“Kompyuter injiniring” fakulteti Kompyuter injiniringi yo‘nalishi 720 21 – guruh talabasi Iqboljon O’rmonov

O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI 
RAQAMLI TEXNOLOGIYALAR VAZIRLIGI
MUHAMMAD AL – XORAZMIY NOMIDAGI
TOSHKENT AXBOROT TEXNOLOGIYALARI UNIVERSITETI
FARG‘ONA FILIALI
“Kompyuter injiniring” fakulteti Kompyuter injiniringi yo‘nalishi
720_21 – guruh talabasi Iqboljon O’rmonovning
“KOMPYUTER ARXITEKTURASI”
fanidan tayyorlagan
AMALIY MASHG‘ULOT
 ISHLARI
Topshirdi: Iqboljon O’rmonov
Qabul qildi: O.Ergashev
Farg‘ona 2024

Amaliy mashg‘ulot №2.
Mavzu: “Operatsiya-operand” xisoblashlar modelini o‘rganish
Ishdan maqsadi: “Operatsiya-operand” xisoblashlar modelini o‘rganish va
amaliy tahlil qilish.
Nazariy qism
Turli xil hsoblash mashinalarning buyruq tizimlaridagi farqlarga qaramay,
operatsiyalarning asosiy turlarini ularning har qandayida topish mumkin.Buyruq
tizimlarining quyidagi asosiy tasnifi qabul qilingan:

ma'lumotlar uzatish buyruqlari;

arifmetik va mantiqiy ishlov berish buyruqlari;

konversiya buyruqlari;

kiritish / chiqarish buyruqlari;

buyruq oqimini boshqarish.
Mashinada ko‘rsatmalarning eng keng tarqalgan turi –
ekspeditorlikko‘rsatmalari. 
Ushbu buyruqlar quyidagi ma'lumotlarni o‘z ichiga oladi:

operandlarning manba va manzillari - xotira yacheykalarining manzillari, protsessor
registrlari raqamlari yoki operandlar stekda joylashganligi to‘g‘risidagi ma'lumotlar;

aniq yoki bilvosita ko‘rsatilgan ma'lumotlarning uzatilishi (odatda baytlarda yoki
so‘zlarda);

har bir operandga murojaat qilish usuli, uning yordamida buyruqning manzil
qismidagi tarkib operandning fizik adresiga aylantirilishi mumkin.
Ushbu buyruqlar guruhi protsessor va OX o‘rtasida, protsessor ichida va xotira
yacheykalari o‘rtasida ma'lumot uzatishni ta'minlaydi. Protsessor va xotira o‘rtasida
o‘tkazmalar registrdan xotiraga, xotiradagi o‘tkazmalar esa xotiradan xotiraga, shu

jumladan protsessorda oraliq ishlov berish bilan uning yacheykalari orasidagi
o‘tkazmalar hisoblanadi.