|
Kirish bob. Turizm iqtisodiyotigа kirish
|
| bet | 23/90 | | Sana | 02.06.2024 | | Hajmi | 0,57 Mb. | | #259141 |
Bog'liq ERKINOVA UMMIYA BURXONALIYEVA MADINA4.3. Turistik aylanma.
Turistik sikl-bu sayyoh va sayyohlik kompaniyasi oʼrtasida vujudga keladigan iqtisodiy va huquqiy (fuqarolik-huquqiy) munosabatlar tizimi boʼlib, turistik mahsulotning turistik oqimlari, turizmni rivojlantirishga investitsiyalar va turistik faoliyat daromadlaridan byudjetga pul tushumlari yoʼnalishini koʼrsatadi.
Turistik aylanma quyidagi sxema boʼyicha amalga oshiriladi (4.2-rasm):
1 - turist sayohat agentligiga tur uchun pul toʼlaydi;
2 - turistik agentlik turistga turpaket beradi;
3 - turist turpaketni turistik mahsulotga, yaʼni aniq turistik xizmatlarga almashtiradi;
4 - turistik mahsulotni sotish jarayonida turist turistik taassurotlarni oladi, yaʼni uning pullarini turistga bilvosita qaytarish jarayoni sodir boʼladi;
5 - sayyohlik agentligi turizm bozorini, turizm industriyasini rivojlantirishga va yangi tur mahsulot turlarini yaratishga sarmoya kiritadi;
6 - turistik agentlik turistik mahsulotlarning yangi turlarini oladi;
7 - sayyohlik agentligi byudjetga soliqlar va turli toʼlovlarni toʼlaydi.
4.4. Turizm bozori ishtirokchilari va ularning oʼzaro taʼsiri.
Turizm bozorining asosiy subektlari quyidagilardan iborat:
sayyoh (turistik mahsulot isteʼmolchisi) - shaxsiy foydalanish uchun turistik xizmatlardan foydalanadigan, sotib oladigan yoki sotib olish niyatida boʼlgan har qanday jismoniy shaxs;
turoperator (turorganizator, promouter) - yuridik yoki jismoniy shaxs, turistik xizmatlarni ishlab chiquvchi, turistik mahsulotni bosh bitimlar, shartnomalar, vaucherlar, shartnomalar va boshqa litsenziyalar asosida shakllantirish, targʼib qilish va ulgurji sotishni amalga oshiradi;
sayyohlik agentligi-turistik mahsulotni shartnomalar, litsenziya asosida yoʼllanmalar shaklida targʼib qiluvchi va chakana sotadigan, shuningdek turistni doimiy yashash joyidan va baʼzi safar rasmiyatchiliklaridan joʼnatadigan yuridik yoki jismoniy shaxs;
kontragent-yuridik yoki jismoniy shaxs, qabul qilingan mamlakat qonunchiligiga va xalqaro shartnomalarga muvofiq harakat qiladigan, kelgan mamlakatda (joyda) turistik xizmatlarni bajaruvchi.
Turistik mahsulot turoperator tomonidan uning xohishiga koʼra turistik bozor konʼyunkturasi asosida yoki sayyoh yoki turistik mahsulotning boshqa buyurtmachisi buyurtmasi boʼyicha shakllantiriladi. Turistik mahsulotning buyurtmachisi sayyoh yoki sayyoh nomidan turistik mahsulotga buyurtma bergan boshqa shaxs, shu jumladan voyaga etmagan sayyohning qonuniy vakili. Turoperator turistlarga turistik mahsulotga kiritilgan barcha xizmatlarni mustaqil ravishda yoki turoperator turistlar va (yoki) boshqa mijozlar oldidagi majburiyatlarining bir qismini yoki barchasini bajarishi shart boʼlgan uchinchi shaxslarni jalb qilgan holda taqdim etishni taʼminlaydi.
|
| |
