|
Ki 15 20 s guruxi talabasi Egamberdiyev Dostonbek
|
bet | 24/27 | Sana | 19.05.2024 | Hajmi | 2,48 Mb. | | #244578 |
Bog'liq KI 15 20 s guruhi talabasi Egamberdiyev YusufbekTadbirkorlar boshqa sub'ektlar bilan bozor munosabatlariga kirib, iqtisodiy faoliyatni amalga oshiradilar. Bozorning hozirgi ahvoli tadbirkorni nafaqat iqtisod fanidan, balki boshqa sohalardan ham bilimga ega bo‘lishni majbur qiladi. Bundan tashqari, u ba'zi xarakterli xususiyatlar bilan qurollangan bo'lishi kerak. Shunday qilib, tadbirkorni faol, tashabbuskor, mustaqil, mas'uliyatli, intellektual tavakkalchi sifatida ta'riflash mumkin. Avstriyalik iqtisodchi I. Shumpeter tadbirkor bu shunchaki kasb emas, balki tafakkur, xarakter mulki, deb hisoblagan. Bu kurashga intilish, g'alaba qozonish istagi, ijodkorlik bilan boshqariladigan odam. Ammo tadbirkorning intellektual qobiliyatlari, uning fikricha, cheklangan, ammo ixtirochi. Va tadbirkor xavfning etarlicha ko'p sonli mumkin bo'lgan oqibatlarini tahlil qila olishiga qaramay, u maqsadga erishish uchun ko'plab variantlarni qidirib, kengroq ko'rinishga ega emas. Biroq, bu etarli emas. Tadbirkor jismoniy shaxs bo'lishi mumkin,yoki yuridik shaxs. Shuni hisobga olish kerakki, tadbirkorlikda yuridik shaxslarning ko'plab turlari mavjud. Agar u yakka tartibdagi (xususiy) tadbirkor (IP) sifatida ishlayotgan bo'lsa, u o'z mulkiga ega bo'lmasligi mumkin, ammo foyda olish uchun kreditlar jalb qilishi yoki ijaraga joy va jihozlar olishi mumkin. Agar tadbirkor jamoaviy tadbirkorlikka tegishli bo'lsa, u o'z faoliyatini yuridik shaxs sifatida amalga oshiradi. Bunda u muomalaga kiritilgan mulkka qo‘yilgan kapitalning egasi bo‘lib, mehnat va moddiy-texnika resurslarini jalb qilgan holda uni tasarruf etish huquqiga ega. Noaniqlik va tavakkalchilik. Bozor iqtisodiyoti davrida tadbirkor kishi bilan har doim yonma-yon turadigan harakat bu tavakkalchilik bo'lib hisoblanadi.Tadbirkor kishi ko'pchilik hollarda oxirgi natijani bilmagan holda o'z mablag'ini sarflaydi, ya'ni ma'lum tavakkalchilikka asoslanadi. Tavakkalchilik bu- firmaning ko'zlangan maqsadiga erishish yo'lida u duch keladigan iqtisodiy xavf-xatardir. Real hayotda bozor sub'ektlari tomonidan qabul qilinadigan qaror noaniqliklar bilan bog'liq. Ma'lumki, to'g'ri qaror qabul qilishning asosiy sharti - bu axborot. Noaniqlik sharoitida qaror qabul qilish deganda, to'liq axborot bo'lmaganda qaror qabul qilish tushuniladi. Biror voqea yoki hodisa to'g'risida axborot to'liq bo'lmasa, qabul qilingan qaror salbiy oqibatlarga, ya'ni ma'lum yo'qotishlarga olib keladi. Ushbu yo'qotishlar tavakkalchilikni bildiradi. Noaniqlik sharoitida qaror qabul qilishda tavakkalchilik (yo'qotish) darajasini bilish, uni oldini olish uchun, tavakkalchilik darajasini kamaytirish uchun, chora tadbirlar ko'rishga imkon beradi.
|
| |