Jismdagi elektronlarni ularning holatiga qarab 2ta gruppaga bo'lish mumkin

Kovalent bog’ xarakteristikasiga bog’ energiyasi, uzunligi, qutbligi, qutblanuvchanligi, to’yinuvchanligi va fazoda yo’naluvchanligi kabi kattaliklar kiradi. Kovalent bog’ energiyasi, uzunligi, qutblanuvchanligi additiv kattaliklar hisoblanadi. Biron sistemaning xossasini shu sistemani tashkil etuvchi elementlar xossalarini to’g’ridan – to’g’ri bir – biriga qo’shish bilan aniqlanishi additivlik deyiladi. molekuladagi atomlarning o’zaro ta’siri bir xil bo’lganda kovalent bog’ning ko’pchilik xossalari uzunligi,energiyasi, qutbligi, qutblanuvchanligi additiv kattaliklardir. Molekulaning energiyasi uni tashkil etuvchi ximiyaviy bog;lar energiyalarining yig’indisiga teng. Lekin moddaning hech bir xossasini qat’iy additivlik kuzatilmaydi. Molekulaning tarkibiy qismlari o’zaro ta’sirlashmasagina uning xossasi qat’iy additive bo’lishi mumkin. Additivlik asosida moddaning biror xossasini aniqlashda shunday deb qaraladi. Bunda alohida atom yoki gruppalar bog’larning xususiyati hisobga olinadi xolos. Masalan, refraksiya (qutblanuvchanlikninh o’lchovi) ni hisoblashda C = O bog’ refraksiyasi, bu bog’ qaysi birikmada bo’lishidan qat’iy nazar o’zgarmas deb qabul qilinadi. Aslida bunday emas. Aldegid va ketonlardagi C = O bog’ refraksiyasi, uglerod (II)-oksid refraksiyasiga teng emasligi bu fikrni tasdiqlaydi. Molekulaning tarkibiy qismlari doimo bir – biriga o’zaro ta’sir ko’rsatadi. Demak, qat’iy additivlikning bo’lishi mumkin emas. Darhaqiqat, xatto qonun sifatida qabul qilingan “molekulaning massasi, uni tashkil etuvchi atomlar massalarining yig’indisiga teng” degan qonun ham shu moddaning hosil bo’lishida issiqlik chiqqan va yutilgan bo’lsa o’rinsizdir. Masalan, ushnu ekzotermik yoki endotermik reaksiyalarni olaylik: