• Habb usuli.
  • Izlanishlar haqidagi ma’lumotlar berilgan. Shuningdek, sun’iy neyron tarmoqni o‘qitish usullari va o‘qitish algoritmlari yoritilgan




    Download 0,55 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet11/14
    Sana14.05.2024
    Hajmi0,55 Mb.
    #233401
    1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   14
    Bog'liq
    sun-iy-neyron-tarmoqlarini-o-qitish-usullari

    Oriental Renaissance: Innovative, 
    educational, natural and social sciences 
     
    VOLUME 2 | ISSUE 12 
    ISSN 2181-1784 
    Scientific Journal Impact Factor
     
     SJIF 2022: 5.947 
    Advanced Sciences Index Factor 
     ASI Factor = 1.7 
    200 
    w
    www.oriens.uz
    December
    2022
     
    sekin kamaytirilsa, u holda xato qiymati bir muncha vaqt 
    B
    nuqtasida qolib 
    ketadigan holatga erishiladi. Qadam o‘lchami yanada kamayganda, xato qiymati 
    A
    nuqtada qisqa vaqtga to‘xtaydi. Agar qadam o‘lchami doimiy ravishda kamaytirilsa, 
    oxir-oqibat, mahalliy minimal 
    A
    ni yengish uchun yetarli bo‘lgan qadam hajmiga 
    erishiladi. 
    Agar o‘rganish davomida tarmoq har bir kiritish misoli uchun to‘g‘ri javoblarga 
    (tarmoq chiqishi) ega bo‘lsa, algoritm nazorat ostida o‘rganish algoritmi deb ataladi. 
    Ya’ni juft vektorlar to‘plami {( ,
    )}
    S
    S
    x d
    oldindan 
    beriladi. 
    Bu 
    yerda 
    x
    X

    masalaning shartini ko‘rsatuvchi vektor, 
    Y
    S
    d

    - vektor 
    r
    uchun 
    muammoning ma’lum yechimi.
    O‘quv jarayonida tarmoq kerakli xaritalash 
    X
    Y

    ni berish uchun o‘z 
    parametrlarini shunday o‘zgartiradi. Shuni ta’kidlash kerakki, to‘plamning o‘lchami 
    {(
    ,
    )}
    S
    S
    x d
    o‘rganish algoritmini shakllantirish imkoniyatiga ega bo‘lishi uchun 
    kerakli tasvirlash yetarli bo‘lishi kerak.
    Garchi nazorat ostida o‘qitish usuli amaliy muammolarni hal qilishda 
    muvaffaqiyatli qo‘llanilgan bo‘lsada, ko‘plab tadqiqotchilar uning sun’iy neyron 
    tarmoqlarini biologik asossizligi uchun o‘qitish usulini tanqid qiladilar. Darhaqiqat, 
    miyada haqiqiy natijalarni kerakli natijalar bilan taqqoslaydigan qandaydir mexanizm 
    mavjudligini tasavvur qilish qiyin. Nazoratsiz o‘rganish algoritmi faqat kirish 
    signallari ma’lum bo‘lganda qo‘llanilishi mumkin. Ularga asoslanib, tarmoq eng 
    yaxshi chiqish qiymatlarini berishni o‘rganadi. "Eng yaxshi qiymat" tushunchasi 
    o‘rganish algoritmi bilan belgilanadi. Odatda, algoritm parametrlarni tarmoq 
    yetarlicha yaqin kirish qiymatlari uchun bir xil natijalarni berishi uchun 
    moslashtiradi. 
    Habb usuli. 
    Eng qadimgi ta’lim qoidasi Xabbning o‘qitish postulotidir. 
    Fiziologik va psixologik tadqiqotlarga asoslanib, Xabb biologik neyronlar qanday 
    o‘rganishi haqidagi farazni ilgari surdi. U ikkala neyronning ikkalasi ham 
    hayajonlangan bo‘lsa, ikkita neyron o‘rtasidagi aloqaning og‘irligi oshishini taklif 
    qildi. Xabb quyidagi neyrofiziologik kuzatishlarga tayangan: agar o‘zaro bog‘langan 
    neyronlar bir vaqtning o‘zida va muntazam ravishda faollashtirilsa, u holda aloqaning 
    kuchi oshadi. Bu qoidaning muhim xususiyati shundan iboratki, ulanish og‘irligining 
    o‘zgarishi faqat shu bog‘lanish orqali bog‘langan neyronlarning faolligiga bog‘liq. 
    Algoritmning o‘zi shunday ko‘rinadi: 
    1)
    Initsializatsiya bosqichida barcha vazn koeffitsientlariga kichik tasodifiy 
    qiymatlar beriladi. 



    Download 0,55 Mb.
    1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   14




    Download 0,55 Mb.
    Pdf ko'rish

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    Izlanishlar haqidagi ma’lumotlar berilgan. Shuningdek, sun’iy neyron tarmoqni o‘qitish usullari va o‘qitish algoritmlari yoritilgan

    Download 0,55 Mb.
    Pdf ko'rish