Turizmning iqtisodiy ahamiyati




Download 0,57 Mb.
bet15/90
Sana02.06.2024
Hajmi0,57 Mb.
#259141
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   ...   90
Bog'liq
ERKINOVA UMMIYA BURXONALIYEVA MADINA

3.4. Turizmning iqtisodiy ahamiyati.
Turizm sanoati iqtisodiyotning yirik mustaqil kompleksi boʼlib, uning vazifalari boʼsh vaqtlarida turli xil dam olish va koʼngilochar tadbirlarga boʼlgan xilma-xil va tobora murakkablashib borayotgan talabni qondirishdan iborat boʼlgan tarmoqlar va korxonalar guruhidan iborat.
Turistik ishlab chiqarishni amalga oshirish, yaʼni, inson hayotiy kuchlarini kengaytirilgan takror ishlab chiqarish doirasida aniq ehtiyojlarni qondirish, turizm sanoati turli xil rekreatsion resurslarni oʼzlashtiradi va ularni isteʼmol qilishga tayyorlaydi. Turistik ishlab chiqarish natijasi sayyohlarni isteʼmol qilishda jamoatchilik tomonidan tan olinadi va shu bilan ishlab chiqarish yangi turtki oladi. Binobarin, turizm ishlab chiqarish va isteʼmol qilishning yagona jarayonidir.
Turizmning mamlakat iqtisodiyotiga ijobiy taʼsiri faqat turizm har tomonlama rivojlanganda, yaʼni mamlakat iqtisodiyotini xizmatlar iqtisodiyotiga aylantirmasa va boshqa sohalarning rivojlanishiga zarar yetkazmasa sodir boʼladi.
Kirish turizmi mezbon mamlakat uchun iqtisodiy jihatdan eng maqbuldir, chunki uning faoliyati pul mablagʼlarini jalb qilishga yordam beradi. Turistik faoliyatdan olingan daromadlar mintaqaviy iqtisodiyotning rivojlanishiga turtki beradi. Territoriyaga kelgan sayyohlar isteʼmolchilarning turli xil tovarlar va xizmatlarga boʼlgan talabini taqdim etadilar. Turistik oqimlarning koʼpayishi bilan suv mahsulotlari, mahalliy hunarmandchilik mahsulotlariga talab oshadi (xalq hunarmandchiligi, urf-odatlarning tiklanishi, bundan tashqari, bu qoʼshimcha reklama turistik markaz).
Turistik talabning oʼsishi infratuzilma boʼlinmalariga kapital qoʼyilmalarning oʼsishiga va iqtisodiy faoliyatning faollashuvining aniq belgilari boʼlgan turistik isteʼmol xizmatlari va tovarlari ishlab chiqarishning Real hajmining oshishiga olib keladi. Turizm boshlagan oʼsish surʼati zanjir orqali iqtisodiyotning boshqa tarmoqlariga yetkaziladi. Ularda investitsiya faoliyati faollashadi, yangi ish oʼrinlari yaratiladi, savdo aylanmasi kengayadi va natijada daromad manbalari - ish haqi, ijara haqi, foyda. Olingan daromadning oʼsish tendentsiyasiga ega boʼlgan qismi soliq tushumlari va boshqa majburiy ajratmalar shaklida boʼladi.
Bundan tashqari, davlat xazinasi import bojxona toʼlovlari hisobidan toʼldiriladi11 . Shu tarzda toʼplangan mablagʼlar yana turistik oqimlarni moliyalashtirishga, aholining ijtimoiy zaif guruhlari uchun dam olishni tashkil etishda moddiy yordam koʼrsatishga, turistik kadrlarni kasbiy tayyorlash tizimini rivojlantirishga, texnologiyalarni rivojlantirishga yoʼnaltirilishi mumkin.
Turizmning iqtisodiy taʼsiri kuchli ijtimoiy-madaniy taʼsir bilan birga keladi. Turizm-bu dam olishning ijtimoiy omili, odamlar oʼrtasidagi oʼzaro tushunish, shaxs rivojlanishining tarixiy va madaniy qadriyatlariga kirish, siyosiy barqarorlik, ijtimoiy muvozanat. Zamonaviy turizm ijtimoiy sohani rivojlantirish, bandlikka koʼmaklashish, madaniy salohiyatni saqlash va rivojlantirish, boʼsh vaqtni oqilona oʼtkazish va reproduktiv salohiyatni tiklashga faol taʼsir koʼrsatmoqda. Mintaqa hududi turar joy va sayyohlik biznesini yuritish uchun yanada jozibador boʼlib bormoqda.


Download 0,57 Mb.
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   ...   90




Download 0,57 Mb.