|
“Ta’limda innovativ-kreativ texnologiyalarning qo’llanilishi, neyrolingvistik dasturlashning
Pdf ko'rish
|
| bet | 265/539 | | Sana | 27.06.2024 | | Hajmi | 6,55 Mb. | | #265996 |
Bog'liq Maqola 3 (207-211-bet)“Ta’limda innovativ-kreativ texnologiyalarning qo’llanilishi, neyrolingvistik dasturlashning
amaliy asoslari” mavzusidagi xalqaro konferentsiya 2021-yil, 27-dekabr
292
2.
O‘quv
maqsadlarini
o‘qituvchi
faoliyati
orqali
aniqlash.
Masalan:
talabalarni
“Tibbiy
ta’limda
qo‘llaniladigan
o‘qitish
texnologiyalari bilan tanishtirish”, “B.Blum o‘quv maqsadlari taksonomiyasini
namoyish qilish”, “Muammoli ta’lim texnologiyalari xususiyatlarini bayon qilish”
va h.k. O‘quv maqsadlarini bunday usulda aniqlash o‘qituvchining shaxsiy
faoliyatiga qaratilgan bo‘lib, ishdagi tartib va tushuntirish haqida taassurot
qoldiradi xolos. O‘qituvchi o‘quv maqsadlarini olinadigan natijaga taqqoslash
imkoniyatiga
ega
bo‘lmagan
holda harakat qiladi, chunki o‘quv maqsadlari bu usulda aniqlanganda
olinadigan natijaning o‘zi aniq ifodalanmaganligi ko‘rinib turibdi.
3. O‘quv maqsadlarini talabaning intellektual, hissiy sohaga oid
ichki rivojlanish jarayonlari orqali aniqlash. Masalan: “O‘rganilayotgan
tushunchalarni tahlil qilish malakasini shakllantirish”, “Mushohada yuritish
malakasini shakllantirish”, “mavzuni muhokama qilishda talabalarning
bilish qobiliyatlarini rivojlantirish” va h.k. Bunday o‘quv maqsadlari o‘quv
yurti fan yoki fanlar davriy darajasidagi umumiy maqsadlarni ifodalaydi,
lekin ular hatto dars yoki darslar turkumi maqsadlarini ham anglatmaydi.
Pedagogik texnologiya tarafdorlari bunday maqsadlarni butunlay inkor
etadilar. Haqiqatan ham, ularga erishganlikka yoki bir dars davomida bu
maqsadlarga, hatto yaqinlashib borilganligiga ham ishonib bo‘lmaydi. Bu
usulda maqsadga erishish yo‘nalishlari haqida ham fikr yuritib bo‘lmaydi,
chunki ular nihoyatda “jarayonli” shaklda ifodalangan. Bizning fikrimizcha,
bu usul butunlay samarasiz emas, faqat maqsadlarga jiddiy aniqlik kiritish
kerak.
Bu
o‘rinda
ham
maqsadlarni
aniqlashtirishning
pedagogik
texnologiya doirasida yaratilgan usullari yordam beradi.
4. Endi, o‘quv maqsadlarini texnologiya belgilashning pedagogic tarafdorlari
taklif etgan usulini, ularni talabalar xatti-harakati va faoliyati orqali ifodalashni
ko‘rib chiqamiz. Masalan: “tayanch tushunchalarga ta’rif berish”, “mashg’ulot
texnologiyasini ishlab chiqish”, “mavzu bo‘yicha test topshirig’ini tuzish”, “qon
bosimini o‘lchash”, Obyektlarni, ularning tabiiy o‘zaro bog‘liqligiga asoslanib,
toifalari murakkablashib boradigan ketma-ketlikda (ierarxik) joylashtirib
turkumlash, tizimlashtirish va klassifikatsiyalash
taksonomiya
(yunon. taxis –
tartib, joylashuv, tuzilish, nomos qonun) deyiladi. “bog’lamni yangilash”, va h.k.
Pedagogik texnologiya
tarafdorlari
taklif
etgan o‘quv
maqsadlarini
aniqlash usuli, o‘zining yuqori darajadagi aniqlashtirish imkoniyatiga ega
bo‘lishi bilan ajralib turadi. O‘quv maqsadlari talabaning ishonchli o‘lchash
|
| |
