eng muxim jihati uning ikki tamonlama xarakterga egaligi
bo‘lib, uning dramatik san'atga ham mosligidir. Bir tamondan o‘yin ishtirokchilari
uni amalga oshirishda muayyan nostandart vazifalar bilan bog‘liq xaqiqiy
faoliyatni bajarsalar, ikkinchi tamondan esa o‘yinlar bu faoliyatning aksariyat
paytlarida ma'suliyatni his etgan holda xaqiqiy vaziyatlardan chetga chiquvchi
shartli xususiyat ham kasb etadilar. Demak, o‘yinlarning ikki tomonlama vazifani
bajarishi uning rivojlanuvchi natijaga ega bo‘lishiga sabab bo‘ladi. O‘yin faoliyati
elimentlaridan ta'lim jarayonida keng foydalaniladi: didaktik o‘yinlar, rolli
o‘yinlar, kompyuter o‘yinlari va boshqalar.
O‘quv jarayoniga doir o‘yinlar o‘quv predmetlar bo‘yicha o‘quvchini
maqsadga muvofiq shakllantirishga shart-sharoitlar yaratadi. Ana shu shart-
|
| |
