Yuqori
sathli til
– termini (so’zi) oson o’qish uchun mo’ljallangan
programmalarni yozishda qo’llaniladigan tillarni belgilash uchun xizmat qiladi.
Yuqori tilda yozilgan programma keyinchalik assembler tiliga aylantiriladi undan
keyin esa mikroko
ntroller bajarishi uchun obekt kodiga ya’ni mashina kodiga (bitlar
va baytlarga) o’zgartiriladi.
Yuqori sathli tillarni asosiy xarakteristikalarini keltiramiz:
-
o’rnatilgan funktsiyani ulanadigan bibliotekalarini borligi (masalan: konsolli
kiritish/chikarish);
-
har xil turdagi qiymatlar (8, 16, 32 bitli va o’zgaruvchi nuqtali);
-
lokalli va globalli o’zgaruvchilardan ko’rsatkichlardan va qiymatlar
strukturasidan foydalanish;
-
xotirani taqsimlash;
- apparatli registrlarga kirish imkoniyati;
- simuly
ator/emulyatorlar uchun simvolik ma’lumot.
Ushbu xususiyatlarga ega bo’lgan o’rnatilgan (
vstroenniy)
MK uchun bu
xarakteristikalarni amalga oshirish muammo tug’diradi.
“STEP-5” paketi.
Bu paket SIMATIC S-
5 oilasiga mansub bo’lgan SIEMENS firmasida ishlab-
c
hiqariluvchi logikali kontrollerlarni programmalash uchun qo’llaniladi. Bu paket
DOS operatsion sistemasi PG-7xx turidagi programmatorlar bilan birga
ushbu sabablar tufayliishlatiladi:
- Logikali kontrollerlarda ROM programma
xotirasi va RAM qiymatlar
xotirasini hajmini chegaralanganligi tufayli;
-
Logikali kontrollerlarda operatsion sistemani yoki BIOS ni yo’qligi tufayli;
-
Ma’lumotlarni kiritish/chiqarishni oldindan aniqlash (chiqish raqamli,
analogli, ketma-ket kiritish/chiqarish kabi rejimlarda ishlatilishi mumkin).
Bulardan tashqari, zamonaviy kross vosita paketlar
aralash programmalarni
osongina yozishga imkon beradi. Programmalarni modulini bir qismi Ci tilida tezligi
bo’yicha zarur bo’lgan modulini boshqa qismini assemblerda yozish mumkin. Ci
kom
pilyatorlari boshlang’ich tekstlarga assemblerli instruktsiyalarni o’rnatishga
imkon beradi.
Mikrokontrollerlarga programma ta’minotini yaratishda foydalaniladigan
jamg’armalarni (resurslarni) hajm ko’rsatilgan chegaradan
bajarilishi oshmasligi
kerak bo’lgan bir qancha qoidalar bor:
Apparatli vositalar bilan (tashqi qurilmalar) faqat bitta turli interfeysni qo’llash:
Qism programmalar uchun spetsifikali bo’lgan global o’zgaruvchilarni
identifikatsiyalash va ularni yana kodda qo’llamaslik.
Imkoni bor joyni h
ammasida lokal o’zgaruvchilarni qo’llash.
Vaqtincha qo’llaniladigan o’zgaruvchilarni borligi nazarda tutilsa,
u holda
programma ularni unikalli qo’llashni ta’minlashi kerak.
