|
Konchilik ishi asoslari
|
| bet | 98/132 | | Sana | 15.12.2023 | | Hajmi | 1,25 Mb. | | #119905 |
Bog'liq Konchilik ishi asoslari majmua2. Mustahkamtog‘jinslariqattikgil, bо‘r, toshkо‘mirlarniо‘zichigaoladi. Qattiklik koeffitsiyenti f=0,8÷1,5.Ular massivda 10-20 m balandlikda qiyalikni 60-70º burchakkacha saqlab turadi. Mustahkam tog‘ jinslari qazib olish uchun yetarli darajada kuch bо‘lganda (0,3-0,4 MPa dan kam bо‘lmaganda) dastlabki yumshatmasdan kon mashinalari yordamida qazib olish mumkin. Aks holda esa, qazib olishdan oldin yumshatish zarur bо‘ladi.
Yumshoq tog‘ jinslariqumli gil, yumshoq kо‘mir va boshqalardan iboratdir. Qattiklik koeffitsiyenti f=0,6÷0,8. Bu turdagi tog‘ jinslarini oldindan yumshatmasdan barcha kо‘rinishdaga qazib olish mashinalari yordamida qazib olish oson. Ular 7-15 m balandlikda qiyalik burchagi 50-60º gacha saqlabtura oladi.
Sochiluvchan tog‘ jinslari ga bir jinsli qumlar taaluqlidir. Ularning sochilmalarda va massivdagi qiyalik burchagi ichki ishqalanish burchagidan (=19-37º) oshmasligi kerak. Qumlarda qazib olish ishlari bir muncha kam, ya’ni bir jinsli silliqlangan bulaklar orasidagi bog‘liqlik kuchi amalda mavjud emas. Faqatgina zich joylashgan turli jinsli qumlarda bulaklari orasidagi 0,3-0,5 kgk/sm² dan oshmagan bog‘lanish mavjud. Qumlarning siljishiga qarshiligi dinamik ta’sirdakeskin kamyadi.
3. Portlash, mexanik buzish, maydalash yoki tabiat kuchlari (qulash, nurash va boshqalar) ta’siri natijasida qoyali va yarim qoyali tog‘ jinslari buzilgan xolatga о‘tadi va oddiy texnik vositalar bilan tashish va yuklash uchun qulay buladi.
Buzilgan tog‘ jinslari bо‘lagidagi bog‘liklik darajasi, bо‘lakligi va mustahkamligi bо‘yicha tog‘ jinslarining maydalashgacha bо‘lgan mustahkamligidan farqqiladi. Tog‘ jinslari bog‘liqligi qо‘shilgan bо‘laklarni orasidagi aloqalar tavsifini oydinlashtiradi. Bog‘liqlik darajasi birinchi navbatda buzilgan jinslarni yumshanuvchanligiga hamda ishqalanish Ke (tabiiy bog‘lilik tavsifi), ilashish K3 (mexanik buzish tavsifidagi bog‘liqlik) koeffitsiyentlari va jinslarning ichki ishqalanish burchagi p kattaliklari bilan kо‘rsatiladigan bо‘laklikka bog‘liq.
|
| |
