|
Nazorat savollari va vazifalari
|
| bet | 26/90 | | Sana | 02.06.2024 | | Hajmi | 0,57 Mb. | | #259141 |
Bog'liq ERKINOVA UMMIYA BURXONALIYEVA MADINANazorat savollari va vazifalari
1. Turistik bozor tushunchasini izoxlang.
2. Turistik bozorning asosiy ishtirokchilarini nomlang va tavsiflang.
3. Turistik bozorning rivojlanishiga qanday omillar taʼsir qiladi? Javobni asoslang.
4. Turistik bozor infratuzilmasini aniqlang.
5. Turistik bozor infratuzilmasi elementlarini nomlang.
5-bob. TURISTIK BOZORNING ISHLАSH MEXАNIZMI VА UNING ELEMENTLАRI.
5.1. Turistik talab va uning turlari, talab qonuni.
5.2. Turistik talabning egiluvchanligi.
5.3. Talab elastikligining amaliy ahamiyati.
5.4. Turistik talab va turizmni rivojlantirishdagi oʼzgarishlarga taʼsir qiluvchi omillar (talabni belgilovchi omillar).
5.5. Turistik taklif.
5.6. Turistik taklifning tuzilishi va tarkibiy qismlari.
5.7. Bozor muvozanati.
5.1. Turistik talab va uning turlari, talab qonuni.
Bozor holatining oʼzgarishiga isteʼmolchi yoki xaridorning munosabati ularning talabi orqali namoyon boʼladi.
Talab deb maʼlum vaqt oraligʼida, narxlarning mavjud darajasida isteʼmolchilarning tovar va xizmatlar maʼlum turlarini sotib olishga qodir boʼlgan ehtiyojiga aytiladi.
Talab tushunchasiga qisqacha qilib quyidagicha taʼriflarni berish mumkin:
talab – bu pul bilan taʼminlangan ehtiyojdir;
talab – bu toʼlovga qodir boʼlgan ehtiyoj;
talab – bu choʼntak (xalq orasida keng ishlatiladigan ibora) va h.k.
Аgar tovar miqdori va narxi oʼrtasida teskari bogʼlik boʼlsa, unda bunday holatga talab qonuni deyiladi.
Talab qonuniga koʼra tovar narxi qanchalik yuqori boʼlsa, talab etiladigan tovar miqdori shunchalik kamayadi, yoki aksincha, tovar narxi qanchalik kamaysa, tovar miqdoriga talab ortadi. Tovar narxi va uning xarid qilinadigan miqdori (talabning) oʼrtasidagi teskari bogʼliqlikni oddiy ikki oʼlchamli grafikda ham tasvirlash mumkin (5.1.rasm):
Turizm sohasida talab motivatsiya va psixologiya nuqtai nazaridan koʼrib chiqiladi. Shunga asoslanib, turistik talab deganda - anʼanaviy yashash va ish joyidan tashqarida sayohat qiladigan yoki sayohat qilishni xohlaydigan, turistik uskunalar va xizmatlardan foydalanadigan odamlarning umumiy soni tushuniladi.
Turistik talab – bu toʼlash imkoniyatiga ega boʼlgan aholining turmahsulotga boʼlgan talabidir.
Turistik talab amaldagi narx-navolarda aholi tomonidan aniq bir turistik-ekskursiya xizmatlarini sotib olishi bilan belgilanadi.
Turistik talab uchta asosiy elementdan iborat:
1. Haqiqiy talab-bu haqiqiy turizm ishtirokchilari, yaʼni aslida sayohat qilganlar. Talabning ushbu elementini oʼlchash eng oson va turizm statistikasining asosiy qismi haqiqiy talabga tegishli.
2. Yashirin talab aholining xohlagan qismini tavsiflaydi, ammo hech qanday sababga koʼra sayohat qila olmaydi.
Ushbu turdagi talab quyidagilarga boʼlinadi:
potentsial talab, bu kelajakda sayohat qiladiganlarga tegishli boʼlib, vaziyat ijobiy oʼzgargan taqdirda (masalan, sotib olish qobiliyatining oshishi va pullik taʼtilning davomiyligi aholining ushbu qismiga oʼtish imkoniyatini beradi) haqiqiy talab toifasiga kiradi);
kechiktirilgan (kechiktirilgan) talab-bu taʼminot tomonidagi muammolar tufayli bir muncha vaqtga qoldirilgan talab, masalan: turar joy vositalarining yetishmasligi, noqulay ob-havo sharoiti yoki hatto terrorizm; taʼminot tomonidagi muammolarni olib tashlash kechiktirilgan talabni haqiqiy talabga aylantiradi.
3. Nolinchi talab har qanday sharoitda sayohat qilishni istamaydigan doimiy odamlar guruhining mavjudligini tavsiflaydi, u talab yetishmasligi toifasini tashkil qiladi.
Turistik xizmatlarga talabni keltirib chiqaradigan omillarga quyidagilar kiradi: xaridorlar soni, ularning pul daromadlari, ularning istiqbollarini baholash, turistik taʼtilning obroʼsi, reklama, bepul mavjudligi.
|
| |
