• « m ■ U ■ /, •
  • -^(cos^/ •cos6 l + sin^ -sin = m-U (/
  • Sinxron mashinaning elektromagnit momenti.
  • Elektr tarmog‘i bilan parallel ishlayotgan sinxron generatorning statik turg‘unligi, sinxronlovchi quwati va momenti
    		•

    J. S. Salimov, N. B. Pirmatov




    Download 3,86 Mb.
    bet107/172
    Sana30.11.2023
    Hajmi3,86 Mb.
    #108639
    1   ...   103   104   105   106   107   108   109   110   ...   172
    Bog'liq
    J. S. Salimov, N. B. Pirmatov

    Ayon qutb/i SG ning elektromagnit quvvatini vektor diagrammadan (23.2,c-rasm) foydalangan holda quyidagicha aniqlanadi. Magnit zanjirining to‘yinishi hisobga olinmagan SG stator chulg‘amining aktiv qarshiligi kichikligidan r^O deb hisoblanadigan katta va o‘rta quvvatli SG ning aktiv quwati quyidagiga teng:
    P « m ■ U ■ /, • cos. (23.7)
    Vektor diagrammadan cp = vp — 0 ekanligini aniqlab (23.7) formulaga qo‘yamiz:
    P = m -U • /, -cos(^/ -6)= m-U -^(cos^/ •cos6l + sin^ -sin<9) =
    = m-U (/ , -cosO + f, -sin#).
    Kuchlanish va kuchlanish pasayishi vektorlarini E0 vektori yo'nalishiga (bunga mashinaning ko‘ndalang “q” o‘qi to‘g‘ri keladi ) va unga perpendikular bo'lgan yo‘nalish (mashinaning “d” o‘qi)ga proeksiyalab quyidagi ifodalarga: .
    E0 = Ucosd + IjXj ; Iqxq =Usix\9 (23.9)
    ega bo'lamiz, bulardan esa tokning ko‘ndalang (Iq) va bo'ylama (Id) lashkil etuvchilarini aniqlaymiz:
    Iq = U sin 6 / xq , 1 j = (E0 - U cos 9)/xd. (23.10)
    Toklarning bu qiymatlarini (23.8) ga qo‘yib ayon qutbli sinxron mashinaning parametrlari orqali ifodalangan elektromagnit quwatini hisoblash formulasini hosil qilamiz:
    P,„, =(mUE0/Xj)-sm9 + (mU2 /2)-(\/xq -\/xj) sin2i9. (23.11)

    1. dan ko'rinishicha, quwatning birinchi, ya'ni asosiy tashkil etuvchisi kuchlanishga va EYK E0 ni hosil qiladigan qo‘zg‘atish chulg'amining magnit oqimiga bog'liq bo‘ladi, ikkinchi tashkil etuvchisi esa mashinaning qo‘zg‘atish oqimiga bog‘liq emas, ya’ni u kuchlanish kvadratiga va mashinaning bo‘ylama va ko‘ndalang o‘qlari bo‘yicha induktiv qarshiliklarining farqi (xd*xq, odatda xd>xo) tufayli hosil bo‘ladi. Nominal qo‘zg‘atishda quwatning ikkinchi tashkil etuvchisi birinchi (asosiy) tashkil etuvchi amplitudasining 20+35% ini tashkil etadi.

    Noayon qutbli sinxron mashinalarda xd = xq, shu sababli (23.11) formulada ikkinchi tashkil etuvchisi qatnashmaydi.
    Sinxron mashinaning elektromagnit momenti. Buni aniqlash uchun elektromagnit quvvatni hisoblash formulasini magnit maydonning burchak tezligi ©, ga bo‘lish kerak, masalan, ayon qutbli sinxron mashina uchun:
    M = Pem / 0) x = [m t/, E0 / (co , Xj)] -sin 9 +
    + {[m U2 /(2ry)](l/xq -1/xd )}-sin 2 9, (23.12)
    noayon qutbli sinxron mashinalar uchun esa 2-tashkil etuvchisi bo‘lmaydi.
    Sinxron mashina reaktiv quwatining burchak xarakteristikasi.
    U, = const, I = const shartlari bajarilganda olinadigan Q = f (0) bog‘liqlikka reaktiv quwatning burchak xarakteristikasi deyiladi (23.3-rasm).

    1. rasm. Magnit to ‘yinishi hisobga olinmagan ayon qutbli o ‘ta qo ‘zg ‘atishli sinxron generator reaktiv quvvatining burchak xarakteristikasi ( E, =1,87, U, = 1, xd= 1,1, x= 0,75).

    Ayon qutbli SG ning reaktiv quwati quyidagi formuladan aniqlanadi: Q = mU I sincp = (mUEocos0) / xd +
    + (mU2/2) (l/xq—l/xd) cos20 — (mU2/2) (l/xq —l/xd). (23.13) Salt ishlashda (0 = 0) reaktiv quwat maksimal qiymatga erishadi: Qma = mU (E0 - U) / xd - mU2/ (2xq). (23.14)
    Agar E0 >U bo‘lsa reaktiv quwat Qmax> 0 bo‘ladi, ya’ni sinxron generator reaktiv quwatni elektr tarmog‘iga beradi. Burchak 0 ning oshishi bilan reaktiv quwat kamaya boradi va burchak 0 ning biror qiymatida quvvat ishorasini o‘zgartiradi, ya’ni mashina elektr tarmog‘idan reaktiv quwatni ola boshlaydi.

    1. Elektr tarmog‘i bilan parallel ishlayotgan sinxron generatorning statik turg‘unligi, sinxronlovchi quwati va

    momenti

    Download 3,86 Mb.
    1   ...   103   104   105   106   107   108   109   110   ...   172




    Download 3,86 Mb.