|
JOURNAL OF NEW CENTURY INNOVATIONSBog'liq 49-51JOURNAL OF NEW CENTURY INNOVATIONS
WSRJournal.com
Volume – 4_ Issue-2_May_2022
50
hissasiga to‘g‘ri keladi. Yirik sanoat obyektlari joylashgan shaharlarda havoning
ifloslanishida sanoatning hissasi katta. Natijada, Olmaliq, Angren, Navoiy, Andijon,
Farg‘ona, Toshkent kabi shaharlar havosi oltingugurt, azot oksidlari, ammiak,
vodorod ftorid va boshqa gazlar bilan ifloslangan. Surxondaryo viloyatining
Sariosiyo va Uzun tumanlari havosi Tojikistonning Tursunzoda shahridagi aluminiy
zavodidan chiqqan zaharli ftor gazi bilan ifloslangan. Natijada, tumanlarda bolalar
o‘limi ko‘paymoqda, uzum va mevali daraxtlarning bargi sarg‘ayib, qoramollar
kasallanib, tishi to‘kilib ketmoqda. Respublikamiz havosini toza saqlash uchun
korxonalarda zamonaviy tozalovchi inshootlar qurish zarur. Bunda havoni
ifloslovchi moddalarni ushlab qolib, ulardan qayta foydalanish imkoniyati vujudga
keladi. Respublikamiz daryolari sanoat korxonalari, maishiy xizmat ko‘rsatish,
sog‘lomlashtirish tashkilotlari, parrandachilik majmuyi va chorvachilik
fermalaridan chiqqan suvlar hamda zovur suvlari bilan ifloslanmoqda. Suv
boyliklarini toza saqlashdagi asosiy vazifa o‘sha korxonalardan chiqayotgan iflos
suvlarni tozalab, zararsizlantirib, so‘ngra suv havzalariga tashlashga erishishdan
iborat. O‘zbekistonning tuproq qatlamini eroziyadan saqlash, uning unumdorligini
tiklash uchun kurashish kerak. Buning uchun ekinlarni sug‘orish qoidasiga rioya
qilish, sug‘orishning ilg‘or usullaridan foydalanishga o‘tish zarur. Ekinlarning
hosildorligini oshirish uchun ko‘proq organik o‘g‘itlar (go‘ng) dan foydalanib,
qishloq xo‘jaligi zararkunandalariga qarshi biologic usul bilan kurashishga erishish
zarur. Respublikamiz havosining musaffo, xushmanzara yerlarining ko‘p bo‘lishi,
avvalo, yashil o‘simliklarga, ayniqsa, o‘rmonlarga bog‘liq. Aholining o‘rmonlarga,
ayniqsa, mevali (yong‘oq, pista, bodom, do‘lana va hokazo) va dorivor (zira, piyoz,
anzur, qoraqand, oqqayin, yetmak va boshqa) o‘simliklarga nisbatan noto‘g‘ri
munosabatda bo‘lishi tufayli ular kamayib ketmoqda. Shu sababli dam oluvchilar,
sayyohlar, o‘quvchilarga o‘simliklarni nobud qilmaslik, ularning mevasini, urug‘ini
ruxsatsiz yig‘maslik kabi tushuntirish va targ‘ibot ishlarini keng olib borish
zarur.So‘nggi yillarda insonning xo‘jalik faoliyati ta’sirida (yerlarni haydash, yangi
turar joylar barpo etish, yaylovlardan noto‘g‘ri foydalanish, noto‘g‘ri ov qilish)
hayvonlar soni va turi kamayib ketmoqda. Chunonchi, oqquyruq, jayron, laylak,
|
| |
