maqsadlarga muvofiq tanlanadi va tegishlicha tayyorgarlik ko‘riladi. Bu matematika
fani darslarini o‘tishda juda muhim hisoblanadi. Bunda o‘quvchilarning
tayyorgarliklariga o‘ziga xos talablar qo‘yiladi. Xususan: mashg‘ulotda faol ishtirok
etish uchun zarur bilimlarni o‘zlashtirganlik, muloqotga tayyorlik, o‘zaro
hamkorlikda ishlash, mustaqil fikrlash, o‘z fikrini erkin bayon qilish va himoya qila
olish ko‘nikmalari va boshqalar...
Otilgan buyumning otuvchiga qaytib kelishini ta’minlovchi o‘roqsimon otish
quroliga bumerang deyiladi. Ta’limda bumerang metodining ma’nosi
pedagog
tomonidan tashlangan muammoli masala yoki mavzuning talabalar tomonidan
o‘zlashtirilgan holda o‘qituvchiga og‘zaki yoki yozma shaklda qaytishidan iborat.
1. Darsda o‘rganiladigan mavzuning rejasida 4 ta qism mavzular bo‘lsa, o‘quv
xonasidagi talabalar ham 4 guruhga ajratiladi. Rejadagi birinchi qism mavzu
o‘qituvchi tomonidan tayyorlangan javoblari bilan birinchi
guruh talabalarining har
biriga taqdim etiladi. Shu tariqa rejadagi boshqa qism mavzular ham javoblari bilan
birgalikda o‘ziga mos nomerdagi guruhlarning talabalariga tarqatiladi. Har bir
guruhdagi talabalar o‘zlariga javoblari bilan taqdim etilgan bitta qism mavzuni
o‘qituvchi tomonidan belgilangan reglamentda o‘rganib chiqadilar.
2. Shundan keyin 4 guruh
talabalari aralashtirilib, yangi tarkibdagi 4 guruh
tashkil etiladi. Bu yangi guruhlarning har birida dastlabki 4 guruhlarning barchasidan
bir nechtadan talabalarning ishtirok etishiga erishiladi. Natijada butun o‘quv
materialini yaxlit jamoa bo‘lib o‘rganish imkoniyati tug‘iladi. Muhimi, talabalarda
o‘quv materialini mustaqil o‘rganish,
hamkorlikda ishlash, bilganlarini boshqalarga
tushuntira bilish ko‘nikma va malakalari shakllanadi.
3. O‘qituvchi tomonidan belgilangan reglamentda mavzuni jamoa bo‘lib
o‘rganish yakunlangach, talabalar dastlabki guruhlariga qaytishadi va savol-javoblar
boshlanadi. O‘qituvchining tashkilotchiligi asosida savollar boshqa guruhlar
tomonidan bitta jamoaga beriladi. Jamoa ichidan o‘zlari
tanlagan bir talaba
sheriklarining to‘plagan ballarini yozib, jamlab, natijalarini o‘qituvchiga topshiradi.
Barcha guruhlar shu tarzda savol-javobdan o‘tkaziladi. Bunda qo‘yilgan savolga
to‘g‘ri javob bergan talabaga 3 ball, to‘g‘ri qo‘shimcha qilganga 2 ball, to‘g‘ri replika
qilganga 1 ball, umuman fikr bildirmaganga 0 ball qo‘yiladi.
4. Har bir guruh mavzu bo‘yicha o‘zlari
bittadan savol tuzib, unga javob
berishni boshqa jamoalarga taklif etadi. To‘g‘ri javob bergan jamoaning umumiy
baliga 3 ball qo‘shilib, boshqalarga 0 ball qo‘yiladi.
Hech kim javob bera olmasa,
savolni tuzgan jamoaning o‘zi javob bersa, ularning umumiy baliga 3 ball qo‘shib
qo‘yiladi.
5. Endi har bir talabani baholash uchun ularga mavzu bo‘yicha oldindan
tayyorlangan test topshiriqlari tarqatiladi. Bir guruhning ish natijalarini boshqa jamoa
"Science and Education" Scientific Journal / ISSN 2181-0842
December 2021 / Volume 2 Issue 12
www.openscience.uz
431
talabalari tayyor
javoblar asosida tekshirib, o‘qituvchi tomonidan taqdim etilgan
shkala bo‘yicha ball qo‘yiladi.
6. Dars o‘qituvchi tomonidan talabalar ishtirokida mustahkamlanadi va
umumlashtiriladi. Guruhlar va talabalarga to‘plangan ballar e’lon qilinib,
rag‘batlantirish amalga oshiriladi. Kelgusi dars uchun kerak bo‘ladigan topshiriq va
vazifalar shakllantiriladi.
Guruh talabalarining tayyorgarlik darajasiga, o‘quv materiallarning hajmi, oson
yoki qiyinligiga bog‘liq ravishda dars vaqtida
yetishmovchilik kutilsa, to‘rtinchi
bosqichni o‘tkazmaslik mumkin.
