|
Kislorodni tabiatda tarkalishi. Fizikaviy xossalari. Kimyoviy xossalari
|
| bet | 4/4 | | Sana | 10.02.2023 | | Hajmi | 295 Kb. | | #41846 |
Bog'liq 4610 118 Kislorod va oltingugurt (docx) (1) 4-tema, Zamonaviy jamiyatning bosma ommaviy axborot vositalariga bo, BADMINTONCHILARNING SPORT TRENIROVKASINING UMUMIY ASOSLARI, Microsoft Word 1-amaliy ish 1, Filosofiya-9, Klass dizimi, ASLIDDIN2005, Mavzu, Ekaterina saroyi, Aholini omonatlarini kafolatlash fondi va uning faoliyati, Документ Microsoft Word, Mavzu 5, Mavzu 22, Mavzu 8Oltingugurt
Oltingugurt(Sulfur). Tabiatda erkin xolda uchraydi. Oltingugurtning Italiya, AkSh, Yaponiya, Rossiyada katta konlari bor.
FeS - temir kolchedani; ZnS – rux aldamasi; RbS - ko‘roshin yaltirog‘i; Vi2S3 - vismut yaltiroi; SaSO4 • 2H2O – gips; VaSO4; MgSO4 • 7H2O;
Na2SO4 • 10H2O glauber tuzi ko‘rinishida birikmalar xolida uchraydi. Oltingugurt neft, toshko‘mir, o‘simlik va xayvonlar tarkibida bo‘ladi.Oltingugurtning bir kancha allotropik shakl o‘zgarishlari bor.Odatdagi sharoitda mo‘rt sarik rangli kritsallar xosil kilib, 112,8oS da suyuklanadi, =2,07 g/sm3.Suvda erimaydi, lekin CS2, benzolda eriydi.
Rombik oltingugurt. 95,6oS dan pas xaroratda barkaror. U oktaedrik romb xolida kritallanadi. Monoklinik yoki prizmatik oltingugurt. 95,6oS dan yukori xaroratda uzun ignasimon kritallar xolida bo‘ladi.
119oS da oltingugurt suyuklanadi. 160oSda jigarrangga kiradi, 250oS dan oshganda uning kovushkokligi kamayadi. 400oS da xarakatchan, 446,6 S da kaynatdi. Agar oltingugurt kuchli kizdirib, keyin birdan sovutilsa, idishning tubida jigar-sarik yumshok oltingugurt xosil bo‘ladi, u kauchukka o‘xshab cho‘ziladi. Shunday oltingugurt platik oltingugurt deyiladi. Plastik oltingugurtning amorf shakl o‘zgarishi xisoblanadi.
Oltingugurtni gazlardan olish uchun N2S va SO2 ni yukori xaroratda katalizator ishtirokida o‘tkaziladi.
2N2S + SO2 = 3S + 2H2O
Oltingugurt sulfatlarga uglerod ta’sir ettitilganda xam xosil bo‘ladi:
CaSO4 + 4C = 4CO + CaS
Tibbiyot maksadlari uchun kerak bo‘ladigan oltingugurt natriy tiosulfatdan olinadi:
Na2S2O3 + H2SO4 = H2S2O3 + Na2SO4
H2S2O3 = H2O + SO2 + S
Oltingugurtdan SS2 , kora porox, gugurt, oltingugurtli bo‘yoklar, sulfat kislota va boshkalar olinadi.
Kimyoviy xossalari. Kuchli oksidlovchilar bilan, o‘zining elektronlarini berib kaytaruvchanlik xossasini namoyon kiladi.
S + O2 = SO2 S + 3F2 = SF6
S + 6HNO3 = H2SO4 + 6NO2 + 2HOH
kaytaruvchilar bilan oltingugurt oksidlovchi bo‘ladi:
1) Zn + S = ZnS 2) 3S + 6KOH = K2SO3 + 2K2S + 3HOH
3) H2 + S = H2S 4) Na2SO3 + S = Na2S2O3
|
| |
