JOURNAL OF NEW CENTURY INNOVATIONS
WSRJournal.com
Volume – 4_ Issue-2_May_2022
49
“O‘ZBEKISTONNING TABIIY BOYLIKLARI VA ULARNI MUHOFAZA
QILISHNING ILMIY ASOSLARI”
Qashqadaryo viloyati, Mirishkor tumani, 11-sonli
maktab geografiya fani o‘qituvchisi
Shoymardonova Maxsuda Qurbonovna
Annotatsiya:
Ushbu maqolada O‘zbekistonning
tabiiy boyliklari va ularni
muhofaza qilishning ilmiy asoslari,tabiatdan olinadigan barcha moddiy boyliklar va
ularni muhofaza qilish haqida ma‘lumotlar berilgan.
Kalit so'zlar:
Tabiiy resurslar, yer osti boyliklar,
yer usti boyliklar, neft-gaz
sanoati, metallurgiya, kimyo sanoati.
Inson tabiatdan oladigan barcha moddiy boyliklar — yer-osti boyliklari, suv,
havo, tuproq, o‘simliklar, hayvonot olami va boshqalar tabiiy resurs (boylik)
hisoblanadi.O‘zbekiston tabiati va tabiiy boyliklarini muhofaza qilish —inson uchun
zarur bo‘lgan qazilma boyliklardan oqilona foydalanish, suv va havoni toza saqlash,
tuproqni
eroziyadan saqlash, o‘simlik va hayvonot dunyosini tabiiy holicha asrab
qolib, qayta tiklashni hamda xushmanzara joylar (sharshara, shovva, ajoyib
manzaralar, buloq va boshqalar)ni tabiiy holicha saqlash kabilarni o‘z
ichiga
oladi.Lekin hozir tabiatga inson xo‘jaligi faoliyatining ta’siri natijasida
respublikamizning ba’zi okruglari (Orolbo‘yi, Surxon vodiysi, Quyi Zarafshon va
Quyi Amudaryo)da ekologik holat yomonlashib bormoqda.O‘zbekiston havosining
ifloslanishida energetika,
neft-gaz sanoati, transport, kimyo sanoati,
metallurgiya
sanoati, maishiy-kommunal xo‘jalikning hissasi katta. O‘sha korxonalar
chiqarayotgan
zararli
birikmalarni
100
foiz
desak,
ular
quyidagicha
taqsimlangan.O‘zbekistonda sanoat tarmoqlari va transportdan yiliga 2000 tonna
atrofida iflos chiqindi (birikma)lar
chiqarilib, uning 1300,1 tonnadan ortig‘i
transport hisobiga to‘g‘ri keladi. Binobarin, Toshkent,
Samarqand, Buxoro,
Farg‘ona, Andijon kabi katta shaharlar havosi ifloslanishining 80 foizi avtotransport
