“JOURNAL OF SCIENCE-INNOVATIVE RESEARCH IN




Download 0,75 Mb.
Pdf ko'rish
bet5/8
Sana07.02.2024
Hajmi0,75 Mb.
#152697
1   2   3   4   5   6   7   8
Bog'liq
359-367

 
 “JOURNAL OF SCIENCE-INNOVATIVE RESEARCH IN 
UZBEKISTAN” JURNALI 
VOLUME 1, ISSUE 9, 2023. DECEMBER 
ResearchBib Impact Factor: 8.654/2023 ISSN 2992-8869 
364 
mehnat unumdorligi, rentabellik, foyda, qo‘shimcha tarifiy mablag‘larning 
qoplanish muddati yoki samaradorlik me’yoriy koeffisenti.
Xarajatlarni qoplash muddati (T) quyidagi formula bilan aniqlanadi.
2
1
2
1
С
С
К
К
Т



(1) 
2
1
1
2
К
К
С
С
Е



(2) 
bu yerda K
1
, K
2
– variantlarni joriy etish uchun zarur bo‘lgan kapital 
mablag‘lar miqdori. 
S
1
, S
2
– shu variantni joriy etganda bir birlik ishlab chiqariladigan mahsulot 
tan narxi. 
Kiritilgan xarajatlar kapital mablag‘larning qiyosiy samaradorlikni 
bildiruvchi ko‘rsatkich bo‘lib, texnikaviy va iqtsodiy vaziyatlarni xal qilish 
variantlarining eng yaxshisini tanlab olishda qo‘llaniladi. Keltirilgan xarajatlar 
quyidagi formula orqali aniqlanadi:
min


i
н
i
К
Е
С
yoki
min


i
н
i
С
T
К
(3) 
bu yerda K
i
- har bir variant bo‘yicha sarflanadigan kapital mablag‘lar. 
S
i
- muayyan variant bo‘yicha ishlab chiqarilgan mahsulot tan narxi.
T
n
- kapital mablag‘larini me’yoriy qoplanish vaqti. 
Ye
n
- kapital mablag‘larining samaradorlik me’yoriy koeffisiyenti. 
Yillik iqtisodiy samaradorlik quyidagi formula yordamida aniqlanadi: 
E=(Z
1
-Z
2
)A
2
(4) 
bu yerda, Z
1
, Z
2
– eski va yangi texnikani qo‘llashda bir birlik mahsulot ishlab 
chiqarishga to‘g‘ri keladigan keltirilgan xarajatlar miqdori, so‘m; A
2
– yangi 
texnikani qo‘llashdagi mahsulot ishlab chiqarish hajmi, natural birlikda.
Hisob-kitob ishlarini amalga oshirish uchun zaruriy ma’lumotlar 1 va 2 
jadvallarda keltirilgan. 
Takomillashtirilgan texnologiyani ishlab chiqarishga joriy qilinishi natijasida 
olinadigan tayyor mahsulotlarning sifat ko‘rsatkichlarning yaxshilanishiga ham 
erishiladi. Bunda paxta tozalash korxonalarida asosiy ishlab chiqarish jarayonidagi 
asbob-uskunalarni yaxshilash va uning ishchi qismlarini takomillashtirish natijasida 
olinadigan paxta tolasining chiqishi, sinfdan-sinfga o‘tishi, momiq, chigit kabi 



Download 0,75 Mb.
1   2   3   4   5   6   7   8




Download 0,75 Mb.
Pdf ko'rish

Bosh sahifa
Aloqalar

    Bosh sahifa



“JOURNAL OF SCIENCE-INNOVATIVE RESEARCH IN

Download 0,75 Mb.
Pdf ko'rish